Kingdom of Lesotho

၁၂၅။ လက္ဆိုသို(Lesotho)
Kingdom of Lesotho

ေနာက္ခံသမိုင္းအက်ဥ္း

၁၉၆၆ တြင္ ျဗိတိန္ထံမွ လြတ္လပ္ေရးရေသာအခါ ဘက္ဆူတိုလန္ (Basutoland) အမည္မွ လက္ဆိုသိုအမည္သို႔ ေျပာင္းလဲေခၚေ၀ၚခဲ့သည္။ လြတ္လပ္ေရးရျပီး ပထမႏွစ္ ႏွစ္ဆယ္အၾကာ ဘက္ဆူတို အမ်ိဳးသားပါတီမွအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည္။ ၁၉၉၀ တြင္ ဘုရင္မိုးရႈးရႈး (Moshoeshoe) ကို တိုင္းျပည္ႏွင္ဒဏ္ေပးခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ၁၉၉၂တြင္ ျပန္လည္ေရာက္ရွိလာျပီး ၁၉၉၅ တြင္ မူလဘုရင္ေနရာ ျပန္လည္ရယူခဲ့သည္။ ခုနစ္ႏွစ္ၾကာ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ျပီးေနာက္ ၁၉၉၃ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒႏွင့္အညီအစိုးရတစ္ရပ္ျပန္လည္တည္ေျမာက္ခဲ့သည္။ ၁၉၉၈ တြင္ အျငင္းပြားဖြယ္ ေရြးေကာက္ပြဲျပီးေနာက္ ျပင္းထန္ေသာ ဆႏၵျပမႈမ်ား ႏွင့္တပ္တြင္းပုန္ကန္မႈမ်ား ေပၚေပါက္လာခဲ့ျပီးအာဖရိက ေတာင္ပိုင္း ဖြံ႔ျဖိဳးေရး အဖဲြ႔အစည္း (Southern African Developnent community) ၏ ဦးစီးဦးေဆာင္မႈျဖင့္ ေတာင္အာဖရိကႏွင့္ ေဘာ့ဆြာနာ ႏိုင္ငံမ်ားၾကား၀င္မႈေၾကာင့္ ေသြးေျမက်ခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ခဲ့ျပီး ႏိုင္ငံေရးအေျခအေန အေတာ္အတန္ တည္ျငိမ္ခဲ့သည္။ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္တြင္ ပါလီမန္ေရြးေကာက္ပြဲကို ျငိမ္းခ်မ္းစြာျပဳလုပ္ႏိုင္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ၂၀၀၇ ေဖေဖၚ၀ါရီလ အမ်ိဳးသားညီလာခံ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ပါတီမ်ားအျပင္းအထန္ ျပိဳင္ဆိုင္ၾကျပီး ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ကို မေက်နပ္ေသာပါတီမ်ားမွ ဆႏၵျပမႈမ်ားေပၚေပါက္လာခဲ့သည္။

ပထ၀ီ အေနအထား
တည္ေနရာ
ေတာင္အာဖရိက ။ ေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံမွ ၀န္းရံထား။

ေျမပံုအညႊန္း
အာဖရိက။

ဧရိယာ
ကုန္းေျမ - 30,355 sq km
ေရ - 0 sq km
စုစုေပါင္း - 30,355 sq km]

ထိစပ္နယ္ေျမ
ေတာင္အာဖရိက - 909 km

ကမ္းရိုးတန္း
မရွိ (ကုန္းတြင္းပိတ္)

ရာသီဥတု
အပူအေအးမွ်တ ။ ေအး၍ေျခာက္ေသြ႔ေသာေဆာင္းရာသီ။ ပူ၍စိုစြတ္ေသာ ေႏြရာသီ။

ေျမမ်က္ႏွာသြင္ျပင္
ကုန္းျမင့္လြင္ျပင္မ်ား ေတာင္ကုန္းေတာင္တန္းမ်ား။

မ်က္ႏွာျပင္အျမင့္ျခားနားခ်က္
အနိမ့္ဆံုးအပိုင္း ေအာရိန္းျမစ္ ႏွင့္ မကၡာလန္းျမစ္ဆံု - 14,00 m
အျမင့္ဆံုးအပိုင္း သာဘာနာ နတၱလန္ယာနာ - 3,482 m

သဘာ၀အရင္းအျမစ္
ေရ ၊ စိုက္ပ်ိဳးေျမ ႏွင့္ စားက်က္ေျမ ၊ စိ္န္ ၊ သဲ ၊ ရႊံ႕ေစး ၊ အိမ္ေဆာင္ေက်ာက္။

လူ႔အရင္းအျမစ္
လူဦးေရ 2,130,819 (2009)
လူဦးေရတိုးႏႈန္း 0.116 % (2009)
ေမြးဖြားႏႈန္း 24.41 / 1000 ဦးေရ (2008)
ေသဆံုးႏႈန္း 22.33 / 1000 ဦးေရ (2008)
ပွ်မ္းမွ်အသက္ က်ား - 41.18 ႏွစ္
မ - 39.54 ႏွစ္
စုစုေပါင္း - 40.38 ႏွစ္ (2009)
HIV / AIDS
ကူးစက္ႏႈန္း 23.2 % - (2007)
HAV / AIDS
ေ၀ဒနာရွင္ 270,000 - (2007)
HIV / AIDS
ေသဆံုးမႈ 18,000 - (2007)

လူမ်ိဳး
မိုဘိုသို

တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳး
ဘိုသို - 99.7 %
ဥေရာပ အာရွ ႏွင့္ အျခား - 0.3 %

ကိုးကြယ္မႈ
ခရစ္ယာန္ - 80 %
တိုင္းရင္းသားမီရိုးဖရာကိုးကြယ္မႈ - 20 %

ဘာသာစကား
ဆက္ဆိုသို ။ အဂၤလိပ္ (ရံုးသံုး) ၊ ဇူးလူး ၊ ရုႈိဆာ

ျမိဳ႕ေတာ္
မာဆီရူ (Maseru)

Posted in: ကမာၻ႔ႏိုင္ငံမ်ား