August 20, 2009

Political Science Part (17)

ႏိုင္ငံေရးသိပၸံပညာ အပိုင္း (၁၇)

နယူးဇီလန္ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒ

နယူးဇီလန္ ႏိုင္ငံ၏ အေျခခံဥပေဒသည္ ျပင္ဆင္ရန္ လြယ္ကူေသာ အေျခခံဥပေဒျဖစ္သည္။ ကမၻာေပၚတြင္ ၎ နယူးဇီလန္ႏွင့္ အဂၤလန္တို႔သာ ျပင္ဆင္ရန္ လြယ္ကူေသာ အေျခခံဥပေဒကို အသံုးျပဳၾကသည္။ ၎ႏွစ္ႏိုင္ငံတို႔သည္ ျပင္ဆင္ရန္လြယ္ကူေသာ အေျခခံဥပေဒကို အသုံးျပဳၾကေသာ္ လည္း ျဗိတိသွ်တို႔၏ အေျခခံဥပေဒမွာ မွတ္တမ္းတင္ထားေသာ အေျခခံဥပေဒ မဟုတ္ပဲ နယူးဇီလန္ အေခခံဥပေဒမွာမူ မွတ္တမ္းတင္ထားေသာ ဥပေဒျဖစ္သည္။

နယူးဇီလန္သည္ အဂၤလိပ္ကိုလိုနီႏိုင္ငံျဖစ္ခဲ့ျပီး ၁၈၅၂ ခုႏွစ္၌ ဒိုမီနီယံလြတ္လပ္ေရးရသျဖင့္ ၁၈၇၆ ခုႏွစ္တြင္ ယူနီတရီႏိုင္ငံ အျဖစ္ တည္ေထာင္ခဲ့သည္။ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္အေျခခံဥပေဒအပိုဒ္ “၆၁” ျဖင့္ အေျခခံဥပေဒကို ရိုးရိုးဥပေဒမ်ားကို ျပင္ဆင္ျပဳလုပ္သကဲ့သို႔ ပါလီမန္က ျပင္ဆင္ႏိုင္ေၾကာင္း ေဖၚျပထားျခင္းျဖင့္ နယူးဇီလန္ အေျခခံဥပေဒသည္ ျပင္ဆင္ရန္လြယ္ကူေသာ ဥပေဒျဖစ္ေၾကာင္း ထင္ရွားသည္။

ယူနီထရီႏိုင္ငံမ်ားျဖစ္ၾကေသာ အဂၤလန္ႏွင့္ နယူးဇီလန္ႏိုင္ငံမ်ား၌ျပင္ဆင္ရန္ လြယ္ကူေသာ အေျခ ခံဥပေဒမ်ား ရွိၾကျခင္းျဖင့္ ယူနီထရီ ႏိုင္ငံတိုင္း၌ ျပင္ဆင္ရန္လြယ္ကူေသာ အေျခခံဥပေဒမ်ား ရွိရမည္ဟု မယူဆအပ္ေပ။ ၎ႏွစ္ႏိုင္ငံမွ အပ ကမၻာတြင္မည္သည့္ႏို္င္ငံမွ ျပင္ဆင္ရန္လြယ္ကူေသာ အေျခခံဥပေဒကို မသံုးၾကေပ။

နယူးဇီလန္ႏိုင္ငံ၌ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရကဲ့သို႔ ဗဟိုအစိုးရႏွင့္ေဒသဆုိင္ရာ ျပည္နယ္အစိုးရတို႔ ရွိခဲ့သည္။ ၁၈၇၆ ခုႏွစ္တြင္ ဥပေဒျပဳအဖြဲ႔မွ ျပဳလုပ္ေသာ ဥပေဒျဖင့္ ျပည္နယ္အစိုးရမ်ားကို လံုး၀ဖ်က္သိမ္းျပီး ယူနီထရီ ႏိုင္ငံျပဳလုပ္လိုက္သည္။

နယူးဇီလန္ ႏိုင္ငံ၌လြတ္ေတာ္ ၂ ခုရွိခဲ့ေသာ္လည္း ၁၉၅၁ ခုႏွစ္တြင္ ဥပေဒျဖင့္လႊတ္ေတာ္ ၂ခု စံနစ္ကိုဖ်က္သိမ္းျပီး လႊတ္ေတာ္တခုတည္းရွိေသာ စံနစ္ကို အသံုးျပဳခဲ့သည္။ အထက္ပါျပင္ဆင္ခ်က္ ဥပေဒႏွစ္ခုစလံုးမွာ အစိုးရဖြဲ႔စည္းပံု စံနစ္ႏွင့္ သက္ဆိုင္ေနေသာေၾကာင့္ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒမ်ားပင္ ျဖစ္သည္။ ၎ဥပေဒမ်ားကို ျပင္ဆင္ရာတြင္ ရိုးရိုးဥပေဒမ်ားကို ျပင္ဆင္သကဲ့သို႔ ျပင္ဆင္ျခင္းျဖစ္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ နယူးဇီလန္ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒသည္ ျပင္ဆင္ရန္လြယ္ကူေသာ အေျခခံဥပေဒပင္ျဖစ္၏။

ျပင္ဆင္ရန္လြယ္ကူေသာ အေျခခံဥေဒ၏ ေကာင္းက်ိဳးမ်ား

အႏုျမဴဒံုးပ်ံေခတ္တြင္ ကမၻာ့အေျခအေနမွာ နာရီ၊ မိနစ္၊ စကၠန္႔တိုင္းေျပာင္းလဲေနသျဖင့္ ေခတ္ႏွင့္ ရင္ေဘာင္တန္း လိုက္ႏိုင္ရန္ ေခတ္မမွီေသာ ဥပေဒေဟာင္းမ်ားကိုသာလွ်င္ျမန္စြာ ျပင္ဆင္ရန္လိုသည္။ ျပင္ဆင္ရန္လြယ္ကူေသာ အေျခခံဥပေဒကို အသံုးျပဳသည့္အဂၤလန္သည္ ျပင္ဆင္ရန္ခက္သည့္ အေျခခံဥပေဒကို သံုးသည့္ အေမရိကန္ထက္ေစာ၍ မိန္းမမ်ားမဲေပးႏိုင္ျခင္းကို ေထာက္ရႈပါက ျပင္ဆင္ရန္လြယ္ကူေသာ ဥပေဒေကာင္းေၾကာင္း သိသာႏိုင္သည္။
ျပည္သူလူထုႏိုင္ငံေရးအသိတရားျမင့္မားသည့္ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ျပင္ဆင္ရန္လြယ္ကူေသာ အေျခခံဥပေဒကို အသံုးျပဳျခင္းျဖစ္ မလိုလားအပ္ေသာ အစိုးရ၏ ေဖါက္ျပန္ႏိုင္မႈမ်ားကင္းျပီး တိုင္းျပည္ လွ်င္ျမန္စြာ တုိးတက္ႏိုင္သည္။

ျပင္ဆင္ရန္လြယ္ကူေသာ အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ရာတြင္ ျပင္ဆင္ရန္ခက္ခဲေသာ ဥပေဒကို ျပင္ဆင္ရသကဲ့သို႔ အခ်ိန္ကုန္လူပန္းမျဖစ္သည့္အျပင္ ေငြေၾကးအကုန္အက်မ်ားလညး္မ်ားစြာ သက္သာ သည္။


ျပင္ဆင္ရန္လြယ္ကူေသာ အျခခံဥပေဒ၏ မေကာင္းက်ိဳးမ်ား

ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒ၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ အစိုးရကျပည္သူလူထု၏ အခြင့္အေရးမ်ားကို မခ်ိဳးေဖာက္ႏိုင္ေအာင္ ကာကြယ္ထားရန္ ပင္ျဖသစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္အေျခခံ ဥပေဒမွာ ေသခ်ာ တိက် ျပတ္သားရန္လိုသည္။ ဥပေဒကိုျပင္ဆင္ရန္လြယ္သည္ကို အခြင့္ေကာင္းယူ၍ မၾကာခဏျပင္ဆင္ျခင္းျဖင့္ တိက်ျပတ္သားမႈမရွိပဲ ရႈပ္ေထြးေနေပမည္။ ဤသို႔ျဖစ္လာလွ်င္ အေျခခံဥပေဒ၏ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖစ္ေသာ ျပည္သူလူထု၏ အခြင့္အေရးကို ကာကြယ္ရန္မွာ ျဖစ္ႏိုင္ေတာ့မည္မဟုတ္ေပ။

စိတ္လႈပ္ရွားမတည္ျငိမ္ေသာလူမိ်ဳးႏွင့္ ျပင္ဆင္ရန္လြယ္ကူေသာ ဥပေဒမွာ သဟာဇတ မျဖစ္ႏိုင္ ေတာ့ေပ။ အေၾကာင္းမွာ ေကာင္းႏိုးႏိုးျဖင့္ စိတ္ရူးေပါက္တိုင္း မၾကာခဏျပင္ဆင္ျခင္းျဖင့္ “အက်ိဳး လို၍ေညာင္ေရေလာင္း ပတ္ထန္းေတြ႔” ဆိုေသာသကားပံုအတုိင္း ျဖစ္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ပင္ ျဖစ္ သည္။

ျပင္ဆင္ရန္လြယ္ကူေသာ အေျခခံဥပေဒရွိႏုိင္သည့္ႏိုင္ငံတြင္ အစိုးရ၏လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားကို အျမဲမျပတ္ ေစာင့္ၾကည့္ရန္လိုသည္။ အစိုးရ၏ မည္သည့္ေဆာင္ရြက္ခ်က္က ေကာင္းသည္ မည္သည့္ေဆာင္ရြက္ခ်က္က မေကာင္းဟူ၍ ပိုင္းျခားေ၀ဖန္ႏိုင္သည့္ ႏိုင္ငံေရးအသိတရား လူထု၌ရွိရန္ လိုသည္။ ျပည္သူလူထု၌ ဤကဲ့သို႔ေသာ ႏိုင္ငံေရးအသိတရား ျမင့္မားမႈမရွိလွ်င္ အီတလီလူထု အားမူဆိုလီနီ လွည့္စားသြားသကဲ့သို႔ လွည့္စားျခင္းကို ခံရေပလိမ့္မည္။

ျပည္ေထာင္စုႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ ျပင္ဆင္ရန္လြယ္ကူေသာ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒသည္ “ဘုန္းၾကီးႏွင့္ ဘီးပမာ” အလွမ္းကြာျခားလွသည္။ အေၾကာင္းမွာ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ဗဟိုအစိုးရႏွင့္ ျပည္နယ္အစိုးရတုိ႔ အာဏာကိုခြဲေ၀ယူထားၾကေသာေၾကာင့္ အစိုးရတဖြဲ႔ပိုင္ အခြင့္အာဏာကို အစိုးရတဖြဲ႔က ထိပါးႏိုင္ျခင္းမရွိရန္လိုေသာေၾကာင့္ပင္ ျပင္ဆင္ရန္လြယ္ကူေသာ အေျခခံဥပေဒကို အသံုးျပဳပါက အစိုးရ တဖြဲ႔၏ အခြင့္အာဏာကို တဖြဲ႔က က်ဴးလြန္ထိပါးေပလိမ့္မည္။ ထို႔ေၾကာင့္ မည္သည့္ ျပည္ေထာင္စု ႏိုင္ငံတြင္မွ ျပင္ဆင္ရန္လြယ္ကူေသာ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒကို အသံုးမျပဳၾကေခ်။

0 comments:

Post a Comment

comment ေလးဖတ္ပါရေစ။
စိတ္ရွည္ သည္းခံေပးပါ။

 
ယခုသင္ဖြင့္ၾကည့္ေနေသာ ဘေလာ့ဂ္အား Mozilla Firefox ျဖင့္ဖြင့္ၾကည့္ပါက အေကာင္းဆံုးျဖစ္သည္။