Basic Political Science Part (12)

အခန္း (၁၂)
ႏိုင္ငံေရး အေတြးအေခၚႏွင့္ သေဘာသဘာ၀မ်ား အပိုင္း (၉)

ျမန္မာႏိုင္ငံေရးအယူအဆ

၁။ မူလအေျခခံသေဘာတရား
၂။ က်င့္၀တ္သိကၡာ

မူလအေျခခံသေဘာတရားမ်ား

ျမန္မာႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ အယူအဆမ်ားသည္ အေျခခံအားျဖင့္ ဘာသာေရးဆိုင္ရာ အဆံုးအမမ်ားမွ ဆင္းသက္လာသည္ဟု ယူဆရပါသည္ ... ။ ဥပမာအားျဖင့္ ... ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ သမိုင္း အေထာက္အထားမ်ားအရ အေနာ္ရထားမင္းမွသည္ သီေပါမင္းအထိ ... ခတ္အဆက္ဆက္၌ က်င့္သံုးခဲ့ေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စနစ္မ်ားသည္ အႂကြင္းမဲ့ သက္ဦးဆံပိုင္ ဘုရင္စနစ္အတြင္း ျဖတ္သန္းခဲ့သည္သာ ျဖစ္ေပသည္ ... ။ ထို႔ေၾကာင့္ ေရွးေခတ ္ျမန္မာႏိုင္ငံေရး အယူအဆ၌ ထူးျခားေသာ ... အေတြးအေခၚ အယူအဆမ်ား ... မေတြ႕ရဘဲ မင္းက်င့္တရား (၁၀) ပါး နာယကဂုဏ္ (၆) ပါး ဟူေသာ က်င့္၀တ္ သိကၡာမ်ားအေပၚ အေျခတည္၍ တိုင္းျပည္အား စီမံ အုပ္ခ်ဳပ္ ခဲ့ၾကေလသည္။

မင္းက်င့္တရား(၁၀)ပါး
1. လွဴဒါန္းျခင္း
2. သီလေဆာက္တည္ျခင္း
3. ေပးကမ္းစြန္႕ႀကဲျခင္း
4. ရိုးသား တည္ၾကည္ ေျဖာင့္မတ္ျခင္း
5. ႏူးညံ့ သိမ္ေမြ႕ျခင္း
6. အဌဂၤသီလ ေဆာက္တည္ျခင္း
7. အမ်က္ မထြက္ျခင္း
8. သည္းခံျခင္း
9. ျပည္သူကို မၫွဥ္းဆဲျခင္း
10. ျပည္သူကို မဆန္႕က်င္ျခင္း စသည္တို႕ျဖစ္ပါ၏။
(မွန္နန္းမဟာ ရာဇ၀င္ေတာ္ႀကီး။ စာ -၃၈)

ထို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံေရး အယူအဆမ်ား၏ မူလ အေျခခံ အေၾကာင္းတရားမ်ားသည္ ... မင္းက်င့္တရား (၁၀) ပါး ဟူေသာ က်င့္၀တ္ သိကၡာမ်ားပင္ ျဖစ္ေပသည္ ... ။

ျမန္မာႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရး ရၿပီးေနာက္ ... တိုင္းျပည္အား စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ေသာ စနစ္အားျဖင့္ (၂) မ်ဳိး (၂) စား ရွိခဲ့ၿပီး တနည္းအားျဖင့္ ... ျမန္မာႏိုင္ငံ သမိုင္းတေလ်ာက္ ထြန္းကားခဲ့ေသာ ... အႂကြင္းမဲ့ သက္ဦးဆံပိုင္ စနစ္အား လံုး၀ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းေစ၍ သမၼတႏိုင္ငံ ထူေထာင္ခဲ့ၾကပါသည္ ... ။ ထို႔သို႔ ထူေထာင့္ခဲ့ရာ၌ လြတ္လပ္ေရးရၿပီး (၁၉၄၈-၁၉၆၂) ထိ ပါလီမန္ ဒီမိုဒီမိုကေရစီ စနစ္အား ၁၉၄၇ အေျခခံ ဥပေဒျဖင့္ (၁၄) ႏွစ္ၾကာ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ပါသည္ ... ။ (၁၉၆၂) မတ္လ (၂) ရက္ေန႔၌ စစ္တပ္မွ အာဏာသိမ္း၍ အုပ္ခ်ဳပ္ေစၿပီး (၁၉၇၄-၁၉၈၈) ထိ စစ္တပ္မွ ေခါင္းေဆာင္မ်ား အရပ္ဘက္သို႔ အသြင္းေျပာင္း၍ ျမန္မာ့ ဆိုရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ပါတီဟု ေခၚေသာ တစ္ပါတီ အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ စနစ္ျဖင့္ (၁၉၇၄) ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒအား ျပဌာန္းကာ တိုင္းျပည္အား အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ပါသည္ ... ။ ဤအေျခအေနမ်ားအား ေလ့လာေသာအခါ ... ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး၌ အယူအဆ အေတြးအေခၚ မ်ားသည္ အေနာက္တိုင္း ႏိုင္ငံေရး အေတြးအေခၚ မ်ားအေပၚ အေျခခံ၍ တည္ေဆာက္ခဲ့ၾကသည္ဟု ဆိုရေပမည္ ... ။

မ်က္ေမွာက္ကာလ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနအေပၚ၌ ... ေရွးေခတ္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး အယူအဆမ်ား၏ သက္ေရာက္မႈ အတိုင္းအတာ (သို႔မဟုတ္) ေရွးေခတ္ ျမန္မာ့ ႏိုင္ငံေရး အယူအဆမ်ားသည္ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ျဖစ္စဥ္အေပၚ မည္မွ် အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ ရွိသနည္း ဆိုေသာ ေမးခြန္းအား ဤေနရာမွ ေျဖဆိုလွ်င္ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ မရွိေၾကာင္း ... ေတြ႕ရေပမည္သာ ျဖစ္ပါသည္ ... ။ ထို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာ့ ႏိုင္ငံေရး ... ဆိုင္ရာ အယူအဆမ်ားသည္ ကိုယ္ပိုင္ မူဟန္ေပ်ာက္လွ်က္ရွိၿပီး ႏိုင္ငံရပ္ျခား ... ၊ အထူးသျဖင့္ အေနာက ္ႏိုင္ငံမ်ား၏ အေတြးအေခၚ အယူအဆမ်ားမွ ေကာင္းႏိုးရာရာမ်ားအား ေရြးခ်ယ္၍ ျမန္မာ့ ယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့မ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီမည့္ ပံုစံမ်ားကို ယူေဆာင္ၿပီး ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေနေသာ ျဖစ္စဥ္တေလွ်ာက္ ဆက္စပ္ ေတြးေခၚ၍ ေဆြးေႏြးေနခဲ့ၾကဟန္ ရွိပါသည္ ... ။

သို႔ေသာ္လည္း ... မွန္ကန္ေသာ လမ္းစဥ္ တစ္ခုကိုကား တိတိက်က် သတ္မွတ္ ခ်မွတ္ႏိုင္ခဲ့ျခင္းကား မရွိခဲ့ ေသးေခ် ... ။ ဤသည္မွာ အဘယ္ေၾကာင့္နည္း ... ။

ဤအေျဖအား မေျဖဆိုမီ ျမန္မာ့ ႏိုင္ငံေရး ဆိုင္ရာ အခ်က္အလတ္မ်ားအေပၚ ေလ့လာရာ၌ ေအာက္ပါအခ်က္ အလက္မ်ားသည္ ျပန္လည္ သံုးသပ္သင့္ေပသည္ ... ။

1. ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အႂကြင္းမဲ့သက္ဦးဆံပိုင္ ဘုရင္စနစ္အတြင္း ရွည္လ်ားစြာ ျဖတ္သန္းခဲ့ျခင္း။

2. ျမန္မာႏိုင္ငံ သမိုင္းတေလ်ာက္ ႏွစ္ေပါင္း တေထာင္ေက်ာ္၌ ႏွစ္ေပါင္းကိုးရာေက်ာ္ခန္႔သည္ အခ်င္းခ်င္းေသာ္လည္းေကာင္း ၊ ျပည္ပႏွင့္ေသာ္လည္းေကာင္း ရွည္လ်ားစြာ စစ္မက္ ျဖစ္ပြါးေနခဲ့ျခင္း။

3. အေနာ္ရထားမင္း လက္ထက္မွ ထူေထာင္ခဲ့ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံအား သံုးႀကိမ္တိုင္တိုင္ ျပန္လည္ စုစည္းခဲ့ရျခင္း၊ ထိုစည္းလံုးမႈ ပ်က္ျပားေနေသာ ကာလမ်ား၏ အက်ဳိးဆက္မ်ား။

4. ကမာၻေပၚ၌ ေခတ္စနစ္ေျပာင္းလဲက်င့္သံုးေနၾကေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံအား အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ေသာ အစိုးရမ်ားသည္ မ်ားေသာအားျဖင့္ အႂကြင္းမဲ့ သက္ဦးဆံပိုင္စနစ္ႏွင့္ အာဏာရွင္စနစ္မ်ားသာ ထြန္းကား ခဲ့ျခင္း၊

5. ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ျဖစ္စဥ္တေလ်ာက္ ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ျခင္းထက္ ဖ်က္ဆီးျခင္း၊ ဖိႏွိပ္ျခင္း၊ သတ္ျဖတ္ျခင္း၊ ဖမ္းဆီး အက်ဥ္းခ်ျခင္း၊ ႏိုင္လို မင္းထက္ လုပ္ျခင္း၊ မိမိ အင္အား သာလာပါက တဖတ္သားအေပၚ အႏိုင္ယူ ဗိုလ္က် လိုျခင္း၊ မနာလိုျခင္း၊ မိမိအနစ္နာ ခံခဲ့ရျခင္းအေပၚ ျပန္လည္၍ အခြင့္ထူးမ်ားရယူ လိုျခင္း၊ ရာထူးစည္းစိမ္ အထူး မက္ေမာျခင္း၊ ေငြေၾကး၊ တန္စိုးလက္ေဆာင္ မက္ေမာျခင္း၊ မိမိ၏အရွိန္ အ၀ါျဖင့္ မိမိတို႔ မိသားစု ေဆြမ်ဳိးသာခ်င္း ေကာင္းစားေရးအား ဦးစြာ လုပ္ေဆာင္ေနၾကျခင္း။

6. စည္းလံုးမႈ လံုး၀မရွိျခင္း။

7. စနစ္တက် တိုင္ပင္ စည္းေ၀းမႈ လံုး၀မရွိျခင္း။

8. လူလူခ်င္း စာနာစိတ္ အလြန္ အားနည္းျခင္း။

9. ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာ လမ္းစဥ္အား က်င့္သံုးေသာ ႏိုင္ငံေတာ္ျဖစ္ေသာ္လည္း အတၱ၀ါဒႏွင့္ အနတၱ လမ္းစဥ္အား ႏိုင္ငံေရး၌ မွန္ကန္စြာ သေဘာေပါက္ နားလည္မႈ အလြန္အားနည္းေနျခင္း။

10. ေငြေၾကး၊ ရာထူးထက္ပို၍ လူကို တန္းဖိုးထား တတ္ေသာ စိတ္ဓါတ္ အလြန္ အားနည္းျခင္း။

11. ေက်းဇူးရွင္ႀကီး၊ ဆရာႀကီးအျဖစ္ႏွင့္သာ အစဥ္အၿမဲ ခံယူလို၍ တပည့္ ေမြးေသာ အက်င့္ဆိုးမ်ားသာ ျမန္မာ့ ႏိုင္ငံေရး ေလာက၌ ထြန္းကားေနျခင္း။

12. မိမိ၏ပုဂၢလ အက်ဳိးစီးပြါးမွလြဲ၍ လူမႈပတ္၀န္းက်င္ ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတတ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားအား လုပ္ေဆာင္ေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ား အလြန္ ရွားပါးေနျခင္း၊

13. ေဒသတစ္ခု၌ ျဖစ္ေပၚေနေသာ ျပႆနာ အေၾကာင္းအရာ တစ္ခုေပၚတြင္ ေျဖရွင္းျခင္းကူညီျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအား လုပ္ေဆာင္ရာ၌ မိမိ၏ အက်ဳိးစီးပြါးအား ထည့္သြင္း တြက္ခ်က္၍ အျမတ္ထုတ္တတ္ သာ ေျဖရွင္းမႈမ်ဳိးသာ ျမန္မာ့ ႏိုင္ငံေရး ေလာက၌ ထြန္းကားေနျခင္း။

14. ႏိုင္ငံေရး ျပႆနာမ်ားအား ေျဖရွင္းရာ၌ စုေပါင္းအားျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ မွန္ကန္ေသာ ဦးေဆာင္မႈျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ တဦးႏွင့္ တဦး အျပန္အလွန္ တန္ဖိုးထား၍ အနစ္နာခံျခင္း စိတ္ဓါတ္တို႕ျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ခိုင္မာေသာ ကိုယ္က်င့္ သိကၡာရွိမႈျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ သတိႏွင့္ အသိပညာရွိမႈျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ စုပါင္းလုပ္ေဆာင္ႏိုင္မွသာ ေအာင္ျမင္ရာျဖစ္ ေၾကာင္းအား လက္ေတြ႕ က်င့္သံုးႏိုင္မႈ အလြန္ အားနည္းျခင္း။

15. မ်ိဳးဆက္သစ္ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္မႈ အလြန္အားနည္းျခင္း။

16. ပန္းတိုင္မေရာက္ခင္ “တက္” ေထာင္တတ္ေသာ အက်င့္ဆိုးရွိျခင္း။

17. သာယာဖြယ္၊ လြတ္လပ္ျခင္းတို႕ႏွင့္ ထိေတြ႕ၿပီးလွ်င္ ဘ၀ေမ့ျခင္း၊ မိမိတို႕၏ မူလရည္မွန္းခ်က္ ပန္းတိုင္အား ေမ့ေလွ်ာ့ျခင္း။

18. ေအာင္ျမင္မႈ အေပၚ၌သာ စံစား ခံစား တတ္ေသာ္လည္း ျပႆနာမ်ားအေပၚ ဆံုးရံႈးမႈျဖစ္ခဲ့ေသာ္ တာ၀န္ ယူရဲေသာ သတၱိ၊ တာ၀န္ ခံရဲေသာ သတၱိတို႕ရွိမႈ အလြန္အားနည္းျခင္း။

စသည့္ အေၾကာင္းတရားမ်ားေၾကာင့္ တိုင္းျပည္ႏွင့္လူမ်ိဳးသည္ အရွိန္အ၀ါေမွးမွိန္လွ်က္ အဆင္းရဲဆံုးႏိုင္ငံ အျဖစ္ ရပ္တည္ေနရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

Posted in: ႏိုင္ငံေရးသိပၸံ