Tuesday, September 08, 2009
0000
၁၄၈။မာလီ(Mali)
(Repblic of Mali)
(Repblic of Mali)
ေနာက္ခံသမိုင္းအက်ဥ္း
၁၉၆၀ တြင္ ဆူဒန္ ရီပတ္သလစ္ႏွင့္ ဆီနီေဂါႏိုင္ငံတို႔သည္ ျပသစ္ထံမွ လြတ္လပ္ေရးရခဲ့ျပီး မာလီျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံ ျဖစ္လာခဲ့သည္။ လအနည္းငယ္အၾကာတြင္ ဆီနီေဂါ ခြဲထြက္သြားျပီး ဆူဒန္ရီပတ္ပလစ္သည္ မာလီအမည္ကို ယူခဲ့သည္။ ၁၉၉၁ တြင္ ယခုလက္ရွိသမၼတ အမာဒူလိုးေရး (Amadou Toure) ဦးေဆာင္ေသာ စစ္တပ္မွ အာဏာသိမ္းယူခဲ့ျပီး အာဏာရွင္စနစ္ အဆံုးသတ္ ခဲ့သည္။ အာဖရိကတိုက္တြင္ အခိုင္မာဆံုး ဒီမိုကေရစီစနစ္ စတင္အသက္သြင္းႏိုင္ခဲ့သည္။ အာဖရိကတိုက္တြင္ အခုိင္မာဆံုး ဒီမိုကေရစီ စတင္အသက္သြင္းအႏိုင္ရခဲ့သည္။ ၁၉၉၇ တြင္ ဒုတိယသက္တမ္း ထပ္မံအႏိုင္ရရွိခဲ့သည္။ ၂၀၀၂ တြင္ သက္တမ္း ၂ ဆက္ကုန္ဆံုးသြားေသာ သမၼတကိုနာေရးရာထူးမွ ဆင္းေပးခဲ့ျပီး အမာဒူးတိုးေရး သမၼတျဖစ္လာခဲ့သည္။ ၂၀၀၇ တြင္ ဒုတိယသက္တမ္း အတြက္ထပ္မံေရႊးခခ်ယ္ခံရျပီး လြတ္လပ္သန္႔ရွင္းမွ်တေသာ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္းလက္ခံၾကသည္။
၁၉၆၀ တြင္ ဆူဒန္ ရီပတ္သလစ္ႏွင့္ ဆီနီေဂါႏိုင္ငံတို႔သည္ ျပသစ္ထံမွ လြတ္လပ္ေရးရခဲ့ျပီး မာလီျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံ ျဖစ္လာခဲ့သည္။ လအနည္းငယ္အၾကာတြင္ ဆီနီေဂါ ခြဲထြက္သြားျပီး ဆူဒန္ရီပတ္ပလစ္သည္ မာလီအမည္ကို ယူခဲ့သည္။ ၁၉၉၁ တြင္ ယခုလက္ရွိသမၼတ အမာဒူလိုးေရး (Amadou Toure) ဦးေဆာင္ေသာ စစ္တပ္မွ အာဏာသိမ္းယူခဲ့ျပီး အာဏာရွင္စနစ္ အဆံုးသတ္ ခဲ့သည္။ အာဖရိကတိုက္တြင္ အခိုင္မာဆံုး ဒီမိုကေရစီစနစ္ စတင္အသက္သြင္းႏိုင္ခဲ့သည္။ အာဖရိကတိုက္တြင္ အခုိင္မာဆံုး ဒီမိုကေရစီ စတင္အသက္သြင္းအႏိုင္ရခဲ့သည္။ ၁၉၉၇ တြင္ ဒုတိယသက္တမ္း ထပ္မံအႏိုင္ရရွိခဲ့သည္။ ၂၀၀၂ တြင္ သက္တမ္း ၂ ဆက္ကုန္ဆံုးသြားေသာ သမၼတကိုနာေရးရာထူးမွ ဆင္းေပးခဲ့ျပီး အမာဒူးတိုးေရး သမၼတျဖစ္လာခဲ့သည္။ ၂၀၀၇ တြင္ ဒုတိယသက္တမ္း အတြက္ထပ္မံေရႊးခခ်ယ္ခံရျပီး လြတ္လပ္သန္႔ရွင္းမွ်တေသာ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္းလက္ခံၾကသည္။
ပထ၀ီအေနအထား
တည္ေနရာ
အေနာက္အာဖရိက။ အယ္လ္ဂ်ီရီးယား အေနာက္ေတာင္ဘက္။
ေျမပံုအညႊန္း
အာဖရိက။
ထိစပ္နယ္ေျမ
အယ္လ္ဂ်ီးရီးယား ၁၃၇၆ km
ဘာကီနာဖာဆို ၁၀၀၀ km
ဂူနီးယား ၈၅၆ km
အိုင္ဗရီကို႔စ္ ၅၃၂ km
မြာရီတာနီးယား ၂၂၃၇ km
ႏိုင္ဂ်ာ ၈၂၁ km
ဧရိယာ
ကုန္းေျမ ၁၂၂၀၁၉၀ sq km
ေရ ၂၀၀၂ sq km
စုစုေပါင္း ၁၂၄၀၁၉၂
ကုန္းေျမက်ယ္ျပန္႔မႈ ကမာၻ႔အဆင့္ ၃၁
ကမ္းရိုးတန္း
မရွိ။ ကုန္းတြင္းပိတ္
ရာသီဥတု
အပူေလွ်ာ့ပိုင္းရာသီဥတုမွ မိုးေခါင္ေျခာက္ေသြ႔ရာသီဥတုအထိရွိ ေဖေဖၚ၀ါရီလမွ ဇြန္လအထိ ပူျပင္းေျခာက္ေသြ႔။ ဇြန္လမွ ႏိုင္၀င္ဘာလအထိ မိုးရြာစိုစြတ္၍ သမမွ်တေသာ ရာသီဥတု။
ေျမမ်က္ႏွာသြင္ျပင္
အမ်ားအားျဖင့္ ျမန္႔ျပဴးညီညာ၍သဲလႊမ္းေသာေျမာက္ဘက္လိႈင္းတြႊန္႔လြင္ျပင္မ်ားရွိ၊ ေတာင္ဘက္တြင္ သဗားနားျမက္ခင္း၊ အေရွ ႔ေျမာက္ဘက္ၾကမ္းတမ္းေသာ ေတာင္ကုန္းမ်ား။
မ်က္ႏွာျပင္အျမင့္ ျခားနားခ်က္
အနိမ့္ဆံုးအပိုင္း ဆီနီေဂါျမစ္ ၂၃ မီတာ
အျမင့္ဆံုးအပိုင္း ယြမ္ဘိုရီတြန္ဒို ၁၁၅၅ မီတာ
သဘာ၀အရင္းအျမစ္
ေရႊ၊ ေဖာ့စဖိတ္၊ ခါအိုလင္၊ ဆား၊ ထံုးေက်ာက္၊ ယူေရနီယမ္၊ ဂ်စ္ပဆမ္ေက်ာက္၊ ဂရက္ႏိုက္၊ ေရအားလ်က္စစ္။
လူ႔အရင္းအျမစ္
လူဦးေရ - ၁၂၆၆၆၉၈၇ ဦးေရ (၂၀၀၉)
လူဦးေရၾကီးမားမႈ ကမာၻ႔အဆင့္ - ၇၁
လူဦးေရတိုးႏႈန္း - ၂.၇၆၅% (၂၀၀၉)
ေမြးဖြားႏႈန္း - ၄၉.၁၅ / ၂၀၀၀ ဦးေရ (၂၀၀၉)
ေသဆံုးႏႈန္း - ၁၅.၈၂/ ၁၀၀၀ ဦးေရ (၂၀၀၉)
ပ်မ္းမွ်အသက္
က်ား ၄၈.၃၈ႏွစ္
မ ၅၂.၃၈ႏွစ္
စုစုေပါင္း = ၅၀.၃၅ (၂၀၀၉)
လူမ်ိဳး
မာလာ
တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳး
မန္ဒီ ၅၀%
ပ်ဴးလ္ ၁၇%
ေမာ္လတိုက္ ၁၂%
ေဆာင္းဟိုင္း ၆%
တူအာရက္ႏွင့္ မိုးရ္ ၁၀%
အျခား ၅%
ကိုးကြယ္မႈ
မြတ္စလင္ ၉၀%
ခရစ္ယာန္ ၁%%
တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစု ယံုၾကည္မႈမ်ား ၉%
ဘာသာစကား
ျပင္သစ္ (ရံုးသံုး)
ဘမ္ဘာရာ ၈၀%
အျခားအာဖရိက ဘာသာစကာမ်ား
ျမိဳ ႔ေတာ္
ဘာမာကို (Bamako)
Posted in: ကမာၻ႔ႏိုင္ငံမ်ား
0 comments:
Post a Comment
comment ေလးဖတ္ပါရေစ။
စိတ္ရွည္ သည္းခံေပးပါ။