August 11, 2009

Gibraltar


၈၄။ဂ်ီဘေရာ္တာ
(Gibraltar)

ေနာက္ခံသမိုင္း အက်ဥ္း
နည္းဗ်ဴဟာအရ အေရးပါေသာ ဂ်ီဘေရာ္တာသည္ ၁၇၁၃ တြင္ စပိန္ႏွင့္ ခ်ဳပ္ဆိုေသာ ဥထရက္ စာခ်ဳပ္ (Treaty of Utrecht) အရ ျဗိတိန္ ႏွင့္ လမ္းမခြဲခ်င္ဘဲခြဲခဲ့ရသည္။ ၁၈၃၀ တြင္ စပိန္ကကိုလိုနီ အျဖစ္ေၾကျငာခဲ့ သည္။ ၁၉၆၇ တြင္က်င္းပေေသာ လူထုဆႏၵ ခံယူပြဲတြင္ ဂ်ီဘေရာ္တာ ျပည္သူမ်ားသည္ ျဗိတိန္ထံသို႔ ခို၀င္လို သည့္ ဆႏၵကိုတခဲနက္ ထုတ္ေဖၚမဲေပးခဲ့ၾကသည္။ ၁၉၆၉ တြင္ ျဗိတိန္က ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေပးအပ္ခဲ့သျဖင့္ စပိန္က နယ္စပ္အားလံုးကို ပိတ္ပစ္ခဲ့ျပီး ဆက္သြယ္ေရးအားလံုးကို ျဖတ္ေတာက္ပစ္ခဲ့သည္။ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ မွ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္ မ်ားအတြင္း ယာယီပူးတြဲအုပ္ခ်ဳပ္ေရးအတြက္ စပိန္ႏွင့္ ျပင္သစ္ ၾကားေဆြးေႏြးမႈမ်ားျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။ ထို႔ေနာက္ လူထု သေဘာထားခံယူပြဲက်င္းပခဲ့ရာ စပိန္ႏွင့္ မည္သည့္ပူးတြဲမႈမ်ိဳးႏွင့္မွ မလိုလားေၾကာင္း အျပတ္ အသတ္ မဲေပးကန္႔ကြက္ခဲ့ၾကသည္။ လူထုသေဘာထားခံယူပြဲျပီးစီးသည့္ အခ်ိန္မွစ၍ စပိန္ ၊ ျဗိတိန္ ႏွင့္ ဂ်ီဘရာ္တာတို႔ အျခားကိစၥရပ္မ်ားေပၚတြင္ သံုးပြင့္ဆိုင္ေဆြးေႏြးမႈမ်ားျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ၂၀၀၆ စက္တင္ဘာလတြင္ သံုးပြင့္ဆိုင္ သေဘာတူညီခ်က္ တစ္ရပ္ကို လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကသည္။ အခြန္အေကာက္ဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းမ်ား လြယ္ကူေခ်ာေမြ႕ေစရန္ မိုဘိုင္းဖုန္းမ်ား သယ္ေဆာင္သံုးစြဲႏိုင္မႈကို ခြင့္ျပဳရန္ စသည္တို႔ေၾကာင့္ ေလလႈိင္းဆက္သြယ္ေရး လႈပ္ရွားမႈ ပိတ္ပင္ထားမႈမ်ားကို စပိန္ကဖယ္ရွားေပးခဲ့သည္။ ျဗိတိသွ်အစိုးရကယခင္ ဂ်ီဘေရာ္တာ နယ္စပ္မပိတ္ခင္က အမႈထမ္းခဲ့ေသာ စပိန္၀န္ထမ္းမ်ားအေပၚ ပင္စင္လစာမ်ားကို တိုးျမင့္ေပးရန္ သေဘာတူခဲ့သည္။ စပိန္ ယဥ္ေက်းမႈဆိုင္ရာဌာနတစ္ခု ဖြင့္လွစ္ျပီး စပိန္အလံ လႊင့္ထူရန္ ခြင့္ျပဳခဲ့သည္။ ကိုလိုနီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမပါ ေသာဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒသစ္တစ္ရပ္ ၂၀၀၇ မွ စ၍ အက်ဳံး၀င္ခဲ့ျပီျဖစ္၏။ သို႔ေသာ္ ျဗိတိန္ မွ ကာကြယ္ေရး နိုင္ငံျခားဆက္ဆံေရး ၊ျပည္ထဲလံုျခံဳေရး ႏွင့္ ဘ႑ာေရး စသည့္ က႑မ်ားတြင္ တာ၀န္ယူထားဆဲ ျဖစ္၏။


ပထ၀ီ အေနအထား
တည္ေနရာ
ဥေရာပ အေနာက္ေတာင္ဘက္။ ေျမထဲပင္လယ္ ၊ ေျမာက္အတၱလႏိၱတ္သမုဒၵရာတုိ႔ ႏွင့္ ဆက္သြယ္ေနေသာ ဂ်ီဘေရာ္တာ ေရလက္ၾကား ႏွင့္ ထိစပ္။ စပိန္ ကမ္းရိုးတန္း ေတာင္ဘက္။
ေျမပံုအညႊန္း
ဥေရာပ

ဧရိယာ
ကုန္းေျမ - 6.5 sq km
ေရ - 0 sq km
စုစုေပါင္း - 6.5 sq km

ထိစပ္နယ္ေျမ
စပိန္ - 1.2 km

ကမ္းရိုးတန္း
12 m

ရာသီဥတု
သမမွ်တေသာေဆာင္းရာသီ ၊ ေႏြးေထြးေသာေႏြရာသီ တို႔ႏွင့္ ေျမထဲပင္လယ္ ရာသီဥတု။

ေျမမ်က္ႏွာသြင္ျပင္
ဂ်ီဘေရာ္တာေက်ာက္ေဆာင္ႏွင့္ထိစပ္လ်က္ရွိ ေသာ က်ဥ္ေျမာင္းကမ္းရိုးတန္းေျမနိမ့္။

မ်က္ႏွာျပင္အျမင့္ျခားနားခ်က္
အနိမ့္ဆံုးအပိုင္း ေျမထဲပင္လယ္ - 0 m
အျမင့္ဆံုးအပ္ိုင္း ဂ်ီဘေရာ္တာ - 426 m

သဘာ၀အရင္းအျမစ္
မရွိ ။

လူ႔အရင္းအျမစ္
လူဦးေရ 28,002 (2008)
လူဦးေရတိုးႏႈန္း 0.125 % (2008)
ေမြးဖြားႏႈန္း 10.71 / 1000 ဦးေရ (2008)
ေသဆံုးနႈန္း 9.46 / 1000 ဦးေရ (2008)
ပွ်မ္းမွ်အသက္ က်ား - 77.17 ႏွစ္
မ - 83.09 ႏွစ္
စုစုေပါင္း - 80.06 ႏွစ္ (2008)

လူမ်ိဳး
ဂ်ီဘေရာ္တာရီးယန္း

တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳး
စပိန္ ၊ အီတလီ ၊ အဂၤလိပ္ ၊ မယ္လတိ၊ ေပၚတူဂီ ၊ ဂ်ာမန္ ၊ေျမာက္အာဖရိကန္။

ကိုးကြယ္မႈ
ရိုမန္ကက္သလစ္ - 78.1 %
အဂၤလန္ဘုရားေက်ာင္းေတာ္- 7 %
အျခားခရစ္ယာန္ - 3.2 %
မြတ္စလင္ - 4 %
ဂ်ဴး - 2.1 %
ဟိႏၵဴ - 1.8 %
အမည္မသိ - 0.9 %
ဘာသာမဲ့ - 2.9 %

ဘာသာစကား
အဂၤလိပ္ (ေက်ာင္းသံုး ၊ ရံုးသံုး) စပိန္ ၊အီတလီ ၊ ေပၚတူဂီ။

ျမိဳ႕ေတာ္
ဂ်ီဘေရာ္တာ (Gibraltar)

0 comments:

Post a Comment

comment ေလးဖတ္ပါရေစ။
စိတ္ရွည္ သည္းခံေပးပါ။

 
ယခုသင္ဖြင့္ၾကည့္ေနေသာ ဘေလာ့ဂ္အား Mozilla Firefox ျဖင့္ဖြင့္ၾကည့္ပါက အေကာင္းဆံုးျဖစ္သည္။