Umted Mekican States

၁၄၉။ မကၠဆီကို
(Maxico)
Umted Mekican States

ေနာက္ခံသမိုင္းအက်ဥ္း

ယဥ္ေက်းမႈေစာေသာ အေမရင္းဒီးယန္း လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတည္ရွိရာ ေဒသျဖစ္ေသာ မကၠဆီကိုသည္(၁၉) ရာစု အေစာပိုင္း လြတ္လပ္ေရးမရမီ ႏွစ္သံုးဆယ္မွ်ၾကာ စပိန္လက္ေအာက္က်ေ၇ာက္ခဲ့သည္။ ၁၉၉၄ ေႏွာင္းပိုင္းတြင္ ပီဆိုေငြတန္ဖိုးက်ဆင္းျခင္းႏွင့္အတူ စီးပြားေရးပ်က္ဆီးခဲ့ျပီး ရာစုႏွစ္၀က္ေက်ာ္ၾကာ စီးပြားေရးက်ဆင္းခဲ့ရသည္။ ထို႔ေနာက္ ၂၀၀၈ ခု ကမၻာလံုးဆိုင္ရာ စီးပြားေရးက်ဆင္းမႈ မတိုင္မီအထိ စီးပြားေရး ျပန္လည္ေကာင္းမြန္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့သည္။ လုပ္ခလစာနညး္ပါးမႈ ၊ အလုပ္အကိုင္ဖန္တီးႏိုင္စြမ္းနည္းပါးမႈ ၊ ၀င္ေငြျဖန္႔ေ၀မႈနည္းပါးမႈ ၊ ေတာင္ပိုင္းျပည္နယ္မ်ားရွိ ၾကီးမားေသာ အေမရင္ဒီယန္း လူထုအတြက္ ဆင္းရဲတြင္းမွ ဆြဲထုတ္ႏိုင္ရန္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေလ်ာ့ရဲမႈမ်ားသည္ စီးပြားေရး လူမႈေရးဆိုင္ရာ အခက္အခဲမ်ား ျဖစ္လ်က္ရွိသည္။ ၁၉၁၀ မကၠဆီကို ေတာ္လွန္ေရးျပီးေနာက္ပိုင္း ပထမဦးဆံုးအၾကိမ္ျဖစ္ က်င္းပေသာ ၂၀၀၀ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အတိုက္အခံ အမ်ိဳးသားလႈပ္ရွားမႈပါတီ (National Aclion Party – PAN) မွ ဗစ္ဆင့္ေဖါက္ (Vicente Fox) သည္ ေတာ္လွန္ေ၇းအင္အားစုပါတီ (Institutionc Revolutional Party – PRI) အစိုးရကို အႏိုင္ရရွိျပီး သမၼတျဖစ္လာခဲ့သည္။ ၂၀၀၆ တြင္ ၎ PAN ပါတီမွ ဖီလီပီ ကယ္လ္ဒီရြန္ (Felipe Calderon) မွ အႏိုင္ရရွိခဲ့သည္။ ၂၀၀၉ ဇန္န၀ါရီတြင္ မကၠဆီကိုသည္ ၂၀၀၉ - ၁၀ အတြက္ ကုလသမဂၢ လံုျခံဳေရးေကာင္စီတြင္ ယာယီအဖြဲ႔၀င္ ႏို္င္ငံျဖစ္လာခဲ့သည္။

ပထ၀ီအေနအထား
တည္ေနရာ
အေမရိက အလယ္ပိုင္း ၊ ကာရစ္ဘီယံ ပင္လယ္ႏွင့္ မကၠဆီကို ပင္လယ္ေကြ႔တို႔ႏွင့္ထိစပ္ ၊ ဘယ္လီဇီ ႏွင့္ အေမရိ ကန္ျပည္ေထာင္စုၾကားတြင္ရွိျပီး ေျမာက္ပစိဖိတ္သမုဒၵရာတို႔ႏွင့္ထိစပ္။ ဂြာတီမာလာ ႏွင့္အေမရိကန္ျပည္ေထာင္ စုၾကား။

ေျမပံုအညႊန္း
ေျမာက္အေမရိကတိုက္။

ဧရိယာ
ကုန္းေျမ 1,943,945 sq km
ေရ 20,430 sq km
စုစုေပါင္း 1,946,375 sq km
ဧရိယာက်ယ္ျပန္႔မႈကမၻာ့အဆင့္ 22

ထိစပ္နယ္ေျမ
ဘယ္လီဇီ 250 km
ဂြါတီမာလာ 962 km
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု 3,141 km
စုစုေပါင္း 4,353 km

ကမ္းရိုးတန္း
9330 km

ရာသီဥတု
အပူပိုင္းရာသီဥတုမွသည္ ကႏၱာရရာသီဥတုအထိ ရာသီဥတု အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိ၊

ေျမမ်က္ႏွာသြင္ျပင္
ျမင့္မားၾကမ္းတမ္းေသာ ေတာင္မ်ား၊ ကမ္းရိုးတန္း အနိမ့္ပိုင္း ေျမျပန္႔မ်ား၊ ကုန္းျမင့္လြင္ျပင္မ်ား ကႏၱာရ။

မ်က္ႏွာျပင္အျမင့္ျခားနားခ်က္
အနိမ္ဆံုးအပို္င္း လာဂူနာ ဆာလာဒါ 10 m
အျမင့္ဆံုးအပိုင္း ေဗာ္လကန္ပီကိုဒီေအာ္ရီဇါတာ 5.7000 m

သဘာ၀အရင္းအျမစ္
ေရနံ ၊ ေငြ ၊ ေၾကးနီ ၊ ေရႊ ၊ ခဲ ၊ သြပ္ ၊ သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႔ ၊ သစ္ ။

လူ႔အရင္းအျမစ္
လူဦးေရ 111,211,789 (2009)
လူဦးေ၇ၾကီးမားမႈကမၻာ့အဆင့္ 12
လူဦးေ၇တိုးႏႈန္း 1.13% (2009)
ေမြးဖြားႏႈန္း 19.71 / 1000 ဦးေရ (2009)
ေသဆံုးႏႈန္း 4.8 / 1000 ဦးေရ (2009)
ပွ်မ္းမွ်အသက္ က်ား 73.15 ႏွစ္
မ 79 ႏွစ္
စုစုေပါင္း 76.06 ႏွစ္

လူမ်ိဳး
မကၠဆီကန္

တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳး
မက္စတီဇို 60 %
အေမရင္းဒီးယန္ 30 %
လူျဖဴ 9%
အျခား 1 %

ကိုးကြယ္မႈ
ရိုမန္ကက္သလစ္ 76.5 %
ပရိုတက္စတင့္ 6.3 %
အျခား 3 %
အမည္မသိ 13.8 %
ဘာသာမဲ့ 3.1 %

ဘာသာစကား
စပိန္ 92 .2%
စပိန္ႏွင့္တိုင္းရင္းသားစကား 5.7%
တိုင္းရင္းသားစကား 0.8%
အမည္မသိ 0.8%

ျမိဳ႕ေတာ္
မကၠဆီကို (Mexico)

Posted in: ကမာၻ႔ႏိုင္ငံမ်ား