Saturday, October 24, 2009
0000
၁၇၃။ ပါပူအာ နယူး ဂူနီးယား(Papua New Guinea)
Independent State of Papua New Guinea
Independent State of Papua New Guinea
ေနာက္ခံသမိုင္းအက်ဥ္း
ကမာၻ႔ဒုတိယ အၾကီးဆုံးကြ်န္းျဖစ္ေသာ နယူးဂူနီးယား၏ အေရွ ႔ဘက္ျခမ္းကို ၁၈၈၅ တြင္ ေျမာက္ပိုင္းကို ဂ်ာမဏီ၊ ေတာင္ပိုင္းကို ျဗိတိသွ်တို႔ခြဲေ၀ပိုင္ဆိုင္ခဲ့ၾကသည္။ ထို႔ေနာက္ ၁၉၀၂ တြင္ ျဗိတိသွ်ပိုင္ဆိုင္ေသာအပိုင္းကို ၾသစ ေၾတးလ်သို႔ လႊဲေျပာင္းေပးခဲ့သည္။ ပထမကမာၻစစ္အတြင္း ဂ်ာမဏီပိုင္ဆိုင္ေသာအပိုင္းကို ၾသစေၾတးလ်က သိမ္း ပိုက္ႏိုင္ခဲ့ျပီး ၁၉၇၅ အထိ ေပါင္းစည္းအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ဘိုဂိန္းဗီလီကြ်န္း (Bougainville) ခြဲထြက္ေရး သမားတို႔၏ လက္နက္ကိုင္ ပုန္ကန္မႈ ၁၉၉၇ တြင္ အဆုံးသတ္သြားျပီး လူေပါင္း ၂၀၀၀၀ခန္႔ အသက္ဆုံးရႈံးခဲ့ရ သည္။
ပထ၀ီအေနအထား
တည္ေနရာ
အိုရွင္းနီးယား၊ နယူးဂူနီးယားကြ်န္း၏ အေရွ ႔ဘက္ျခမ္းအပါအ၀င္ေကာ္ရယ္ပင္လယ္ႏွင့္ ေတာင္ပစိဖိတ္သမုဒၵရာ ၾကားရွိ ကြ်န္းစု။ အင္ဒိုနီးရွားအေရွ ႔ဘက္။
ေျမပုံအညြန္း
အိုရွင္းနီးယား
ဧရိယာ
ကုန္းေျမ = ၄၅၂,၈၆၀ sqkm
ေရ = ၉,၉၈၀ sqkm
စုစုေပါင္း = ၄၆၂ ၈၄၀ sqkm
ဧရိယာက်ယ္ျပန္႔မႈကမာၻ႔အဆင့္ = ၆၁
ထိစပ္နယ္ေျမ
အင္ဒိုနီးရွား ၈၂၀ km
ကမ္းရိုးတန္း
၅ ၁၅၂ km
ရာသီဥတု
အပူပိုင္းေဒသရာသီဥတု၊ ဒီဇင္ဘာလမွ မတ္လအထိ အေနာက္ေတာင္မုတ္သုံရာသီဥတု။ ေမလမွ ေအာက္တို ဘာလအထိ အေရွ ႔ေတာင္မုတ္သုံရာသီဥတု။ ရာသီအလုိက္ အပူခ်ိန္အနည္းငယ္ေျပာင္းလဲမႈရွိ။
ေျမမ်က္ႏွာသြင္ျပင္
အမ်ားအားျဖင့္ ကမ္းရိုးတန္းေျမနိမ့္မ်ားႏွင့္ ေတာင္မ်ား။ လႈိင္းတြန္႔သ႑ာန္ ေတာင္ကုန္းမ်ား။
မ်က္ႏွာျပင္အျမင့္ျခားနားခ်က္
အနိမ့္ဆုံးအပိုင္း ပစိဖိတ္သမုဒၵရာ = ၀ m
အျမင့္ဆုံးအပိုင္း ၀ီလ္ဟမ္ေတာင္ = ၄, ၅၀၉ m
သဘာ၀အရင္းအျမစ္
ေရႊ၊ ေၾကးနီ၊ ေငြ၊ သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႔၊ သစ္၊ ေရနံ၊ ငါးဖမ္းလုပ္ငန္း
လူ႔အရင္းအျမစ္
လူဦးေရၾကီးမားမႈကမာၻ႔အဆင့္ ၁၀၇
လူဦးေရ ၾကီးထြားႏႈန္း ၂.၀၆၉ %
ေမြးဖြားႏႈန္း ၂၇.၅၅/၁၀၀၀ဦးေရ(၂၀၀၉)
ေသဆုံးႏႈန္း ၆.၈၆/ ၁၀၀၀ ဦးေရ (၂၀၀၉)
ပ်မ္းမွ်အသက္ က်ား = ၆၄.၀၈ ႏွစ္
မ =၆၈.၇၂ ႏွစ္
စုစုေပါင္း = ၆၆. ၃၄ ႏွစ္(၂၀၀၉)
လူမ်ိဳး
ပါပူအာ နယူဂူနီးယန္း
တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳး
မယ္လန္နီးရွန္း၊ ပါပူအန္၊ မိုက္ခရိုနီးရွန္း၊ ပိုလီနီးရွန္း။
ကိုးကြယ္မႈ
ရိုမန္ကက္သလစ္ = ၂၇ %
ဧ၀ံဂလိ လူသီရန္ = ၁၉.၅ %
ညီညြတ္ေသာ အသင္းေတာ္ = ၁၁.၅ %
သတၱမေျမာက္ေန႔ ေမွ်ာ္လင့္ျခင္း =၁၀ %
ပင္တယ္ကိုစတယ္ = ၈.၆ %
ဧ၀ံဂလိ မဟာမိတ္ = ၅.၂ %
အဂၤလီကန္ = ၃.၂ %
ဘက္ပတစ္ = ၂.၅ %
အျခားပရိုတက္စတင့္ = ၈.၉ %
ဘာဟုိင္း = ၀.၃ %
တိုင္းရင္းသား ရိုးရာယုံၾကည္ကိုးကြယ္မႈမ်ား = ၃.၃ %
ဘာသာစကား
ေတာ့ပစ္ဆင္၊ အဂၤလိပ္၊ ဟိုင္ရီမိုတူ စသည့္ရုံးသုံးဘာသာစကားမ်ားႏွင့္ အျခားတိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစု၊ ဘာသာစ ကား၊ ၈၆၀ မ်ိဳးခန္႔။
ျမိဳ ႔ေတာ္
ပို႔ေမာ္ရစ္ဘီ (Port Moresby)
တည္ေနရာ
အိုရွင္းနီးယား၊ နယူးဂူနီးယားကြ်န္း၏ အေရွ ႔ဘက္ျခမ္းအပါအ၀င္ေကာ္ရယ္ပင္လယ္ႏွင့္ ေတာင္ပစိဖိတ္သမုဒၵရာ ၾကားရွိ ကြ်န္းစု။ အင္ဒိုနီးရွားအေရွ ႔ဘက္။
ေျမပုံအညြန္း
အိုရွင္းနီးယား
ဧရိယာ
ကုန္းေျမ = ၄၅၂,၈၆၀ sqkm
ေရ = ၉,၉၈၀ sqkm
စုစုေပါင္း = ၄၆၂ ၈၄၀ sqkm
ဧရိယာက်ယ္ျပန္႔မႈကမာၻ႔အဆင့္ = ၆၁
ထိစပ္နယ္ေျမ
အင္ဒိုနီးရွား ၈၂၀ km
ကမ္းရိုးတန္း
၅ ၁၅၂ km
ရာသီဥတု
အပူပိုင္းေဒသရာသီဥတု၊ ဒီဇင္ဘာလမွ မတ္လအထိ အေနာက္ေတာင္မုတ္သုံရာသီဥတု။ ေမလမွ ေအာက္တို ဘာလအထိ အေရွ ႔ေတာင္မုတ္သုံရာသီဥတု။ ရာသီအလုိက္ အပူခ်ိန္အနည္းငယ္ေျပာင္းလဲမႈရွိ။
ေျမမ်က္ႏွာသြင္ျပင္
အမ်ားအားျဖင့္ ကမ္းရိုးတန္းေျမနိမ့္မ်ားႏွင့္ ေတာင္မ်ား။ လႈိင္းတြန္႔သ႑ာန္ ေတာင္ကုန္းမ်ား။
မ်က္ႏွာျပင္အျမင့္ျခားနားခ်က္
အနိမ့္ဆုံးအပိုင္း ပစိဖိတ္သမုဒၵရာ = ၀ m
အျမင့္ဆုံးအပိုင္း ၀ီလ္ဟမ္ေတာင္ = ၄, ၅၀၉ m
သဘာ၀အရင္းအျမစ္
ေရႊ၊ ေၾကးနီ၊ ေငြ၊ သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႔၊ သစ္၊ ေရနံ၊ ငါးဖမ္းလုပ္ငန္း
လူ႔အရင္းအျမစ္
လူဦးေရၾကီးမားမႈကမာၻ႔အဆင့္ ၁၀၇
လူဦးေရ ၾကီးထြားႏႈန္း ၂.၀၆၉ %
ေမြးဖြားႏႈန္း ၂၇.၅၅/၁၀၀၀ဦးေရ(၂၀၀၉)
ေသဆုံးႏႈန္း ၆.၈၆/ ၁၀၀၀ ဦးေရ (၂၀၀၉)
ပ်မ္းမွ်အသက္ က်ား = ၆၄.၀၈ ႏွစ္
မ =၆၈.၇၂ ႏွစ္
စုစုေပါင္း = ၆၆. ၃၄ ႏွစ္(၂၀၀၉)
လူမ်ိဳး
ပါပူအာ နယူဂူနီးယန္း
တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳး
မယ္လန္နီးရွန္း၊ ပါပူအန္၊ မိုက္ခရိုနီးရွန္း၊ ပိုလီနီးရွန္း။
ကိုးကြယ္မႈ
ရိုမန္ကက္သလစ္ = ၂၇ %
ဧ၀ံဂလိ လူသီရန္ = ၁၉.၅ %
ညီညြတ္ေသာ အသင္းေတာ္ = ၁၁.၅ %
သတၱမေျမာက္ေန႔ ေမွ်ာ္လင့္ျခင္း =၁၀ %
ပင္တယ္ကိုစတယ္ = ၈.၆ %
ဧ၀ံဂလိ မဟာမိတ္ = ၅.၂ %
အဂၤလီကန္ = ၃.၂ %
ဘက္ပတစ္ = ၂.၅ %
အျခားပရိုတက္စတင့္ = ၈.၉ %
ဘာဟုိင္း = ၀.၃ %
တိုင္းရင္းသား ရိုးရာယုံၾကည္ကိုးကြယ္မႈမ်ား = ၃.၃ %
ဘာသာစကား
ေတာ့ပစ္ဆင္၊ အဂၤလိပ္၊ ဟိုင္ရီမိုတူ စသည့္ရုံးသုံးဘာသာစကားမ်ားႏွင့္ အျခားတိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစု၊ ဘာသာစ ကား၊ ၈၆၀ မ်ိဳးခန္႔။
ျမိဳ ႔ေတာ္
ပို႔ေမာ္ရစ္ဘီ (Port Moresby)
Posted in: ကမာၻ႔ႏိုင္ငံမ်ား
0 comments:
Post a Comment
comment ေလးဖတ္ပါရေစ။
စိတ္ရွည္ သည္းခံေပးပါ။