Basic Political Science Part (7)

အခန္း (၇)

ႏိုင္ငံေရး အေတြးအေခၚႏွင့္ သေဘာသဘာ၀မ်ား အပိုင္း (၄)

တည္ေထာင္သူ
Socrates (BC 470~399) ဂရိအေတြးအေခၚပညာရွင္

လူမ်ဳိး
ဂရိလူမ်ဳိး၊ အေနာက္တိုင္းအေတြး

အဓိကေဖၚထုတ္ခ်က္
ကိုယ္က်င့္သိကၡာ၊ ဆင္ျခင္တံုတရား

Name - Socrates
Birth - ca. 470 BC
Death - 399 BC
School/ Tradition - Classical Greek, Socratic School
Main interests - Epistemology, Ethics
Notable ideas - Socratic Method, Socratic irony
Influences - Anaxagoras, Parmenides, Prodicus, Diotima
Influenced - Plato, Aristotle the rest of Western Philosophy
Socrates Method ဆိုကေရးတီးစ္၏ ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာနည္း...။

ဆိုကေရးတီးစ္၏ အဆိုအရ ... လူသားမ်ားအေနျဖင့္ စစ္မွန္ေသာ အသိပညာ ရွိႏိုင္သည္ ... ။ လူသည္ မိမိ၌ ရွိေသာ ဆင္ျခင္ဥာဏ္ကို မွန္မွန္ကန္ကန္ အသံုးခ်တတ္လာလွ်င္ မိမိကိုယ္တိုင္၏ သေဘာသဘာ၀ကို လည္းေကာင္း ... ၊ မိမိကို ၀န္းရံေနေသာ စၾကာ၀ဠာႀကီး၏ သေဘာ သဘာ၀ကို လည္းေကာင္း ... ဓမၼဓိဌာန္က်က် ... သိျမင္ နားလည္ လာမည္ဟု ... ခံယူတင္ျပခဲ့၏ ... ။

ထိုသို႔လွ်င္ စစ္မွန္ေသာ ... အသိပညာကို ရရွိႏိုင္ရန္အတြက္ ဆိုကေရးတီးစ္က နည္းသစ္ (၂)မ်ဳိးကို တင္ျပခဲ့ပါသည္ ... ။ ၄င္းတို႔မွာ-


တမ်ဳိးမွာ ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာနည္း (The Method of Analysis) ႏွင့္
ေနာက္တစ္မ်ိဳးမွာ ေတြးေခၚေျမာ္ျမင္နည္း (The Method of Speculation) တို႔ျဖစ္သည္ ... ။


ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာနည္း The Method of Analysis

ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာနည္းသည္ ... အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆိုျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ၎၏ အျမင္အေပၚတြင္ အေျခခံထားေသာ နည္းေဗဒ ျဖစ္သည္ ... ။ ဤနည္းအားျဖင့္ အရစၥတိုတယ္က ... ျခံဳယူဆင္ျခင္မႈ အေျချပဳဟု အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆိုနည္း (Inductive Definition) ဟု ေခၚဆိုခဲ့သည္ ... ။ ၎၏ အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ... အႂကြင္းမဲ့ စစ္မွန္ေနေသာ ေယဘူယ် သေဘာတရားတခု (Concept) ကို သိရွိလာရန္ ရည္ရြယ္သည္ ... ။

ဥပမာအားျဖင့္ ... လူတို႔သည္ ေ၀ါဟာရတခုကို အနက္အဓိပၸါယ္ အမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ အသံုးျပဳေလ့ ရွိၾကသည္ ... ။ ထိုကဲ့သို႔ ကြဲျပား ျခားနားစြာ သံုးစြဲေနေသာေၾကာင့္ ၎ေ၀ါဟာရ (သို႔) ၎ သေဘာတရားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အျငင္းပြားမႈ အမ်ဳိးမ်ဳိး ... ျဖစ္ေပၚလာေစသည္ ... ။ သို႔ႏွင့္ ... စစ္မွန္ေသာ အသိကို မသိဘဲ ျဖစ္ေနသည္ဟု ဆိုပါသည္ ... ။

ဆိုကေရးတီးစ္၏ ... အလုိအရ ဤသို႔လွ်င္ ... တေယာက္တမ်ဳိးစီ အနက္ဖြင့္ေနၾကမည္ဆိုပါက ... အမ်ဳိးမ်ိဳးေသာ သေဘာတရားမ်ားသာ ... ေဆာင္ေနေပလိမ့္မည္။ ၎အမ်ဳိးမ်ဳိးကို ဆင္ျခင္မႈျဖင့္ ေသခ်ာစြာ ... ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာ ဆန္းစစ္လိုက္ပါက ... ၎တို႔ထက္ သာလြန္ေသာ ... ၊ စစ္မွန္ၿပီး ၎တို႔အားလံုး အက်ံဳး၀င္လွ်က္ရွိေသာ ေယဘူယ် သေဘာတရား တခုကို ... မုခ် ရရွိ လာမည္ဟု ခံယူခဲ့သည္ ... ။

တနည္းဆိုရေသာ္ ... လူသားတဦးခ်င္း၏ တခုစီတခုစီေသာ အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆိုခ်က္မ်ားကို ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာလာ ရာမွတဆင့္ လူသားအားလံုးအတြက္ ပေလတို၏ (Laches) အမည္ရွိေသာ ... အျပန္အလွန္ေဆြးေႏြးခ်က္ (Dialogue) တြင္ ... ဆိုကေရးတီးစ္ကိုယ္တိုင္ ဤနည္းကို အသံုးျပဳခဲ့ေၾကာင္း ေတြ႕ရပါသည္ ... ။ ဤေဆြးေႏြးခ်က္တြင္ ဆိုကေရးတီးစ္ကိုယ္တိုင္ ... အမွန္တကယ္ ပါ၀င္ခဲ့၍ ၎ေဖၚျပလာေသာ နည္းေဗဒႏွင့္ အယူအဆမ်ားသည္ ... ဆိုကေရးတီးစ္၏ နည္းေဗဒႏွင့္ အယူအဆမ်ားျဖစ္သည္ဟု ... သုေတသီမ်ားက ခံယူထားပါသည္ ... ။

ဤေဆြးေႏြးခ်က္မ်ား၌ ရဲ႕ရင္ျခင္း (Courage)ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဆိုကေရးတီးစ္က ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာကာ ေ၀ဖန္သံုးသပ္ခဲ့သည္ ... ။ သို႔ေသာ္ ... ရဲ့ရင္ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ စစ္မွန္ေသာ အနက္အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆိုခ်က္ကို ဤအခန္းထဲ၌ ဆိုကေရးတီးစ္ကိုယ္တိုင္ မေျဖၾကားခဲ့ေပ ... ။ သို႔ေသာ္ ... ဆိုကေရးတီးစ္ ကြယ္လြန္ၿပီးေနာက္ ဆိုကေရးတီးစ္ ခံယူခဲ့ေသာ အျမင္သည္ ... ပေလတိုေရးသားခဲ့ေသာ (The Republic) တြင္ ရဲရင့္ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ၎အျမင္သည္ ေပၚလြင္ထင္ရွား လာခဲ့ေပသည္ ... ။

"ဆိုကေရးတီးစ္ႏွင့္ ပေလတို ႏွစ္ေယာက္စလံုး၏ အလိုအရ ... "ရဲရင့္ျခင္း" ဟူသည္မွာ ... "အသိပညာ" ပင္ျဖစ္သည္။ (Courage is Knowledge) ျဖစ္၏ ... ။ "

Posted in: ႏိုင္ငံေရးသိပၸံ