ႏိုင္ငံေရးသိပၸံပညာ (၃)
၃။ ႏိုင္ငံငယ္မ်ား အခ်င္းခ်င္း ေပါင္းစည္းျခင္း
ႏိုင္ငံအခ်င္းခ်င္းေပါင္းစည္းရျခင္း အေၾကာင္းရင္းမ်ားစြာရွိေသာ္လည္း အဓိကအေၾကာင္းရင္းမ်ားမွာ ေအာက္ပါအတိုင္း ျဖစ္၏။
၁။ ဘုန္းတန္ခိုးႀကီးမားလိုမႈ (Being to the Supereme State Power)
၂။ အက်ိဳးတူစီးပြါးေရး တိုးတတ္လိုမႈ (Common Wealth)
၃။ ျပည္ပအႏၱရာယ္မွ ကင္းလြတ္လိုမႈ တို႕ျဖစ္ပါ၏။ (Defence, Agression from Foreign Troops)
ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံသည္ မိမိ၏ ဘုန္းတန္ခိုးအာဏာႀကီးမားလိုမႈ (Being to the Supereme State Power) ေၾကာင့္ အျခားေသာ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံ (သို႕) ႏိုင္ငံေဒသမ်ားအား အတင္း အၾကပ္လက္နက္အားကိုး တိုင္ခိုက္ သိမ္းသြင္းေသာ နည္းအား အသံုးျပဳတတ္ပါ၏။
ဥပမာ ၿဗိတိသွ်ရာဇ၀င္၌…
၁. အဂၤလန္
၂. ေ၀လ
၃. စေကာ့တလန္
၄. အိုင္ယာလန္ ဟူ၍ ေလးျပည္ေထာင္ကြဲျပားေနသည္ကိုေတြ႕ရမည္ျဖစ္၏။
ဥပမာ ၿဗိတိသွ်ရာဇ၀င္၌…
၁. အဂၤလန္
၂. ေ၀လ
၃. စေကာ့တလန္
၄. အိုင္ယာလန္ ဟူ၍ ေလးျပည္ေထာင္ကြဲျပားေနသည္ကိုေတြ႕ရမည္ျဖစ္၏။
၁၂၈၃ ခုႏွစ္၌ ပထမအက္ဒြပ္ဘုရင္သည္ ေ၀လႏိုင္ငံအား စစ္တိုက္သိမ္းသြင္း၍ မိမိ၏လက္ေအာက္ခံႏိုင္ငံအျဖစ္ မထားရွိ ဘဲမိမိႏိုင္ငံႏွင့္ ႏွစ္ျပည့္တျပည္ ေပါင္းစည္းကာ ႏိုင္ငံအား ႀကီးမားက်ယ္ျပန္႕ေအာင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့၏။ ၁၈၀၀ ခုႏွစ္တြင္ အဂၤလန္၊ ေ၀လ၊ စေကာ့တလန္ ႏွင့္ေျမာက္အိုင္ယာလန္ တို႕သည္ ၿဗိတိသွ်ႏိုင္ငံဟူ၍ ယခင္ကကဲ့သို႕ သီးျခားစီမဟုတ္ေတာ့ဘဲ ဘုရင္တပါးတည္း ေအာက္ သို႕ စည္းရံုး မိလွ်က္သားျဖစ္လာခဲ့၏။
ႏိုင္ငံႏွစ္ႏိုင္ငံ (သို႕) ႏိုင္ငံအမ်ားတို႕သည္ မိမိတို႕ႏိုင္ငံအခ်င္းခ်င္း ေပါင္းစည္းျခင္း (Federation) ျဖင့္ စီးပြါးေရးဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတတ္မႈမ်ား ရရွိလိမ့္မည္ဟု ယံုၾကည္ယူဆလာေသာအခါ တႏိုင္ငံႏွင့္တႏိုင္ငံ စစ္မက္မျပဳၾကေတာ့ဘဲ အခ်င္းခ်င္းသေဘာတူညီခ်က္ ျဖင့္ ေပါင္းစည္းခဲ့ၾကေသာ ႏိုင္ငံမ်ားလည္းရွိပါ၏။
ဤသို႕အားျဖင့္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုသည္ ၁၇၇၅ ခုႏွစ္ လြတ္လပ္ေရးစစ္ပြဲမတိုင္မီတြင္ ၿဗိတိသွ်တို႕လက္ေအာက္မွ လြတ္ လပ္ေရးရရွိလာေသာအခါ အေမရိကန္ (၁၃) နယ္သားတို႕သည္ “ ႏြားကြဲလွ်င္ က်ားဆြဲမည္ ” ဟူေသာ စကားပံုအတိုင္း ေကာင္းစြာ သေဘာေပါက္ၾကသည့္အေလွ်ာက္ သီးျခားစြာရပ္တည္မေနေတာ့ဘဲ အခ်င္းခ်င္း ပူးေပါင္း၍ ျပည္ေထာင္စုႀကီးအျဖစ္ ဖြဲ႕စည္းထူေထာင္ ခဲ့ေပသည္။
ၾသစေၾတးလွ်ႏိုင္ငံသည္လည္း ၁၉၀၀ ျပည့္ႏွစ္မတိုင္မီ ၿဗိတိသွ်တို႕၏ တိုက္ရိုက္အုပ္စိုးျခင္းကို ခံရေသာ သီးျခားနယ္(၆)နယ္ အျဖစ္ရွိေလ၏။ ၿဗိတိသွ်တို႕က ထိုနယ္မ်ားအား ဒိုမီနီယံ (Dominion) အဆင့္ လြတ္လပ္ေရးကို သီးျခားစီေပးလိုက္ခ်ိန္တြင္ အေရွ႕အာရွမွ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံသည္ အင္အားႀကီးမားလာၿပီး ၎တို႕၏ စီးပြါးေရးေစ်းကြက္အားခ်ဲ႕ထြင္ရန္ ကိုလိုနီနယ္မ်ားအားရွာေဖြ သိမ္းပိုက္လွ်က္ရွိေသာ အခ်ိန္အခါႏွင့္ တိုက္ဆိုင္ေနေသာေၾကာင့္ ၾသစေၾတးလွ် (၆) ႏိုင္ငံသားတို႕သည္ သီးျခားစီရပ္တည္ေနပါက ဂ်ပန္တို႕၏ ၀ါးမ်ိဳျခင္းကို ခံရမည္စိုးေသာေၾကာင့္ အခ်င္းခ်င္းပူးေပါင္းကာ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံအျဖစ္ တည္ေထာင္ခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္၏။
အထက္၌ေဖၚျပခဲ့ေသာ အေျခအေနမ်ားသည္ ႏိုင္ငံအခ်င္းခ်င္းတို႕၏ ေပါင္းစည္းခဲ့ေသာ အေျခအေနအေၾကာင္းတရားမ်ားပင္ ျဖစ္ေပ၏။သို႕ေသာ္ ထိုႏိုင္ငံမ်ား မည္သို႕နည္းျဖင့္ေပါင္းစည္းခဲ့ၾကသနည္း ဆိုေသာအခ်က္သည္ ဤႏိုင္ငံေရးသိပၸံပညာ၌ အလြန္အေရး ႀကီးေသာ အခ်က္တခ်က္အျဖစ္ ဆက္လက္ေလ့လာသြားရန္လိုေပလိမ့္မည္။
ႏိုင္ငံႏွစ္ႏိုင္ငံ (သို႕) ႏိုင္ငံအမ်ားတို႕သည္ မိမိတို႕ႏိုင္ငံအခ်င္းခ်င္း ေပါင္းစည္းျခင္း (Federation) ျဖင့္ စီးပြါးေရးဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတတ္မႈမ်ား ရရွိလိမ့္မည္ဟု ယံုၾကည္ယူဆလာေသာအခါ တႏိုင္ငံႏွင့္တႏိုင္ငံ စစ္မက္မျပဳၾကေတာ့ဘဲ အခ်င္းခ်င္းသေဘာတူညီခ်က္ ျဖင့္ ေပါင္းစည္းခဲ့ၾကေသာ ႏိုင္ငံမ်ားလည္းရွိပါ၏။
ဤသို႕အားျဖင့္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုသည္ ၁၇၇၅ ခုႏွစ္ လြတ္လပ္ေရးစစ္ပြဲမတိုင္မီတြင္ ၿဗိတိသွ်တို႕လက္ေအာက္မွ လြတ္ လပ္ေရးရရွိလာေသာအခါ အေမရိကန္ (၁၃) နယ္သားတို႕သည္ “ ႏြားကြဲလွ်င္ က်ားဆြဲမည္ ” ဟူေသာ စကားပံုအတိုင္း ေကာင္းစြာ သေဘာေပါက္ၾကသည့္အေလွ်ာက္ သီးျခားစြာရပ္တည္မေနေတာ့ဘဲ အခ်င္းခ်င္း ပူးေပါင္း၍ ျပည္ေထာင္စုႀကီးအျဖစ္ ဖြဲ႕စည္းထူေထာင္ ခဲ့ေပသည္။
ၾသစေၾတးလွ်ႏိုင္ငံသည္လည္း ၁၉၀၀ ျပည့္ႏွစ္မတိုင္မီ ၿဗိတိသွ်တို႕၏ တိုက္ရိုက္အုပ္စိုးျခင္းကို ခံရေသာ သီးျခားနယ္(၆)နယ္ အျဖစ္ရွိေလ၏။ ၿဗိတိသွ်တို႕က ထိုနယ္မ်ားအား ဒိုမီနီယံ (Dominion) အဆင့္ လြတ္လပ္ေရးကို သီးျခားစီေပးလိုက္ခ်ိန္တြင္ အေရွ႕အာရွမွ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံသည္ အင္အားႀကီးမားလာၿပီး ၎တို႕၏ စီးပြါးေရးေစ်းကြက္အားခ်ဲ႕ထြင္ရန္ ကိုလိုနီနယ္မ်ားအားရွာေဖြ သိမ္းပိုက္လွ်က္ရွိေသာ အခ်ိန္အခါႏွင့္ တိုက္ဆိုင္ေနေသာေၾကာင့္ ၾသစေၾတးလွ် (၆) ႏိုင္ငံသားတို႕သည္ သီးျခားစီရပ္တည္ေနပါက ဂ်ပန္တို႕၏ ၀ါးမ်ိဳျခင္းကို ခံရမည္စိုးေသာေၾကာင့္ အခ်င္းခ်င္းပူးေပါင္းကာ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံအျဖစ္ တည္ေထာင္ခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္၏။
အထက္၌ေဖၚျပခဲ့ေသာ အေျခအေနမ်ားသည္ ႏိုင္ငံအခ်င္းခ်င္းတို႕၏ ေပါင္းစည္းခဲ့ေသာ အေျခအေနအေၾကာင္းတရားမ်ားပင္ ျဖစ္ေပ၏။သို႕ေသာ္ ထိုႏိုင္ငံမ်ား မည္သို႕နည္းျဖင့္ေပါင္းစည္းခဲ့ၾကသနည္း ဆိုေသာအခ်က္သည္ ဤႏိုင္ငံေရးသိပၸံပညာ၌ အလြန္အေရး ႀကီးေသာ အခ်က္တခ်က္အျဖစ္ ဆက္လက္ေလ့လာသြားရန္လိုေပလိမ့္မည္။
0 comments:
Post a Comment
comment ေလးဖတ္ပါရေစ။
စိတ္ရွည္ သည္းခံေပးပါ။