Burkina faso

၃၆။ ဘာကီနာဖါဆို
(Burkina faso)

ေနာက္ခံသမိုင္းအက်ဥ္း
ယခင္ေဗာ္လတာ အထက္ပိုင္းေဒသျဖစ္ေသာ ဘာကီနာဖါဆိုႏိုင္ငံသည္ 1960 တြင္ ျပင္သစ္ထံမွ လြတ္ လပ္ေရး ရရွိခဲ့သည္။ 1970 ႏွင့္ 1980 ႏွစ္မ်ားတြင္ စစ္တပ္မွအာဏာသိမ္းမႈမ်ားအၾကိမ္ၾကိမ္ျဖစ္ပြားခဲ့ျပီး 1990 ႏွစ္ မ်ားအေစာပိုင္းတြင္ ပါတီစံုေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပခဲ့သည္။ 1987 အာဏာသိမ္းမႈတြင္ အာဏာရရွိခဲ့ေသာ ဘေလ့စ္ ကြန္ပါအိုရီသည္ ေနာက္ပိုင္းက်င္းပေသာေရြးေကာက္ပြဲတိုင္း အႏိုင္ရရွိကာ လက္ရွိအခ်ိန္အထိ သမၼတ ျဖစ္လ်က္ ရွိသည္။ ႏိုင္ငံလူဦးေရ မ်ားျပားသိပ္သည္းျပီး သဘာ၀အရင္းအျမစ္ မေလာက္ငွမႈေၾကာင့္ တိုင္းျပည္စီးပြားေရး ခ်ိဳ႕ တဲ့ျပီး လူဦးေရအမ်ားစုမွာ ဆင္းရဲမြဲေတလ်က္ရွိသည္္။ မၾကာေသးမီက ကို႔ဒီအိုင္ဗိုရီ (အိုင္ဗရီကို႔စ္) ႏွင့္ ဂါနာ ေျမာက္ပိုင္းတြင္ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ မျငိမ္သက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ယင္းတိုင္းျပည္မ်ား တြင္ ရာသီအလိုက္အလုပ္သြားေရာက္ လုပ္ကိုင္ေလ့ရွိေသာ ဘာကီနာလယ္လုပ္သားသိနး္ေပါင္းမ်ားစြာ အလုပ္အကိုင္မဲ့လ်က္ရွိသည္။

ပထ၀ီ အေနအထား
တည္ေနရာ
အေနာက္အာဖရိက ။ ဂါနာႏိုင္ငံ၏ေျမာက္ဘက္။

ေျမပံုအညႊန္း
အာဖရိက ။

ဧရိယာ
ကုန္းေျမ - 273,800 sq km
ေရ - 400 sq km
စုစုေပါင္း - 274,200 sq km

ထိစပ္နယ္ေျမ
ဘီနင္ - 360 km
ကို႔ဒီအိုင္ဗိုရီ - 584 km
ဂါနာ - 549 km
မာရီ - 1000 km
နုိင္ဂါ - 628 km
တိုရို - 126 km
စုစုေပါင္; - 3193 km

ကမ္းရိုးတန္း
မရွိ (ကုန္းတြင္းပိတ္္)

ရာသီဥတု
အပူပိုင္း ။ ေႏြးေထြး၍ေျခာက္ေသြ႔ေသာေဆာင္းရာသီ။ပူ၍စိုစြတ္ေသာေႏြရာသီ။

ေျမမ်က္ႏွာသြင္ျပင္
အမ်ားအားျဖင့္ျပန္႔ျပဴးေသာေျမျပန္႔မ်ားႏွင့္ျပတ္ေတာင္း၍လိႈင္းတြန္႔ေသာေျမျပန္႔
မ်ားရွိ။ အေနာက္ဘက္္ႏွင့္အေရွ႕ေတာင္ဘက္တြင္ေတာင္ကုန္းမ်ားရွိ။

မ်က္ႏွာျပင္အထက္ျခားနားခ်က္
အနိမ့္ဆံုးအပိုင္း ေမာက္ေဟာင္း (ဘလက္ေဗာ္လတာ) ျမစ္ - 200 m
အျမင့္ဆံုးအပိုင္း တီနာကိုရူး - 749 m

သဘာ၀အရင္းအျမစ္
မဂၢနိ ၊ထံုးေက်ာက္ ၊ စက်င္ေက်ာက္၊ ေရႊအနည္ငယ္ ၊ေဖါ့စဖိတ္ ၊ဆား၊

လူ႔အရင္းအျမစ္
လူဦးေရ 15,264,735 ဦးေရ
လူဦးေရတိုးနႈန္း 3.109 % (2008)
ေမြးဖြားနႈန္း 44.68 /1000 ဦးေရ (2008)
ေသဆံုးႏႈန္း 13.59/1000 ဦးေရ (2008)
ပွ်မ္းမွ်အသက္ က်ား - 50.67 ႏွစ္
မ - 54.49 ႏွစ္

လူမ်ိဳး
ဘာကီနာ ။

တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳး
ေမာ့ဆီ - 40 % ေက်ာ္
အျခား - 60 % ခန္႔

ကိုးကြယ္မႈ
မြတ္စလင္ - 50 %
ရိုးရာယံုၾကည္မႈမ်ား - 40 %
ခရစ္ယာန္ - 10 %

ဘာသာစကား
ျပင္သစ္ (ရံုးသံုး)
ဆူဒန္မွ ဆင္းသက္လာေသာေဒသိယအာဖရိက ဘာသာစကားမ်ားက္ိ လူဦးေရ ၉၀ % ခန္႔သံုးစဲြ။

ျမိဳ႕ေတာ္
အြာဂါဒူးဂူး (Ouagadougou)

Posted in: ကမာၻ႔ႏိုင္ငံမ်ား