Tuesday, July 28, 2009
0000
ႏိုင္ငံေရးသိပၸံပညာ အပိုင္း(၆)
၆။ တျပည္ေထာင္စနစ္ႏိုင္ငံမ်ား၏ အားသာခ်က္မ်ား
၁။ Unitary State ႏိုင္ငံမွာ တႏိုင္ငံႏွင့္အထက္ ႏိုင္ငံငယ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေပါင္းစပ္ပါ၀င္ၿပီး တႏိုင္ငံတည္းအျဖစ္ ေပါင္းစည္း တည္ေထာင္ထားျခင္းျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ပထ၀ီနယ္ေျမဆက္စပ္ျခင္း၊ လူမ်ိဳးဓေလ့ထံုးစံ ညီၫြတ္ျခင္း၊ မတူညီေသာ ယဥ္ေက်းမႈမ်ား ေပါင္းစပ္လာျခင္း၊ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ေကာင္းျခင္းအစရွိေသာ အဂၤါရပ္မ်ားမ်ားႏွင့္ ျပည့္္စံုၿပီး အမ်ိဳးသား စည္းလံုး ညီၫြတ္မႈကို ရရွိႏိုင္ျခင္း။
၂။ တတိုင္းျပည္လံုး၌ အစိုးရတရပ္တည္းသာ ရွိေသာေၾကာင့္ တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စက္ယႏၱရားအတြက္ ျပည္ေထာင္စု ႏိုင္ငံမ်ားကဲ့သို႕ လူေတာ္ လူေကာင္းမ်ားစြာမလိုအပ္ေပ။ ျပည္ေထာင္စုစစ္စစ္ႏိုင္ငံမ်ားတြင္မူ အစိုးရအဖြဲ႕ေပါင္းမ်ား စြာအတြက္ လူေတာ္လူေကာင္းမ်ားစြာ လိုအပ္ေပလိမ့္မည္။ လိုအပ္ေသာ လူေတာ္လူေကာင္းမ်ားအား ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ ေမြးထုတ္မေပးႏိုင္ပါက တိုင္းျပည္တိုးတတ္မႈကို ထိခိုက္ေစမည္ျဖစ္သည္။
၃။အစိုးရတဖြဲ႕တည္းသာရွိေသာေၾကာင့္ တိုင္းျပည္၏တာ၀န္ကိုပခံုးလႊဲရန္အခြင့္မသာေပ။ ထို႕ေၾကာင့္ တာ၀န္၀တၱရားမ်ားကို အစြမ္းကုန္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္သည္။ ထို႕ျပင္ ၎အစိုးရသာ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ျပည္တြင္းျပည္ပ ျပႆနာမ်ားကို အေႏွာက္အယွက္ကင္းစြာျဖင့္ လွ်င္ျမန္စြာေျဖရွင္းႏိုင္သည္။
၄။ တိုင္းျပည္တြင္း၌ အခ်ဳအ္အျခာအာဏာပိုင္ အစိုးရတဖြဲ႕တည္းသာရွိေသာေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံမ်ားကဲ့သို႕ ဗဟိုအစိုး ရႏွင့္ ျပည္နယ္အစိုးရမ်ားေသာ္လည္းေကာင္း၊ ျပည္နယ္အစိုးရအခ်င္းခ်င္းေသာ္လည္းေကာင္း အခ်င္းမ်ားအျငင္းပြါးရေသာ ကိစၥရပ္မ်ား မေပၚေပါက္ႏိုင္ေပ။
၅။ တမ်ိဳးသားလံုးတြင္ အစိုးရတဖြဲ႕တည္းသာရွိသျဖင့္ တိုင္းသူျပည္သားတိုင္းသည္ ၎အစိုးရ၏အမႈကိစၥအေပၚ၌သာ သစၥာ ေစာင့္သိရန္လိုသည္။
၆။ မ်က္ေမွာက္ေခတ္တြင္ အေျခအေနႏွင့္လိုက္ေလွ်ာ၍ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရားမ်ားကို အခ်ိန္အားေလွ်ာ္စြာ ျပဳျပင္ရန္လိုေပသည္။ ရုပ္၀တၱဳမ်ားသည္ အၿမဲေျပာင္းလဲေနသျဖင့္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ၀ါဒေရးရာမ်ားကိုလည္း ရုပ္ပိုင္းႏွင့္ေလွ်ာ္ညီစြာျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရန္လိုေပမည္။ ထိုသို႕ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရာတြင္ Unitary State ႏိုင္ငံက ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံမ်ားထက္ပို၍လွ်င္ျမန္လြယ္ကူေပသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ပင္ အဂၤလန္သည္ အေမရိကန္ထက္ တႏွစ္ေစာ၍ (၁၉၁၉) ခုႏွစ္တြင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို မဲေပးပိုင္ခြင့္ျပဳႏိုင္ခဲ့ေပသည္။
၇။ အစိုးရတဖြဲ႕တည္းသာရွိေသာ Unitary State ႏိုင္ငံမွာ အစိုးရအဖြဲ႕ေပါင္းမ်ားစြာရွိေသာ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံထက္ အစိုးရအသံုးစရိတ္သက္သာေစပါသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ Unitary State ႏိုင္ငံသားေတြသည္ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံသားေတြထက္ အခြန္ထမ္းေဆာင္ရျခင္း သက္သာေလ့ရွိသည္။ ထို႕ျပင္ Unitary State ႏိုင္ငံတြင္ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံမွာကဲ့သို႕ ဥပေဒေရးရာတြင္ လည္းေကာင္း၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရာတြင္လည္းေကာင္း ရႈပ္ေထြးျခင္းမရွိေပ။
၂။ တတိုင္းျပည္လံုး၌ အစိုးရတရပ္တည္းသာ ရွိေသာေၾကာင့္ တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စက္ယႏၱရားအတြက္ ျပည္ေထာင္စု ႏိုင္ငံမ်ားကဲ့သို႕ လူေတာ္ လူေကာင္းမ်ားစြာမလိုအပ္ေပ။ ျပည္ေထာင္စုစစ္စစ္ႏိုင္ငံမ်ားတြင္မူ အစိုးရအဖြဲ႕ေပါင္းမ်ား စြာအတြက္ လူေတာ္လူေကာင္းမ်ားစြာ လိုအပ္ေပလိမ့္မည္။ လိုအပ္ေသာ လူေတာ္လူေကာင္းမ်ားအား ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ ေမြးထုတ္မေပးႏိုင္ပါက တိုင္းျပည္တိုးတတ္မႈကို ထိခိုက္ေစမည္ျဖစ္သည္။
၃။အစိုးရတဖြဲ႕တည္းသာရွိေသာေၾကာင့္ တိုင္းျပည္၏တာ၀န္ကိုပခံုးလႊဲရန္အခြင့္မသာေပ။ ထို႕ေၾကာင့္ တာ၀န္၀တၱရားမ်ားကို အစြမ္းကုန္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္သည္။ ထို႕ျပင္ ၎အစိုးရသာ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ျပည္တြင္းျပည္ပ ျပႆနာမ်ားကို အေႏွာက္အယွက္ကင္းစြာျဖင့္ လွ်င္ျမန္စြာေျဖရွင္းႏိုင္သည္။
၄။ တိုင္းျပည္တြင္း၌ အခ်ဳအ္အျခာအာဏာပိုင္ အစိုးရတဖြဲ႕တည္းသာရွိေသာေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံမ်ားကဲ့သို႕ ဗဟိုအစိုး ရႏွင့္ ျပည္နယ္အစိုးရမ်ားေသာ္လည္းေကာင္း၊ ျပည္နယ္အစိုးရအခ်င္းခ်င္းေသာ္လည္းေကာင္း အခ်င္းမ်ားအျငင္းပြါးရေသာ ကိစၥရပ္မ်ား မေပၚေပါက္ႏိုင္ေပ။
၅။ တမ်ိဳးသားလံုးတြင္ အစိုးရတဖြဲ႕တည္းသာရွိသျဖင့္ တိုင္းသူျပည္သားတိုင္းသည္ ၎အစိုးရ၏အမႈကိစၥအေပၚ၌သာ သစၥာ ေစာင့္သိရန္လိုသည္။
၆။ မ်က္ေမွာက္ေခတ္တြင္ အေျခအေနႏွင့္လိုက္ေလွ်ာ၍ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရားမ်ားကို အခ်ိန္အားေလွ်ာ္စြာ ျပဳျပင္ရန္လိုေပသည္။ ရုပ္၀တၱဳမ်ားသည္ အၿမဲေျပာင္းလဲေနသျဖင့္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ၀ါဒေရးရာမ်ားကိုလည္း ရုပ္ပိုင္းႏွင့္ေလွ်ာ္ညီစြာျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရန္လိုေပမည္။ ထိုသို႕ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရာတြင္ Unitary State ႏိုင္ငံက ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံမ်ားထက္ပို၍လွ်င္ျမန္လြယ္ကူေပသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ပင္ အဂၤလန္သည္ အေမရိကန္ထက္ တႏွစ္ေစာ၍ (၁၉၁၉) ခုႏွစ္တြင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို မဲေပးပိုင္ခြင့္ျပဳႏိုင္ခဲ့ေပသည္။
၇။ အစိုးရတဖြဲ႕တည္းသာရွိေသာ Unitary State ႏိုင္ငံမွာ အစိုးရအဖြဲ႕ေပါင္းမ်ားစြာရွိေသာ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံထက္ အစိုးရအသံုးစရိတ္သက္သာေစပါသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ Unitary State ႏိုင္ငံသားေတြသည္ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံသားေတြထက္ အခြန္ထမ္းေဆာင္ရျခင္း သက္သာေလ့ရွိသည္။ ထို႕ျပင္ Unitary State ႏိုင္ငံတြင္ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံမွာကဲ့သို႕ ဥပေဒေရးရာတြင္ လည္းေကာင္း၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရာတြင္လည္းေကာင္း ရႈပ္ေထြးျခင္းမရွိေပ။
Posted in: ႏိုင္ငံေရးသိပၸံ
0 comments:
Post a Comment
comment ေလးဖတ္ပါရေစ။
စိတ္ရွည္ သည္းခံေပးပါ။