People's Republic of China

၄၅။တရုတ္(China)
People’s Republic of China

ေနာက္ခံသမိုင္း အက်ဥ္း

ရာစုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကတည္းက ယဥ္ေက်းမႈထြန္းကားေသာ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံျဖစ္သည္။သိပၸံ၀ိဇၹါ ၊အႏုပညာ မ်ားတြင္ က်န္ကမၻာႏိုင္ငံမ်ားထက္ ေစာစီးစြာထြန္းကားခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ (၁၉) ရာစုႏွင့္ (၂၀) ရာစု မ်ားတြင္ ႏိုင္ငံ တြင္းမျငိမ္သက္မႈမ်ား ၊ငတ္မြတ္ေခါင္းပါးမႈ၊ စစ္တပ္၏ႏွိပ္္ကြပ္မႈ ၊ တိုင္းတစ္ပါးမွက်ဴးေက်ာ္ ၀င္ေရာက္မႈမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ ဒုတိယကမၻာစစ္ျပီးေသာအခါ ေမာ္စီတုန္းဦးေဆာင္ေသာ ကြန္ျမဴနစ္အုပ္စုက ဆိုရွယ္လစ္အာဏာရွင္ စနစ္ကို တည္ေထာင္ခဲ့ၾကသည္။ အစိုးရ၏အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို အခိုင္အမာျပဳ၍ လူထုကိုတင္းၾကပ္စြာ ထိန္းသိမ္းအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ျပီး လူ(၁၀) သန္းခန္႔ အသက္ဆံုးရႈးံခဲ့သည္။ ၁၉၈၇ ေနာက္ပိုင္း ဒန္ဇီအိုဖင္း (Deng Xiaoping) ႏွင့္ အျခားေခါင္းေဆာင္မ်ား လက္ထက္တြင္ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္ကို အဓိကေဖၚေဆာင္က်င့္သံုးခဲ့ျပီး ၂၀၀၃ ခုႏွစ္တြင္ ေလးဆခန္႔တိုးတက္လာခဲ့သည္။ ႏိုင္ငံလူဦးေရအမ်ားစုမွာ လူေနမႈအဆင့္အတန္း အၾကီးအက်ယ္တိုး တက္လာခဲ့ျပီး လူတစ္ဦးခ်င္း၏ေရြးခ်ယ္မႈ အခြင့္အလမ္းမ်ား ပြင့္လင္းလာခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ႏိုင္ငံေရးအရ ထိန္း ခ်ဳပ္မႈမ်ားတင္းၾကပ္ထားဆဲျဖစ္သည္။

ပထ၀ီအေနအထား
တည္ေနရာ
အာရွအေရွ႕ပိုင္း ၊ အေရွ႕တရုတ္ပင္လယ္ ၊ကိုရီးယားပင္လယ္ေအာ္ ၊ပင္လယ္၀ါ ၊ေတာင္တရုတ္
ပင္လယ္တို႔ႏွင့္ ထိစပ္။ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင္ ့ဗီယက္နမ္ၾကား။

ေျမပံုအညႊန္း
အာရွ ။

ဧရိယာ
ကုန္းေျမ - 9,326,410 sq km
ေရ - 270,550 sq km
စုစုေပါင္း - 9596,960 sq km

ထိစပ္နယ္ေျမ
အာဖဂန္နစၥတန္ - 76 km
ဘူတန္ - 470 km
ျမန္မာ - 2185 km
အိႏိၵယ - 3380 km
ခါဇက္စတန္ - 858 km
ေျမာက္ကိုရီးယား - 1416 km
ကာဂ်စ္စတန္ - 858 km
လာအို - 423 km
မြန္ဂိုးရီးယား - 4677 km
နီေပါ - 1,236 km
ပါကစၥတန္ - 523 km
ရုရွ - 40 km
တာကစၥတန္ - 414 km
ဗီယက္နမ္ - 1281 km

ကမ္းရိုးတန္း
14,500 km

ရာသီဥတု
အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ ရာသီဥတုရွိ။ ေတာင္ပိုင္းတြင္အပူပိုင္းေဒသရာသီဥတု။
ေျမာက္ပိုင္းတြင္အာတိတ္ဆန္ေသာရာသီဥတု။

ေျမမ်က္ႏွာသြင္ျပင္
ေတာင္ေပါမ်ား ။ ကုန္းျမင့္လြင္ျပင္မ်ား။ အေနာက္ဘက္တြင္ ကႏၱာရ။
အေရွ႕ဘက္တြင္ေျမျပန္႔။ ျမစ္၀ကြ်န္းေပၚ ၊ ေတာင္ကုန္းမ်ား။

မ်က္ႏွာျပင္ထက္ျခားနားခ်က္ ။
အနိမ့္ဆံုးအပိုင္း တာပန္ ပင္ဒီ - (-154 ) m
အျမင့္ဆံုးအပိုင္း ဧ၀ရက္ေတာင္ - 8,850 m

သဘာ၀အရင္းအျမစ္
ေက်ာက္မီးေသြး။သံရိုင္း။ သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႔။ မာက်ဳရီ။ သံျဖဴ ။ အျဖိဳက္နက္။
ခေနာက္စိမ္း။ မဂၢနီ ။မိုလစ္ဒီနမ္ ။ ဗေနဒီယံ ။ မဂၢနီတိုက္ ။ အလူမီနီယမ္ ။
လွ်ပ္စစ္ဓါတ္ထုတ္ယူနိုင္ေသာေရအရင္းအျမစ္ (ကမၻာ့အၾကီးဆံုး)

လူ ့အရင္းအျမစ္
လူဦးေရ 1,330,044,544 (2008)
လူဦးေရတိုးႏႈန္း 0.629 % (2008)
ေမြးဖြားႏႈန္း 13.71 /1000 ဦးေရ (2008)
ေသဆံုးႏႈန္း 7.03 / 1000 ဦးေရ (2008)
ပွ်မ္းမွ်အသက္ က်ား - 71.37 ႏွစ္
မ - 75.18 ႏွစ္
စုစုေပါင္း - 73.18 ႏွစ္

လူမ်ိဳး
ခ်ိဳင္းနိ (တရုတ္)

တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳး
ဟန္ - 91.5 %
ဇူအန္း ၊ မန္ခ်ဴး ၊ ဟူအီ၊ မီယာအို ၊ အူဂယာ၊ တူဂ်ိဴင္း ၊ ယီ ၊ မြန္ဂို ၊ တိဘက္၊
ဘူယီ ၊ ေဒါင္ ၊ယာအို ၊ ကိုရီးယား ၊ အျခား - 8.5 %

ဘာသာစကား
တရုတ္ (သို႔) မန္ဒရင္း ၊ ယူး ၊ (တန္တံု) ၊၀ူ (ရွန္ဟိုင္း) ၊မင္ဘဲ (ဖူဇိုး) ၊
မင္နန္ (ေဟာ့ကီယန္ - ထိုင္၀မ္) ၊ ဂန္ ၊ဟက္ကာ ၊ လူမ်ိဳးစုစကားမ်ား။

ျမိဳ႕ေတာ္
ေဘဂ်င္း (Beijing)

Posted in: ကမာၻ႔ႏိုင္ငံမ်ား