Union of Comoros

၅၀။ ကိုမိုေရာ့
(Comoros)
Union of Comoros

ေနာက္ခံသမိုင္း အက်ဥ္း

၁၉၇၅ ခုႏွစ္ ျပင္သစ္ထံမွ လြတ္လပ္ေရးရျပီးခ်ိန္မွစ၍ အာဏာသိမ္းရန္ၾကိဳးပမ္းမႈ သို႔မဟုတ္ အာဏာသိမ္း မႈမ်ား အၾကိမ္ (၂၀) ေက်ာ္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ ၁၉၉၇ တြင္ အန္ဂ်ိဳအန္ ကြ်န္း ႏွင့္ မိုဟီလီ ကြ်န္းတို႔က ကိုမိုေရာ့ မွ ခြဲ ထြက္ကာ လြတ္လပ္ေရးေၾကျငာခဲ့သည္။ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္တြင္ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္မႈးၾကီး အာဇါလီ က ေအာင္ျမင္စြာ ေသြးေျမမက် အာဏာသိမ္းခဲ့သည္။ ၄င္းသည္ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္တြင္ ဖြန္ဘိုနီစာခ်ဳပ္ ျဖစ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ေစ့စပ္ ညိွနႈိင္းေပးခဲ့ျပီး အဆိုပါ စာခ်ဳပ္အရ အာဏာခဲြေ၀ေရးတြင္ ျပည္ေထာင္စု သမၼတ ကို ကြ်န္းသံုးကြ်န္း မွ အလွည့္ က်စနစ္ျဖင့္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမာက္ရန္ ကြ်န္းတစ္ခုစီတြင္ ကိုယ္ပိုင္အစိုးရ ထားရွိေရးအတြက္ သေဘာတူညီ ခဲ့ၾက သည္။၂၀၀၂ ခုႏွစ္ သမၼတ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အာဇါလီ ကပင္အနိုင္ရရွိခဲ့ျပီး ကြ်န္းအသီးသီးတြင္လည္း ဥကၠဌ မ်ားေရြးခ်ယ္တင္ေျမာက္ခဲ့သည္။ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္တြင္ အာဏာလီ ရႈံနိမ့္ခဲ့ျပီး ဆမ္ဘီ သမၼတ ျဖစ္လာခဲ့သည္။၂၀၀၇ ခုႏွစ္ ကိုမိုေရာ့ျပည္ေထာင္စု အတြင္းရွိ ကြ်န္းမ်ားတြင္ ဂ်ဴလိုင္လ ေရြးေကာက္ပြဲ၌ အန္ဂ်ိဳအန္ ဥကၠဌ ဘာကာ က ရာထူးမွ ဖယ္ရွားေပးရန္ျငင္းဆန္ခဲ့ျပီး အန္ဂ်ိဳအန္ ကို ျပည္ေထာင္စု မွ ခြဲထုတ္ခဲ့သည္။ အာဖရိက သမဂၢ (AU) က အဆိုပါ ႏိုင္ငံေရး ပဋိပကၡ ကို ေျဖရွင္းရန္ဦးစြာ အန္ဂ်ိဳအန္ အေပၚ ေရေၾကာင္းပိတ္ဆို႔ျခင္း ပိတ္ဆို႔ ဒါဏ္ခတ္ ျခင္း မ်ား ျပဳလုပ္၍ ၂၀၀၈ မတ္လတြင္ အာဖရိကသမဂၢ ႏွင့္ ကိုမိုေရာ့ တပ္မ်ားက အန္ဂ်ိဳအန္ ကြ်န္းကို သိမ္းပိုက္ႏိုင္ခဲ့ သည္။ ယင္းသုိ႔ ျပန္လည္သိမ္းပိုက္ျခင္းကို ကြ်န္းေပၚေနထိုင္သူမ်ားက သေဘာတူ ေက်နပ္ခဲ့ၾကသည္။

ပထ၀ီ အေနအထား
တည္ေနရာ
အာဖရိကတိုက္ေတာင္ပိုင္း ။ မိုဇစ္ဘစ္ ေရလက္ၾကား ေျမာက္ပိုင္း အ၀ရွိကြ်န္းစု
မာဒါကာသကာ ေျမာက္ပိုင္း ႏွင့္ မိုဇစ္ဘစ္ ေျမာက္ပိုင္းအၾကား ေရလမ္းခရီး သံုးပံုႏွစ္ပံုခန္႔ တြင္ တည္ရွိ။

ေျမပံုအညႊန္း
အာဖရိက

ဧရိယာ
ကုန္းေျမ - 2170 sq km
ေရ - 0 sq km
စုစုေပါင္း - 2107 sq km

ထိစပ္နယ္ေျမ
မရွိ ။

ကမ္းရိုးတန္း
340 km

ရာသီဥတု
အပူပိုင္း ပင္လယ္ရာသီဥတု ။မိုးရာသီ (နို၀င္ဘာ မွ ေမလ အထိ)။

ေျမမ်က္ႏွာသြင္ျပင္
မီးေတာင္ကြ်န္းမ်ားျဖစ္။ မတ္ေစာက္ေသာေတာင္မ်ား ႏွင့္ ေတာင္ကုန္းနိမ့္မ်ား ။

မ်က္ႏွာျပင္ထက္ျခားနားခ်က္
အနိမ့္ဆံုးအပိုင္း အိႏိၵာသမုဒၵရာ - 0 m
အျမင့္ဆံုးအပိုင္း လီကာသာလာ - 2360 m

သဘာ၀အရင္းအျမစ္
အလြန္နည္းပါး ။

လူ႔အရင္းအျမစ္
လူဦးေရ 731,775 (2008)
လူဦးေရတိုးနႈန္း 2.803 % (2008)
ေမြးဖြားႏႈန္း 35.78 / 1000 ဦးေရ (2008)
ေသဆံုးႏႈန္း 7076 / 1000 ဦးေရ (2008)
ပွ်မ္းမွ်အသက္ က်ား - 60.72 ႏွစ္
မ - 65.55 ႏွစ္
စုစုေပါင္း - 63.1 ႏွစ္ (2008)

လူမ်ိဳး
ကိုမိုရန္ ။

တုိင္းရင္းသားလူမိ်ဳး
အန္တာလုတ္ ၊ ကာဖရီ ၊ မကၠိဳအာ ၊ ဥမၼာရွာဟာ ၊ ဆကၠာလာဗာ။

ကိုးကြယ္မႈ
ဆြန္နီမြတ္စလင္ - 98 %
ရိုမန္ကက္သလစ္ - 2 %

ဘာသာစကား
အာရပ္ (ရံုးသံုး) ၊ျပင္သစ္ (ရံုးသံုး) ၊ ရွီမိုကိုရို ။

ျမိဳ႕ေတာ္
မိုိရိုနီ (Moeoni)

Posted in: ကမာၻ႔ႏိုင္ငံမ်ား