July 30, 2009

The East Asia Conflict Zone

The East Asia Conflict Zone
အေရွ႕အာရွေဒသ ပဋိပကၡရပ္၀န္း

Spratley Islands Conflict

အေရွ႕ေျမာက္အာရွေဒသ၌ စစ္ေရးတင္မာမႈမ်ား ျဖစ္ပြါးေနစဥ္ အေတာအတြင္း ေတာင္တရုတ္ ပင္လယ္တြင္း၌လည္း စစ္ေရးတင္းမာမႈမ်ားသည္ တရုတ္ႏွင့္ ဗိယက္နမ္ႏိုင္ငံတို႕အၾကား ျဖစ္ပြါးလွ်က္ ရွိေနပါသည္။

တရုတ္ႏွင့္ ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံတို႕သည္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီမွ အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ ႏိုင္ငံမ်ားျဖစ္ၾကေပသည္။ အေရွ႕အာရွေဒသ ေတာင္တရုတ္ ပင္လယ္အတြင္းရွိ ဖိလစ္ပိုင္ႏွင့္ ဗိယက္နမ္ႏိုင္ငံအၾကား Spratley Islands ကြ်န္းစု ႏွင့္ Paracel Islands ကြ်န္းစုမ်ား ပိုင္ဆိုင္မႈႏွင့္ပတ္သက္၍ ေဒသတြင္းရွိ ႏိုင္ငံမ်ားအၾကား အျငင္းပြါးလွ်က္ရွိၿပီး အထူးသျဖင့္ တရုတ္ႏွင့္ ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံတို႕သည္ ထိပ္တိုက္ ေတြ႕မည့္ အေျခအေနထိ တျဖည္းျဖည္း ျပင္းထန္လာေနၿပီျဖစ္ပါသည္။

pratley Islands ကြ်န္းစုသည္ ကမာၻေပၚတြင္ ပင္လယ္ သမုဒၵရာအတြင္းသဘာ၀အေလ်ာက္ ျဖစ္ေပၚေနေသာ အႀကီးဆံုးေသာ ကမ္းဦးေရတိမ္ပိုင္းေဒသတခု၌ အပါအ၀င္ျဖစ္ေပသည္။ ကြ်န္းစုႏွင့္ သဲေက်ာက္ေဆာင္ေပါင္း (၆၅၀) ေက်ာ္ရွိၿပီး ပင္လယ္မ်က္ႏွာျပင္ စတုရန္း ကီလိုမီတာ (၄၀၀၀၀) ခန္႕က်ယ္၀န္းေသာ Spratley Islandsကြ်န္းစု၌ ေရနံ၊ သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႕၊ သတၱဳႏွင့္ ပင္လယ္ေရ သတၱ၀ါမ်ား စသည့္ သဘာ၀သယံဇာတမ်ားလည္း ေပါၾကြယ္လွေပသည္။ ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္အတြင္း ႏိုင္ငံတကာ ေရလမ္းလမ္းေၾကာင္းအနီး၌ရွိေသာေၾကာင့္ ေန႔စဥ္ ပင္လယ္ကူး သေဘၤာမ်ား သည္ ၎ကြ်န္းစုမ်ားအနီးမွ ျဖတ္သန္း သြားလာေနၾကေပသည္။ သို႕ေသာ္ဤကြ်န္းစုမ်ားသည္ ေဒသတြင္းရွိႏိုင္ငံမ်ား၏ ပင္လယ္ေရပိုင္နက္မ်ဥ္း အျပင္ဘက္၌ ရွိေနေသာေၾကာင့္၎၊ ကြ်န္းစုမ်ားေပၚ၌ ေနထိုင္သူ ကြ်န္းသူ/သား မ်ားလည္း မရွိေသာေၾကာင့္၎ မည္သည့္ႏိုင္ငံမွ ပိုင္ဆိုင္ သည္ဟု တိတိ က်က် သတ္မွတ္ႏိုင္ျခင္းကားမရွိေသးေခ်။

ထို႕ေၾကာင့္ပင္ ၎ Spratley Islands ကြ်န္းစုမ်ားအား တရုတ္၊ ဗီယက္နမ္၊ ဖိလစ္ပိုင္၊ မေလးရွား၊ တိုင္၀မ္ႏွင့္ ဘရုႏိုင္းႏိုင္ငံမ်ားက ၎တို႕ပိုင္ဆိုင္ေၾကာင္း အသီးသီးေျပာဆို၍ ထိုကြ်န္းမ်ားေပၚ၌ ပထမသုေတသန လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ရန္ဟူ၍ လူႏွင့္သေဘၤာမ်ားေစလႊတ္အေျခစိုက္ၾကေပ၏ ၊ထို႕ေနာက္ ပင္လယ္ဓျမမ်ားအား ႏွိမ္ႏွင္းရန္ အတြက္ ဟူ၍လည္းေကာင္း စစ္သေဘၤာမ်ားေစလႊတ္ၿပီး အၿပိဳင္အဆိုင္အေျခစိုက္လွ်က္ရွိေပသည္။

ယခုအခါ ထိုကြ်န္းစုမ်ားအနက္မွ ကြ်န္းေပါင္း (၄၅)ခု တြင္ တရုတ္၊ ဗီယက္နမ္၊ ဖိလစ္ပိုင္၊ မေလးရွား၊ တိုင္၀မ္ႏွင့္ ဘရုႏိုင္းႏိုင္ငံမ်ားမွ စစ္သေဘၤာမ်ားေစလႊတ္ၿပီး အၿမဲတမ္းအေျခစိုက္စခန္းမ်ားဖြင့္လွစ္ထားၾကပါသည္။


သမိုင္းဆိုင္ရာအက်ဥ္း

Spratley Islands ကြ်န္းစုမ်ားအား (၁၉၃၀) ခုႏွစ္၌ ျပင္သစ္မွ ကိုလိုနီအျဖစ္သိမ္းယူခဲ့ပါသည္။ ဒုတိယကမာၻစစ္ အတြင္း ဂ်ပန္မွ ျပင္သစ္မ်ားကို ၎ Spratley Islands ကြ်န္းစုမ်ားေပၚမွ ေမာင္းထုတ္ခဲ့ၿပီး ၎တို႕အတြက္ ေရတပ္ ေရငုပ္သေဘၤာမ်ားထားရွိရာ ေရတပ္စခန္းအျဖစ္အသံုးျပဳခဲ့ပါသည္။ ဒုတိယကမာၻစစ္ၿပီးေနာက္ ၎ Spratley Islands ကြ်န္းစုမ်ားအား ျပင္သစ္ႏွင့္ ဂ်ပန္ႏွစ္ႏိုင္စလံုးမွ စြန္႕လႊတ္ခဲ့ၾကေပသည္။

ဒုတိယကမာၻစစ္ၿပီးေနာက္ တရုတ္ႏွင့္တိုင္၀မ္တို႕သည္ ေအဒီ (၉၆၀)ခန္႕ တရုတ္ျပည္ စုန္႕မင္းဆက္ (Sung Dynasty) လက္ထက္ကတည္းက တရုတ္တို႕ပိုင္ဆိုင္ေၾကာင္း သမိုင္းဆိုင္ရာအေထာက္အထားျဖင့္ဆိုပါသည္။ ထို႕ေနာက္ တိုင္၀မ္သည္ (၁၉၄၆) တြင္ ၎ Spratley Islands ကြ်န္းစုမ်ားအနက္မွ အႀကီးဆံုးကြ်န္းျဖစ္ေသာ Itu Aba အားသိမ္းယူခဲ့ပါသည္။ ၁၉၅၁ တြင္ တရုတ္ႏိုင္ငံမွ ၎ကြ်န္္းစုမ်ားသည္ တရုတ္ပိုင္ကြ်န္္းျဖစ္ေၾကာင္းေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ (၁၉၆၈) တြင္ ဖိလစ္ပိုင္မွ ၎ကြ်န္းစုမ်ားအနက္ ကြ်န္းသံုးကြ်န္းအား ၎တို႕ပိုင္အျဖစ္ သိမ္းယူခဲ့ပါသည္။ (၁၉၇၃)တြင္ ေတာင္ဗီယက္နမ္မွ ကြ်န္း(၅) ကြ်န္းအားသိမ္းယူျပန္ပါသည္။ ဤသို႕အားျဖင့္ ကြ်န္းမ်ားအား ပိုင္ဆိုင္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ (၁၉၇၄) ခုႏွစ္တြင္ တရုတ္ႏွင့္ဗီယက္နမ္တို႕ စစ္ျဖစ္ပြါးသည့္အထိ အေျခအေနမ်ားတင္းမာခဲ့ပါသည္။ (၁၉၇၈)ခုႏွစ္တြင္ ဖိလစ္ပိုင္သည္ ေနာက္ထပ္ကြ်န္းမ်ားကို ထပ္မံသိမ္းယူ၍ ၎ပိုင္ကြ်န္းမ်ားအား Freedomland ဟု ေခၚတြင္ေစခဲ့ပါသည္။ (၁၉၇၉)ခုႏွစ္တြင္ မေလးရွားမွလည္း ၎တို႕ပိုင္ျဖစ္ေၾကာင္းေျပာၾကားလာခဲ့ပါသည္။(၁၉၈၈) ခုတြင္ တရုတ္ႏွင့္ ဗီယက္နမ္တို႕သည္ Johnson reef ေခၚ (သဲေသာင္/ ေက်ာင္ေဆာင္ေက်ာက္စြန္း) ပိုင္ဆိုင္မႈႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ဒုတယအႀကိမ္ စစ္မက္ျဖစ္ပြါးခဲ့ၿပီး တရုတ္ဘက္မွ အႏိုင္ရခဲ့ၿပီး ၎ကြ်န္းမ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္ခဲ့ပါသည္။ (၁၉၉၅) ခုႏွစ္၌ တရုတ္ႏွင့္ဖိလစ္ပိုင္တို႕သည္ Mischief Reef ေခၚ (သဲေသာင္/ ေက်ာင္ေဆာင္ေက်ာက္စြန္း) ကြ်န္းႏွင့္ပတ္သက္၍ အျငင္းပြါးမႈမ်ားထပ္မံျဖစ္ေပၚပါသည္။

Paracel Islands Conflict

Paracel Islands ကြ်န္းစုသည္ ကြ်န္းငယ္ေပါင္း(၃၀)ေက်ာ္ျဖင့္ဖြဲ႕စည္းထားၿပီး ေယဘူယ်အားျဖင့္ စတုရန္းမိုင္ (၁၅၀၀၀) ခန္႕က်ယ္၀န္းေပသည္။ ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္အတြင္း အေရွ႕ဗီယက္နမ္ပင္လယ္ (သို႕) အေရွ႕ပင္လယ္ ႏွင့္ တရုတ္ျပည္ ဟိုင္နန္ကြ်န္း၏ အေရွ႕ေတာင္ဘက္၌ တည္ရွိပါသည္။

၎ Paracel Islands ကြ်န္းစုတြင္လည္း ေရနံ၊ သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႕၊ သတၱဳႏွင့္ ပင္လယ္ ေရသတၱ၀ါမ်ား စသည့္ သဘာ၀ သယံဇာတမ်ား ေပါၾကြယ္လွေပသည္။

ဤကြ်န္းမ်ားအေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ (၂၀) ရာစုအေစာပိုင္းကာလမ်ားကတည္းက အျငင္းပြါးမႈမ်ားျဖစ္ေပၚခဲ့ၿပီး ေယဘူယ်အားျဖင့္ (၁၈၈၇ - ၁၉၅၄) ခုႏွစ္ထိ ျပင္သစ္ပိုင္ ကိုလိုကြ်န္းမ်ားအျဖစ္ ရွိေနခဲ့သည္။ (၁၉၅၆) ခုႏွစ္ ျပင္သစ္တပ္ မ်ား အင္ဒိုခ်ိဳင္းနားမွ ဆုတ္ခြါသြားၿပီးေနာက္ တရုတ္တပ္ဖြဲ႕မ်ားသည္ ၎ကြ်န္းစုမ်ားအနက္မွ Woody Island အား စတင္ တတ္ေရာက္သိမ္းပိုက္ခဲ့ၾကပါသည္။ ယခုအခါ ၎ကြ်န္းေပၚ၌အေရးေပၚကယ္ဆယ္ေရးစခန္းတခုအား အေျခစိုက္ ဖြင့္လွစ္ ထားၿပီး (၂၃၅၀) မီတာ အရွည္ရွိ ေသာ ေလယာဥ္ေျပးလမ္းပင္ ေဖါက္လုပ္ထားရွိၿပီးျဖစ္ေပသည္။

လြန္ခဲ့ေသာ (၁၉၇၄) ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီ (၁၉) ရက္ေန႕တြင္ ၎ကြ်န္းမ်ားအေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ ဗီယက္နမ္ႏွင့္ တရုတ္တို႕ စစ္ျဖစ္ခဲ့ၾကၿပီး ဗီယက္နမ္တို႕ ရံႈးနိမ့္ခဲ့ရဘူးပါသည္။ ထို႕ေနာက္ပိုင္း တရုတ္တပ္မ်ားသည္ Paracel Islands ကြ်န္းစုဧရိယာတခုလံုးထိန္းခ်ဳပ္ထားခဲ့ေပသည္။

ယခုအခါ၎ ၎ကြ်န္းစုမ်ားအေရးႏွင့္စပ္လွ်င္း၍ ဗီယက္နမ္ႏွင့္ တရုတ္ႏိုင္ငံတို႕အၾကား တင္းမာမႈမ်ား ဆက္လက္ ျဖစ္ပြါးလွ်က္ရွိၿပီး ေဒသတြင္းပိုမိုက်ယ္ျပန္႕လာႏိုင္ေၾကာင္းေလ့လာေတြ႕ရွိရပါသည္။ ၎၏အက်ိဳးဆက္အား ျဖင့ ဆက္လက္္ ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္ေသာ အေျခအေနမ်ားမွာ..

1. ေဒသတြင္းစစ္အင္အားမ်ားတိုးခ်ဲ႕လာျခင္းေၾကာင့္ အေရွ႕အာရွေဒသႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာလံုၿခံဳေရးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အား ၿခိမ္းေျခာက္လာေနျခင္း။

2. ေဒသတြင္းပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ားအား က်ဆင္းေစၿပီး ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတတ္မႈအားထိခိုက္ေစျခင္း စသည့္အက်ိဳး ဆက္မ်ား ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚႏိုင္ေပသည္။

၎ကြ်န္းစုမ်ားအေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ ေယဘူယ်အားျဖင့္ ေရနံ၊ သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႕သိုက္မ်ားၾကြယ္၀သည္ဟု ဆိုေပ ေသာ္လည္း မည္သည့္အတိုင္းအတာထိရွိသည္ မည္မွ်ထုတ္လုပ္ႏိုင္မည္ဆိုသည္ကိုကား စူးစမ္းေလ့လာမႈမ်ားအား ဆက္လက္ျပဳလုပ္ရအံုးမည္သာ ျဖစ္ေပသည္။

ဒုတိယအခ်က္အေနျဖင့္ ၎ကြ်န္းစုမ်ားသည္ ႏိုင္ငံတကာကုန္သြယ္ေရး ပင္လယ္ေရလမ္းေၾကာင္းအတြင္းရွိေန ေသာေၾကာင့္၎၊ ကမ႓ာေပၚတြင္ ဒုတိယအမ်ားဆံုး ပင္လယ္ကူးသေဘၤာမ်ားျဖတ္သန္းသြားရာ ပင္လယ္ေရလမ္းေၾကာင္း ျဖစ္ျခင္းႏွင့္ မဟာဗ်ဴဟာအရအခ်က္အျခာက်ေသာေဒသျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္လည္း အာရွအင္အားႀကီးႏိုင္ငံ တႏိုင္ငံ ျဖစ္ေသာ တရုတ္ႏိုင္ငံ အေနျဖင့္ ၎၏အင္အားကို ေဒသအတြင္း၌ ျဖန္႕ခ်က္ခ်ထားႏိုင္ေသာ ေပၚလီစီႏွင့္နည္းဗ်ဴဟာ၊ မဟာဗ်ဴေတြကို အင္အားႀကီးတို႕၏ ေလာကသေဘာသေဘာတရားမ်ားအရ က်င့္သံုးလာၾကမည္သာျဖစ္ေပသည္။

ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚေနေသာ ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္အတြင္းမွ ပ႗ိပကၡမ်ားမွာ…..

1. အင္ဒိုနီးရွားပိုင္ သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႕ၾကြယ္၀ေသာ (Natuna) ကြ်န္းသည္ တရုတ္ပိုင္ ေရပိုင္နက္ အတြင္းရွိေၾကာင္း တရုတ္မွေျပာဆိုထား။

2. သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႕ ၾကြယ္သေသာ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံပိုင္ (Malampaya and Camago) ကြ်န္းတို႕သည္ တရုတ္ပိုင္ ေရပိုင္နက္အတြင္း၌ ရွိေၾကာင္း။

3. မ်ားစြာေသာ မေလးရွားကမ္းလြန္ေရနံတြင္းမ်ားသည္ တရုတ္ပိုင္ ေရပိုင္နက္အတြင္းရွိေၾကာင္း။

4. ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံကမ္းလြန္ေရနံတြင္းလုပ္ကြပ္ အမွတ္ ၁၃၃၊ ၁၃၄၊ ၁၃၅ ႏွင့္ Dai Hung (Big Bear) ေရနံတြင္းမ်ားသည္ တရုတ္ပိုင္ ေရပိုင္နက္အတြင္းရွိေၾကာင္း။

5. ထိုင္းပင္လယ္ေအာ္အတြင္းရွိ ထိုင္းႏွင့္ကေမ႓ာဒီးယား ကမ္းလြန္ေရနံတြင္း၏ ႏွစ္ႏိုင္ငံအၾကား ပိုင္ဆိုင္မႈ ကိစၥ။


ထို႕ေၾကာင့္ေဒသတြင္း၌ အင္းအားခ်ိန္ခြင္လွ်ာ (Power Balance) ထိန္းၫွိေပးႏိုင္ေသာ အေျခအေနတရပ္ ကိုလည္း (ASEAN) အပါအ၀င္ အျခားေသာ အေရွ႕အာရွႏိုင္ငံမ်ားျဖစ္ေသာ (ဂ်ပန္၊ တိုင္၀မ္) တို႕မွာလည္း ေဒသတြင္း၌ တရုတ္ႏိုင္ငံ၏ တစတစအင္အားႀကီးထြားလာမႈအေပၚ လ်စ္လွ်ဴရႈလိမ့္မည္ေတာ့မဟုတ္ေပ။ အထူးသျဖင့္ တရုတ္ျပည္ႀကီး စစ္ေရးတည္ေဆာက္မႈ လွ်င္ျမန္စြာ အင္အားပိုမိုအင္အားႀကီးထြားလာမႈအား စိုးရိမ္တႀကီးျဖင့္ ရွိေနေနၾကမည္သာျဖစ္ ေပသည္။

ဖစိဖိတ္ေဒသ၊ ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္အတြင္း တရုတ္တို႕ စစ္အင္အားတိုးခ်ဲ႕လာမႈအေပၚ အေမရိကန္အေနျဖင့္ လည္း ဒီအတိုင္းလက္ပိုက္ၾကည့္ေနမည္မ်ိဳးေတာ့မဟုတ္ေပ။ သို႕ေသာ္ အေမရိကန္အေနျဖင့္ ပစိဖိတ္ေဒသ၊ ေတာင္တရုတ္ ပင္လယ္ကမ္းရိုးတန္းႏွင့္ဆက္စပ္ေနေသာ (ASEAN)ႏိုင္ငံမ်ား၊ ဂ်ပန္၊ ေတာင္ကိုရီးယား၊ တိုင္၀မ္တို႕ႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ ရြက္၍ တရုတ္အင္အားအေပၚ (Check and Balance) ျပန္လည္လႈပ္ရွားမည့္ တမူထူးျခားမည့္ အေျခအေနမ်ား သည္လည္း လာမည့္ အနာဂတ္ကာလတေလ်ာက္၌ ေတြ႕ရမည့္ ႏိုင္ငံေရးအခင္းအက်င္းေတြ ျဖစ္ႏိုင္ပါ လိမ့္မည္။

ၿပီးခဲ့ေသာမတ္လအတြင္း ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္ တရုတ္အထူးစီးပြါးေရးေရပိုင္နက္ဇံု၊ ဟိုင္နန္ကြ်န္းအနီး၌ အေမရိကန္ စူးစမ္းေလ့လာေရးသေဘၤာအပါအ၀င္ အျခားအေမရိကန္စစ္သေဘၤာမ်ားႏွင့္ တရုတ္သေဘၤာမ်ားထိပ္တိုက္ ေတြ႕ဆံုမႈမ်ား ျဖစ္ပြါးခဲ့ၿပီး အေျခအေနတင္းမာခဲ့ဘူးေပသည္။

တဖန္ ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္အတြင္း ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံႏွင့္ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ေသာ မည္သည့္လုပ္ငန္းမဆို ရပ္ဆိုင္းရန္ အေမရိကန္အပါအ၀င္၊ အျခားေသာ ျပည္ပႏိုင္ငံမ်ား၏ ေရနံကုမၼဏီမ်ားကို သတိေပးခဲ့ၿပီး ဆက္လက္ပူး ေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနပါက တရုတ္ေရပိုင္နက္အတြင္း ေနာက္ဆက္တြဲ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈမ်ားႏွင့္ ဆိုးက်ိဳး မ်ားကို ရင္ဆိုင္ ရမည္ဟု သတိေပးထားၿပီးျဖစ္ေပသည္။

အထက္၌ေဖၚျပခဲ့ေသာ အျငင္းပြါးေနသည့္ ကြ်န္းစုမ်ားအေရးႏွင့္စပ္လွ်င္း၍ အေမရိကန္အထက္လႊတ္ေတာ္ ျပည္ပေရးရာေကာ္မတီမွ အာရွေရးရာလက္ေထာက္ၫႊန္ၾကားေရးမွဴး မာစီရယ္ ေျပာၾကားသည္မွာေတာ့ “ျဖစ္ေပၚေနေသာ ကြ်န္းစုမ်ားပိုင္ဆိုင္မႈဆိုင္ရာ အျငင္းပြါးေနေသာ ျပႆနာမ်ားထဲတြင္ တရုတ္၊ ဗီယက္နမ္ တို႕အျပင္ ဂ်ပန္၊ ဖိလစ္ပိုင္ ႏိုင္ငံမ်ားပါ ပါ၀င္ပတ္သက္ေနေသာေၾကာင့္ အေမရိကန္မွ ၎ကိစၥမ်ားအတြင္း ပါ၀င္ပတ္သက္မည္မဟုတ္” ဟုဆိုပါသည္။

မည္သို႕ပင္ဆိုေစကာမူ တရုတ္၏ လွ်င္ျမန္စြာတိုးတတ္လာေနေသာ စစ္အင္အား တည္ေဆာက္မႈႏွင့္ပတ္သက္၍ အေမရိကန္သည္လည္း ရတတ္မေအးေပ။ ထို႕ေၾကာင့္ပင္ အေမရိကန္ဆီးနိတ္၌ ပစိဖိတ္ ေဒသအတြင္း ၎တို႕၏ စစ္အင္အားကို ပိုမိုတိုးခ်ဲ႕ရန္ အေမရိကန္စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ က်ြမ္းက်င္သူပညာရွင္မ်ားကပင္ တိုက္တြန္းခဲ့ေပသည္။

မ်က္ေမွာက္ကာလသည္ ကမ႓ာေပၚတြင္ အင္အားႀကီးႏိုင္ငံသစ္မ်ား ေပၚထြန္းခဲ့ေပၿပီ၊ ယခင္ အေမရိကန္တဦး တည္း စူပါ ပါ၀ါႏိုင္ငံ (Unipolar) တခုတည္းေတာ့ မဟုတ္ေတာ့ေပ။ အင္အားႀကီးႏိုင္ငံသစ္မ်ား အာရွ၌ေပၚေပါက္ခဲ့ေပၿပီ။ ထို႕ေၾကာင့္ ကမာၻ႔စစ္ေရး၊ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြါးေရးစသည့္နယ္ပယ္မ်ားသည္ ယခင္ကထက္ပို၍ ၿပိဳင္ဆိုင္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚေစႏိုင္ၿပီး မဟာမိတ္စစ္အုပ္စုမ်ားလည္း အသစ္ထပ္မံေပၚေပါက္လာဖြယ္ရွိေပသည္။

အေၾကာင္းမွာ ASEAN အဖြဲ႕၀င္ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ အေမရိကန္တို႕အၾကား ေဒသဆိုင္ရာကာကြယ္ေရးမူ၀ါဒ တခုေပၚ ထြက္ခဲ့ပါသည္။ “အေမရိကန္၏ ကာကြယ္ေရးထီးရိပ္ေအာက္၌ ေနသင့္မေနသင့္” ဤအေၾကာင္းအရာႏွင့္ပတ္သက္၍ တရုတ္၏ စစ္ေရးတည္ေဆာက္မႈသည္ ASEAN ႏိုင္ငံမ်ားအေပၚ လံုၿခံဳမႈအာမခံခ်က္ ေပးႏိုင္မေပးႏိုင္အေပၚ မူတည္၍ ေသာ္၎၊ တရုတ္၏ ASEAN ႏိုင္ငံမ်ားအေပၚ ဆက္ဆံသည့္အေျခအေနအေပၚမူတည္ေနလိမ့္မည္ဟုယူဆရပါသည္။

ဤအေတာအတြင္း ဆယ္စုႏွစ္ႏွစ္ခုေက်ာ္ ငုပ္လွ်ိဳးေပ်ာက္ကြယ္ေနေသာ အဖြဲ႕၀င္ႏိုင္ငံေပါင္း (၁၁၈) ႏိုင္ငံႏွင့္ ေလ့လာသူအဆင့္ႏိုင္ငံ(၁၅) ႏိုင္ငံျဖင့္ဖြဲ႕စည္းထားေသာ ဘက္မလိုက္ႏိုင္ငံမ်ားအဖြဲ႕ (Non Aligned Movement) ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးမ်ားအဆင့္ အစည္းအေ၀းတရပ္အား အီဂ်စ္ႏိုင္ငံ (Sharm al-Sheikh) ၿမိဳ႕၌ ယခုလ ( ဇူလိုင္ ၁၃ - ၁၄) ရက္တြင္းက်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ေပသည္။

ဘက္မလိုက္ႏိုင္ငံမ်ားအဖြဲ႕ (Non Aligned Movement) ျပန္လည္အသက္၀င္လႈပ္ရွားလာျခင္းသည္ တခ်ိန္ စစ္ေအးေခတ္ကာလအတြင္း ေနတိုးႏွင့္ ၀ါေဆာ အၾကား မည္သူ႕ဘက္မွမေနလိုဘဲ ၾကားေန၀ါဒက်င့္သံုး၍ ကမာၻ႔ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနအေပၚ (Power Balance) ျပဳႏိုင္ခဲ့ေပသည္။ တနည္းအားျဖင့္ ေနတိုးႏွင့္ ၀ါေဆာတို႕ကို အေၾကာင္းျပဳ၍ သမိုင္း လိုအပ္ခ်က္အရ ေပၚေပါက္လာေသာ အဖြဲ႕အစည္းႀကီး တခုလည္း ျဖစ္ေပသည္။ ထိုကာလမ်ားအတြင္း အိႏၵိယ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေနရူး၊ အီဂ်စ္သမၼတ နတ္ဆာ၊ ဂါနာမွ အန္ခရုမန္း၊ မာရွယ္တီးတိုး ယူဂိုဆလားဗီးယား၊ ဆူကာႏို အင္ဒိုနီးရွား စသည္ပုဂၢိဳလ္မ်ားသည္ ဤဘက္မလိုက္ လႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႕ႀကီး၏ အဓိက ဇာတ္လိုက္ေက်ာ္မ်ား ပင္ျဖစ္ေပသည္။


ယခုတဖန္ အီဂ်စ္သည္ ဤဘက္မလိုက္ႏိုင္ငံမ်ားအဖြဲ႕ (Non Aligned Movement) ႀကီးကို ျပန္လည္ အသက္သြင္းရန္ စတင္ႀကိဳးပမ္းေနသည့္ အေျခအေနသည္လည္း အခ်ိန္အေနအခ်ိန္အခါႏွင့္ သမိုင္းလိုအပ္ခ်က္တရပ္ ျဖစ္ လာေနၿပီေလာဟု စဥ္းစားစရာရွိေပသည္။ တနည္းအားျဖင့္ အနာဂတ္ကမာၻၾကီး၌ အင္အားႀကီးႏိုင္ငံမ်ားအခ်င္းခ်င္း အၾကား စစ္ေအးကာလတရပ္ဟုမဆိုသာသည့္တိုင္ေအာင္ (အေမရိကန္ - ရုရွား ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲရလဒ္မွာလည္း ထူးျခားသည့္ရလဒ္မ်ားမထြက္ေပၚသည့္အျပင္ ၿဗိတိသွ် ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေျပာသလို အေမရိကန္ - ရုရွား တို႕ႏူလက္နက္မ်ား ေလ်ာ့ခ်မည္ဆိုပါက ၿဗိတိန္အေနျဖင့္လည္း ေလွ်ာ့ခ်ရန္အသင့္ရွိေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ့မႈႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္ၾကည့္ပါက ထူးျခားသည့္ အေျဖတစံုတရာကို ေမွ်ာ္လင့္ပံုရွိပါသည္။) တနည္းအားျဖင့္ အေမရိကန္ ႏွင့္ ရုရွားတို႕သည္ ယခင္ကလိုပင္ ေပၚလစီ အေျပာင္းအလဲမရွိဘဲ ကမ႓ာႀကီးအတြက္ ကမာၻ႔ျပည္သူေတြအတြက္ တစံုတရာ အေျဖထုတ္ႏိုင္ျခင္းမရွိေသးေၾကာင္း ေပၚလြင္သည္ဟု ယူဆရပါသည္။

ထို႕ေၾကာင့္ပင္ အီဂ်စ္သည္ ဤ ဘက္မလိုက္ႏိုင္ငံမ်ားအဖြဲ႕ (Non Aligned Movement) ႀကီးကို ျပန္လည္ အသက္သြင္းရန္ စတင္ႀကိဳးပမ္းေနသည့္အခ်က္မွာ လိုရမယ္ရေတာ့ဟုတ္မယ္မထင္ပါ။ (၂၁) ရာစု Multipolar (သို႕) ကမာၻ႔စူပါ ပါ၀ါႀကီးႏွင့္အတူ အသစ္ေပၚေပါက္လာေသာ ဂရိတ္ပါ၀ါႏိုင္ငံမ်ားအၾကား၌ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္သည့္ သေဘာမ်ိဳးဟု ဆိုရပါမည္။

မၾကာေသးခင္က ရွန္ဟိုင္းပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးအဖြဲ႕ႀကီး Shanghai Cooperation Organization (SCO) မွ ကမကထျပဳေဆာင္ရြက္ေသာ “Peace Mission 2009” ဟူေသာေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ရုရွား-တရုတ္တို႕ ပူးေပါင္းစစ္ေရး ေလ့က်င့္မႈတရပ္အား တရုတ္ျပည္အေရွ႕ေျမာက္ေဒသ ႏွစ္ႏိုင္ငံနယ္စပ္ (Jinlin) ၌ျပဳလုပ္ခဲ့ေပသည္။ အလားတူ စစ္ေရး ေလ့က်င့္မႈအား လြန္ခဲ့ေသာ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္ကတႀကိမ္ “Peace Mission 2005” ႏွင့္ “Peace Mission 2007” တို႕ကိုလည္း ယခင္ကျပဳလုပ္ခဲ့ၾကေပသည္။

ရွန္ဟိုင္းပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးအဖြဲ႕ႀကီး Shanghai Cooperation Organization (SCO) ၌ ….

အဖြဲ႕၀င္ႏိုင္ငံမ်ား ေလ့လာသူအဆင့္ႏိုင္ငံမ်ား ေဆြးေႏြးဘက္ႏိုင္ငံမ်ား ဧည့္ႏိုင္ငံမ်ား
၁။ တရုတ္ ၁။ အိႏၵိယ ၁။ သီရိလကၤာ ၁။ အာဖဂန္နစၥတန္
၂။ ကာဇက္စၥတန္ ၂။ ပါကစၥတန္ ၂။ ဘီလာရု ၂။ ASEAN
၃။ ကာဇာကစၥတန္ ၃။ မြန္ဂိုလီးယား ၃။ CIS
၄။ ရုရွား ၄။ အီရန္
၅။ တာဂ်စ္ကစၥတန္
၆။ ဥဇဘတ္ကစၥတန္


အဖြဲ႕၀င္ႏိုင္ငံမ်ား ေလ့လာသူအဆင့္ႏိုင္ငံမ်ား ေဆြးေႏြးဘက္ႏိုင္ငံမ်ား ဧည့္ႏိုင္ငံမ်ား

၁။တရုတ္ ၁။ အိႏၵိယ ၁။ သီရိလကၤာ ၁။ အာဖဂန္နစၥတန္
၂။ ကာဇက္စၥတန္ ၂။ ပါကစၥတန္ ၂။ ဘီလာရု ၂. ASEAN
၃. ကာဇာကစၥတန္ ၃. မြန္ဂိုလီးယား ၃. CIS
၄. ရုရွား ၄. အီရန္
၅. တာဂ်စ္ကစၥတန္
၆. ဥဇဘတ္ကစၥတန္


စသည့္ ႏိုင္ငံမ်ားျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားၿပီး တနည္းအားျဖင့္ အာရွအလယ္ပိုင္းႏိုင္ငံမ်ား၏ စီးပြါးေရးႏွင့္ လံုၿခံဳေရးအတြက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ဖြဲ႕စည္းထားေသာ ကမာၻ႔စစ္အင္အားႀကီး ႏွစ္ႏိုင္ငံဦးေဆာင္သည့္ အဖြဲ႕အစည္းတခုျဖစ္သည့္ အျပင္ ကမာၻ႔လူဦးေရ၏ ထက္၀က္ေနထိုင္ရာ ေဒသႀကီးတခုလည္းျဖစ္ေပသည္။

ၿပီးခဲ့ေသာ ရက္မ်ားက ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ ရုရွား - တရုတ္ စစ္ေရးပူးေပါင္းေလ့က်င္မႈ “Peace Mission 2009” သည္ အေနာက္စစ္အုပ္စု (ေနတိုး) ႏွင့္ ၎တို႕အေပါင္းအပါ ႏိုင္ငံမ်ားျဖစ္ၾကေသာ အေရွ႕အာရွမွ ဂ်ပန္၊ တိုင္၀မ္ တို႕အတြက္ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ အင္အားတရပ္ျပလိုက္ျခင္းပင္ျဖစ္ပါသည္။

မည္သို႕ပင္ဆိုေစ အနာဂတ္ကမ႓ာႀကီး၌ ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္သည့္ ျပႆနာမ်ားသည္ ေသးေသးေလးေတာ့မဟုတ္ ႏိုင္ပါေပ။ စစ္သည္မျဖစ္သည္က ပိုေကာင္းပါသည္။ ျဖစ္လွ်င္လည္း မည္သူမွ်မဆံုးရံႈးေစခ်င္ေပ။ စစ္ဆိုသည္မွာ
“ တိုက္လွ်င္ ႏိုင္မွေကာင္းပါသည္၊ မႏိုင္လွ်င္ မတိုက္တာေကာင္းပါသည္” ကမ႓ာမွာ စစ္အင္အားေတြ တိုး၍တည္ေဆာက္ ျခင္းကိစၥကိုလည္း ကြ်ႏ္ုပ္တားဆီးႏိုင္မယ္မဟုတ္ပါ။

သို႕ေသာ္ စစ္မက္ေတြမျဖစ္ရေအာင္ေသာ္၎၊ မ်က္ေမွာက္ကမ႓ာ၌ အစားအစာ လံုေလာက္မႈမရွိ/ငတ္မြတ္ေန ေသာ ကမာၻ႔လူသား သန္း(၁၀၀၀) ႏွင့္ အနာဂတ္၌ တိုးလာမည့္ မ်ိဳးဆက္သစ္ ကမ႓ာသူ/သားေတြအတြက္ စားစရာ၊ ေနစရာေလးေတြအတြက္၎ ကမာၻ႔အင္အား ႀကီးႏိုင္ငံမ်ား အေနျဖင့္ ထည့္သြင္းစဥ္းစားလာေအာင္ လက္ေတြ႕ ထိေရာက္ ေသာ အကူအညီေတြ ေပးႏိုင္ေအာင္ ကမာၻ႔ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ကမာၻ႔လူသားမ်ားအေရးအတြက္ ကြ်ႏု္ပ္တို႕ အားလံုး ၀ိုင္း၀န္း လက္တြဲေဆာင္ရြက္ရင္းျဖင့္ လူသားခ်င္းစာနာမႈျဖင့္ စစ္မက္ျဖစ္ပြါးျခင္းကို အတတ္ႏိုင္ဆံုးကာကြယ္တားဆီး ႏိုင္ေသာ လႈပ္ရွားမႈမ်ားအား အေစာတလွ်င္ေဆာင္ရြက္လႈပ္ရွားသြားရန္ လိုအပ္ေနလိမ့္မည္ဟု ယူဆပါေၾကာင္း တင္ျပရင္း အေရွ႕အာရွႏွင့္ ပစိဖိတ္ေဒသအေျခ အေနမ်ားအား တေစ့တေစာင္း ေလ့လာ တင္ျပအပ္ပါသည္။

ေလးစားစြာျဖင့္
ေမာင္စည္သူ
၁၉.၇.၂၀၀၉

2 comments:

Anonymous said...

လာဖတ္သြားပါတယ္။ ေဆာင္းပါး အတြက္ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ အားေပးေနပါတယ္၊ ဆက္လုပ္ပါ ခင္ဗ်ာ။

Unknown said...

လာဖတ္သြားပါတယ္...အ၇မ္းေကာင္းပါတယ္။ ဆက္ေရးပါ...

Post a Comment

comment ေလးဖတ္ပါရေစ။
စိတ္ရွည္ သည္းခံေပးပါ။

 
ယခုသင္ဖြင့္ၾကည့္ေနေသာ ဘေလာ့ဂ္အား Mozilla Firefox ျဖင့္ဖြင့္ၾကည့္ပါက အေကာင္းဆံုးျဖစ္သည္။