Republic of Indonesia

၁၀၃။ အင္ဒိုနီးရွား(Indonesia)
Republic of Indonesia

ေနာက္ခံသမိုင္းအက်ဥ္း

(၁၇) ရာစု အေစာပိုင္းတြင္ ဒတ္ခ်္ တို႔ ကိုလိုနီျပဳခဲ့သည္။ ၁၉၄၂ မွ ၁၉၄၅ အထိ ဂ်ပန္ သိမ္းပိုက္ထားခဲ့သည္။ ဂ်ပန္စစ္ရႈံးေသာအခါ အင္ဒိုနီးရွား လြတ္လပ္ေရးရရွိခဲ့သည္။ ေစ့စပ္ညွိနႈိင္းမႈ ေလးႏွစ္ၾကာ ျပတ္ေတာင္းျပတ္ေတာင္း ျပဳလုပ္ခဲ့ျပီး အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားစြာျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ နယ္သာလန္ မွ ကိုလိုနီျပဳ ထားျခင္း မရုပ္သိမ္းမီကုလသမဂၢ မွ ၾကား၀င္လာခဲ့သည္။ အင္ဒိုနီးရွားသည္ ကမၻာ့အၾကီးဆံုးကြ်န္းစုႏိုင္ငံျဖစ္ျပီး ကမၻာေပၚတြင္ မြတ္စလင္ဘာသာ၀င္အမ်ားဆံုႏုိင္ငံျဖစ္၏။ လက္ရွိအျခအေနအရဆင္းရဲမြဲေတမႈ ပေပ်ာက္ေရး ၊ အၾကမ္းဖက္မႈတိုက္ဖ်က္ေရး ၊ ႏွစ္ေလးဆယ္ အာဏာရွင္စနစ္အလြန္ ဒီမိုကေရစီ ခိုင္မာေရး ၊ စီးပြားေရး ဘ႑ာေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ၊ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈမ်ားတားဆီးေရး ၊စစ္တပ္ ႏွင့္ ရဲတို႔၏ လူအခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားမွ ကာကြယ္ေရး ၊ ၾကက္ငွက္တုပ္ေကြးထိ္န္းခ်ဳပ္ေရး စသည့္အေရးကိစၥမ်ား အေပၚအာရံုစိုက္ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိ၏ ။ ၂၀၀၅ခုႏွစ္တြင္ ေအဆဲ့ ရွိ ခဲြထြက္ေရးသမားမ်ားႏွင့္ျငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူညီခ်က္ရရွိခဲ့ျပီး ၂၀၀၆ ဒီဇင္ဘာတြင္ဒီမိုကေရစီ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပႏိုင္ခဲ့သည္။ ပါပြါရွိ ခဲြထြက္ေရးအေသးစား လႈပ္ရွားမႈတစ္ရပ္ ႏွင့္ ဆက္လက္ရင္ဆိုင္လွ်က္ရွိ၏။

ပထ၀ီ အေနအထား
တည္ေနရာ
အေရွ႕ေတာင္အာရွ ။ ပစိဖိတ္သမုဒၵရာ ႏွင့္အိႏိၵယသမုဒၵရာၾကားရွိ ကြန္းစု ။

ေျမပံုအညႊန္း
အေရွ႕ေတာင္အာရွ ။

ဧရိယာ
ကုန္းေျမ - 1,826,440 sq km
ေရ - 93,000 sq km
စုစုေပါင္း - 1,919,440 sq km

ထိစပ္နယ္ေျမ
တီေမာ - လက္တီ - 228 km
မေလးရွား - 1,782 km
ပါပြါနယူးဂူနီးယား - 820 km

ကမ္းရိုးတန္း
54,716 km

ရာသီဥတု
အပူပိုင္းရာသီ ။ ပူ၍စိုစြတ္ ၊ ကုန္းျမင့္ေဒသမ်ား တြင္ ပို၍ အပူအေအးပိုမိုမွ်တ။

ေျမမ်က္ႏွာသြင္ျပင္
ကမ္းရိုးတန္းေျမနိမ့္။ ကြ်န္းၾကီးမ်ာအတြင္းပိုင္းတြင္ ေတာင္မ်ားရွိ။

မ်က္ႏွာျပင္အျမင့္ျခားနားခ်က္
အနိမ့္ဆံုးအပိုင္း အိႏိၵယသမုဒၵရာ - 0 m
အျမင့္ဆံုးအပိုင္း ပြန္ကက္ဂ်ာယာ - 5030 m

သဘာ၀အရင္းအျမစ္
ေရနံ ၊ သံျဖဴ ၊ သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႔ ၊ နီတယ္၊ သစ္ ၊ ေဘာက္ဇိုက္သတၱဳ ၊ ေၾကးနီ ။
ေျမဆီေကာင္းမြန္ေသာေျမ ။ ေက်ာက္မီးေသြး ၊ ေရႊ ၊ ေငြ ။

လူ႔အရင္းအျမစ္
လူဦးေရ 237,512,352 (2008)
လူဦးေရတုိးႏႈန္း 10175 % (2008)
ေမြးဖြားႏႈန္း 19.24 / 1000 ဦးေရ (2008)
ေသဆံုးႏႈန္း 6.24 / 1000 ဦးေရ (2008)
ပွ်မ္းမွ်အသက္ က်ား - 67.98 ႏွစ္
မ - 73.07 ႏွစ္
စုစုေပါင္း - 70.46 ႏွစ္ (2008)

လူမ်ိဳး
အင္ဒိုနီးရွန္း

တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳး
ဂ်ာဗာ - 40.6 %
ဆူဒန္ - 15 %
မဒူး - 3.3 %
ဖီနန္းကေတာ္ - 2.7 %
ဘတၱ၀ီ - 2.4 %
ဘူဂ်စ္ - 2.4 %
ဘန္တန္ - 2 %
ဘန္ဂ်ာ - 1.7 %
အျခားႏွင့္အမည္မသိ - 29.9 %

ကိုးကြယ္မႈ
မြတ္စလင္ - 86.1 %
ပရိုတက္စတင့္ - 5.7 %
ရိုမန္ကက္သလစ္ - 3 %
ဟင္ဒူ - 1.8 %
အျခားႏွင့္အမည္မသိ - 3.4 %

ဘာသာစကား
အင္ဒိုနီးရွား (ရံုးသံုး) ၊ အဂၤလိပ္ ၊ဒတ္ခ်္ ၊ ေဒသိယစကားမ်ား။

ျမိဳ႕ေတာ္
ဂ်ကာတာ (Jakarta)

Posted in: ကမာၻ႔ႏိုင္ငံမ်ား