ႏိုင္ငံေရးသိပၸံပညာ အပိုင္း(၂)
အစိုးရအဖြဲ႕မွာ ႏိုင္ငံတိုင္းတြင္ မရွိမျဖစ္လိုအပ္ေသာ အဂၤါရပ္တခုျဖစ္၏။ ႏိုင္ငံေတာ္၏ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး၊ ႏိုင္ငံသား တို႕၏ ပညာေရး၊ လူမႈေရး၊ စီးပြါးေရး၊ က်န္းမာေရးအစရွိသည္အားျဖင့္ စည္ပင္တိုးတတ္ရန္ တာ၀န္မွာ အစိုးရ၏တာ၀န္ျဖစ္၏။ အစိုးရသည္ ၎၏တာ၀န္ ေက်ျပြန္ရန္အတြက္ ေအာက္ေဖၚျပပါ လုပ္ငန္းသံုးခုအား မျဖစ္မေနျပဳလုပ္ရပါ၏။
လူသတၱ၀ါသည္ ဆင္ျခင္တိုင္းထြာတတ္ေသာ ဥာဏ္ရွိသည္ ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ တိရစာၦန္ ေလာကမွ ခြဲထြက္လာခဲ့ျခင္း ျဖစ္၏။ လူသည္ မိမိတို႕၏ အေတြ႕အႀကံဳအသိတရားမ်ားအရ မိမိတို႕၏တိုးတတ္မႈအတြက္ အက်ိဳးတူလုပ္ငန္းမ်ားကို အတူပူးေပါင္း၍ လုပ္ေဆာင္ လာခဲ့ၾကပါ၏။
ဤသို႕အားျဖင့္ လုပ္ကိုင္စားေသာက္ေနထိုင္ျခင္းေၾကာင့္ ႏိုင္ငံဟူ၍ ေပၚေပါက္လာသည္ႏွင့္အတူ ၎ႏွင့္တြဲ၍ ပဋိပကၡမ်ား၊ အဓမၼမႈမ်ားလည္း ျဖစ္ေပၚလာစၿမဲပင္ျဖစ္၏။ ထိုသို႕ျဖစ္ေပၚလာေသာအခါ ေျဖရွင္းေပးႏိုင္ရန္ႏွင့္ ထပ္မံ၍မျဖစ္ေပၚေစရန္အတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရ၌ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာသည္ ရွိရေပမည္၊ သို႕မွသာ ႏိုင္ငံသားတို႕၏ အသက္၊ အိုးအိမ္၊ စည္းဇိမ္မ်ားအား ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။
၎အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ (Soverignty) တြင္လည္း ႏွစ္မ်ိဳးရွိပါ၏……
၁။ ျပည္တြင္းအခ်ဳပ္အျခာအာဏာ (Domestic State Power and Authority)
၂။ ျပည္ပအခ်ဳပ္အျခာအာဏာ တို႕ျဖစ္၏။ (International Apperance)
၁။ျပည္တြင္းအခ်ဳပ္္အျခာအာဏာ ဆိုသည္မွာ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံအတြင္း ယွဥ္ဘက္မရွိေသာ တန္ခိုးၾသဇာအာဏာျဖစ္၏။
၂။ျပည္ပအခ်ဳပ္အျခာအာဏာ ဆိုသည္မွာ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံအား အျခားေသာ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ႏိုင္ငံတို႕က တန္းတူရည္တူအေနျဖင့္ အသိအမွတ္ျပဳရျခင္းျဖစ္၏။
ထို႕ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံသား၊ တိက်ေသာနယ္နမိတ္၊ အစိုးရႏွင့္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာဟူေသာ ဤအဂၤါေလးရပ္ႏွင့္ျပည့္စံုလွ်င္ ႏိုင္ငံဟု ဆိုပါ၏။ ေဖၚျပပါအဂၤါေလးရပ္မွ တခုခု ခ်ိဳ႕ယြင္းေနပါက ႏိုင္ငံဟူ၍ မယူဆအပ္ေပ။
ေခတ္သစ္ႏိုင္ငံမ်ားသည္ ေရွးယခင္ႏိုင္ငံမ်ားထက္ ဧရိယာပိုမိုက်ယ္၀န္းလာခဲ့ၾကပါ၏။ ဤသည္မွာလည္း အေၾကာင္းမဲ့က်ယ္၀န္း လာျခင္းမဟုတ္ဘဲ ေရွးယခင္ေခတ္ ၿမိဳ႕ျပႏိုင္ငံငယ္ေလးမ်ား အခ်င္းခ်င္း ေပါင္းစပ္ဖြဲ႕စည္းလာခဲ့ေသာေၾကာင့္ျဖစ္ပါ၏။
အဘယ့္ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံငယ္ေလးမ်ားသည္ ေပါင္းစည္းလာခဲ့ၾကပါသနည္း။
၁။ ဥပေဒျပဳေရး (Legislature)
၂။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး (Executive)
၃။တရားစီရင္ေရး (Judiciary) စသည္တို႕ျဖစ္၏။
ဥပေဒျပဳျခင္းကို ဥပေဒျပဳဌာနမွ ေဆာင္ရြက္၍ ၎ဥပေဒမ်ားအရတိုင္း ႏိုင္ငံအုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာနမွ ေဆာင္ရြက္ရ၏။ ဥပေဒေဖါက္ဖ်က္မႈမ်ားကို တရားစီရင္ေရးဌာနမွ စစ္ေဆးေဆာင္ရြက္ၿပီး အျပစ္ရွိ/ မရွိ ဆံုးျဖတ္ေစပါ၏။
အခ်ဳပ္အျခာအာဏာသည္ ႏိုင္ငံတိုင္း၌ မရွိမျဖစ္ေသာ အဂၤါရပ္ျဖစ္သည္။ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာဆိုသည္မွာ ႏိုင္ငံတြင္းရွိ ႏိုင္ငံသားတိုင္းလိုက္နာရန္အတြက္ ဥပေဒေရးဆြဲခြင့္ရွိျခင္း၊ ၎ဥပေဒမ်ားႏွင့္ ေလွ်ာ္ညီစြာ ႏိုင္ငံသားတို႕အား အုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္ခြင့္ရွိျခင္း၊ ဥပေဒခ်ိဳးေဖါက္ေသာသူမ်ားအား အျပစ္ေပးဒဏ္ခက္ပိုင္ခြင့္ရွိျခင္းတို႕ပင္ျဖစ္ပါ၏။
၂။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး (Executive)
၃။တရားစီရင္ေရး (Judiciary) စသည္တို႕ျဖစ္၏။
ဥပေဒျပဳျခင္းကို ဥပေဒျပဳဌာနမွ ေဆာင္ရြက္၍ ၎ဥပေဒမ်ားအရတိုင္း ႏိုင္ငံအုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာနမွ ေဆာင္ရြက္ရ၏။ ဥပေဒေဖါက္ဖ်က္မႈမ်ားကို တရားစီရင္ေရးဌာနမွ စစ္ေဆးေဆာင္ရြက္ၿပီး အျပစ္ရွိ/ မရွိ ဆံုးျဖတ္ေစပါ၏။
အခ်ဳပ္အျခာအာဏာသည္ ႏိုင္ငံတိုင္း၌ မရွိမျဖစ္ေသာ အဂၤါရပ္ျဖစ္သည္။ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာဆိုသည္မွာ ႏိုင္ငံတြင္းရွိ ႏိုင္ငံသားတိုင္းလိုက္နာရန္အတြက္ ဥပေဒေရးဆြဲခြင့္ရွိျခင္း၊ ၎ဥပေဒမ်ားႏွင့္ ေလွ်ာ္ညီစြာ ႏိုင္ငံသားတို႕အား အုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္ခြင့္ရွိျခင္း၊ ဥပေဒခ်ိဳးေဖါက္ေသာသူမ်ားအား အျပစ္ေပးဒဏ္ခက္ပိုင္ခြင့္ရွိျခင္းတို႕ပင္ျဖစ္ပါ၏။
လူသတၱ၀ါသည္ ဆင္ျခင္တိုင္းထြာတတ္ေသာ ဥာဏ္ရွိသည္ ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ တိရစာၦန္ ေလာကမွ ခြဲထြက္လာခဲ့ျခင္း ျဖစ္၏။ လူသည္ မိမိတို႕၏ အေတြ႕အႀကံဳအသိတရားမ်ားအရ မိမိတို႕၏တိုးတတ္မႈအတြက္ အက်ိဳးတူလုပ္ငန္းမ်ားကို အတူပူးေပါင္း၍ လုပ္ေဆာင္ လာခဲ့ၾကပါ၏။
ဤသို႕အားျဖင့္ လုပ္ကိုင္စားေသာက္ေနထိုင္ျခင္းေၾကာင့္ ႏိုင္ငံဟူ၍ ေပၚေပါက္လာသည္ႏွင့္အတူ ၎ႏွင့္တြဲ၍ ပဋိပကၡမ်ား၊ အဓမၼမႈမ်ားလည္း ျဖစ္ေပၚလာစၿမဲပင္ျဖစ္၏။ ထိုသို႕ျဖစ္ေပၚလာေသာအခါ ေျဖရွင္းေပးႏိုင္ရန္ႏွင့္ ထပ္မံ၍မျဖစ္ေပၚေစရန္အတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရ၌ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာသည္ ရွိရေပမည္၊ သို႕မွသာ ႏိုင္ငံသားတို႕၏ အသက္၊ အိုးအိမ္၊ စည္းဇိမ္မ်ားအား ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။
၎အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ (Soverignty) တြင္လည္း ႏွစ္မ်ိဳးရွိပါ၏……
၁။ ျပည္တြင္းအခ်ဳပ္အျခာအာဏာ (Domestic State Power and Authority)
၂။ ျပည္ပအခ်ဳပ္အျခာအာဏာ တို႕ျဖစ္၏။ (International Apperance)
၁။ျပည္တြင္းအခ်ဳပ္္အျခာအာဏာ ဆိုသည္မွာ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံအတြင္း ယွဥ္ဘက္မရွိေသာ တန္ခိုးၾသဇာအာဏာျဖစ္၏။
၂။ျပည္ပအခ်ဳပ္အျခာအာဏာ ဆိုသည္မွာ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံအား အျခားေသာ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ႏိုင္ငံတို႕က တန္းတူရည္တူအေနျဖင့္ အသိအမွတ္ျပဳရျခင္းျဖစ္၏။
ထို႕ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံသား၊ တိက်ေသာနယ္နမိတ္၊ အစိုးရႏွင့္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာဟူေသာ ဤအဂၤါေလးရပ္ႏွင့္ျပည့္စံုလွ်င္ ႏိုင္ငံဟု ဆိုပါ၏။ ေဖၚျပပါအဂၤါေလးရပ္မွ တခုခု ခ်ိဳ႕ယြင္းေနပါက ႏိုင္ငံဟူ၍ မယူဆအပ္ေပ။
ေခတ္သစ္ႏိုင္ငံမ်ားသည္ ေရွးယခင္ႏိုင္ငံမ်ားထက္ ဧရိယာပိုမိုက်ယ္၀န္းလာခဲ့ၾကပါ၏။ ဤသည္မွာလည္း အေၾကာင္းမဲ့က်ယ္၀န္း လာျခင္းမဟုတ္ဘဲ ေရွးယခင္ေခတ္ ၿမိဳ႕ျပႏိုင္ငံငယ္ေလးမ်ား အခ်င္းခ်င္း ေပါင္းစပ္ဖြဲ႕စည္းလာခဲ့ေသာေၾကာင့္ျဖစ္ပါ၏။
အဘယ့္ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံငယ္ေလးမ်ားသည္ ေပါင္းစည္းလာခဲ့ၾကပါသနည္း။
0 comments:
Post a Comment
comment ေလးဖတ္ပါရေစ။
စိတ္ရွည္ သည္းခံေပးပါ။