Republic of Djibouti

၆၂။ဂ်စ္ေဘာက္တီ(Djibouti)
Republic of Djibouti

ေနာက္ခံသမိုင္း အက်ဥ္း
ျပင္သစ္ပိုင္နက္မ်ားျဖစ္ေသာ ေအဖာႏွင့္ အိုင္ဆက္နယ္ေျမမ်ားသည္ ၁၉၇၇ တြင္ ဂ်စ္ေဘာက္တီ ႏိုင္ငံျဖစ္လာခဲ့သည္။ ဟက္ဆန္ဂူးလက္ အက္ပတီဒြန္ (Hassan Gouled Aptidon) သည္တစ္ပါတီ အာဏာရွင္ စနစ္ကို တည္ေထာင္ျပီး ၁၉၉၉ ခုႏွစ္ အထိသမၼတ အျဖစ္အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည္။ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္မ်ား အေတာအတြင္း ေအဖာလူမ်ိဳးမ်ားအတြင္း မျငိမ္သက္မႈမ်ားျဖစ္ပြားခဲ့ျပီး ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ပြားေစခဲ့ကာ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္တြင္ ေအဖါ သူပုန္မ်ားႏွင့္ အိုင္ဆာအစိုးရတို႔ ျငိမ္းခ်မ္းေရးစာခ်ဳပ္ျဖင့္ စစ္ပြဲအဆံုးသတ္ခဲ့သည္။ ၁၉၉၉ တြင္ က်င္းပေသာ ဂ်စ္ေဘာက္တီ၏ ပထမဦးဆံုးပါတီစံု အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အစၥေမးအိုမာဂူအယ္လာ (Ismail Omar Guelleh) အႏိုင္ရရွိခဲ့သည္။ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ဒုတိယႏွင့္ ေနာက္ဆံုးသက္တမ္းအျဖစ္ ထပ္မံ ေရြးခ်ယ္ျခင္းခံခဲ့ရသည္။ ဂ်စ္ေဘာက္တီ ႏိုင္ငံသည္ ပထ၀ီအေနအထားအရ အခ်က္အျခာက်ေသာ ပင္လယ္နီ ၀င္ထြက္ေပါက္ကို ပိုင္ဆိုင္ထားသည့္ ႏိုင္ငံျဖစ္သည့္အေလ်ာက္ အာဖရိကကုန္းတြင္းပိုင္းသို႔ ကုန္စည္မ်ား ၀င္ ထြက္သြားလာရန္ အေရးၾကီးေသာ သေဘာၤကုန္တင္ ၊ ကုန္ခ် ဆိပ္ကမ္းတစ္ခု ျဖစ္သည္။ လက္ရွိအစိုးရသည္ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံႏွင့္ဆက္ဆံေရး အလြန္ရင္းနွီး၍ ျပင္သစ္စစ္တပ္ထားရွိမႈကို လက္ခံထားသည္။ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုႏွင့္လည္း ခိုင္မာေသာဆက္ဆံေရးရွိ၏ ဂ်စ္ေဘာက္တီ ႏိုင္ငံသည္ ဆာဟာရ ေတာင္ဘက္အာဖရိက ႏိုင္ငံမ်ား (Sub Saharan Africa) တြင္ အေမရိကန္ စစ္အေျခစိုက္စခန္း တည္ရွိေသာ တစ္ဦးေသာ ႏိုင္ငံျဖစ္ျပီး ကမၻာ့အၾကမ္းဖက္မႈ နွိမ္နင္းတိုက္ဖ်က္ေရးတြင္ ေရွ႕တန္းမွ ပါ၀င္ေသာ ႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံျဖစ္၏။

ပထ၀ီ အေနအထား
တည္ေနရာ
အာဖရိက အေရွ႕ပိုင္း ၊ ပင္လယ္နီ ႏွင့္ ေအဒင္ပင္လယ္ ေကြ႔တို႔ထိစပ္၊
အီရစ္ထရီယာ ႏွင့္ ဆိုမာလီယာ ႏိုင္္ငံ တို႔ အၾကား။

ေျမပံုအညႊန္း
အာဖရိက တိုက္ ။

ဧရိယာ
ကုန္းေျမ - 22,980 sq km
ေရ - 20 sq km
စုစုေပါင္း - 23,000 sq km

ထိစပ္နယ္ေျမ
အီရစ္ထရီယာ - 109 km
အီတီယိုးပီးယား - 349 km
ဆိုမာလီယာ - 58 km

ကမ္းရိုးတန္း
314 km

ရာသီဥတု
ကႏၱာရရာသီဥတု ။ အလြန္ပူျပင္းေျခာက္ေသြ႔ ။

ေျမမ်က္ႏွာသြင္ျပင္
အလယ္တြင္ ေတာင္မ်ားျဖင့္ ပိုင္ျခားထားေသာ ကမ္းရိုးတန္းေျမျပန္႔ ႏွင့္ ေျမျပန္႔လြင္ျပင္။

မ်က္ႏွာျပင္အျမင့္ျခားနားခ်က္
အနိမ့္ဆံုးအပိုင္း လက္အပ္ဘယ္ (-155) m
အျမင့္ဆံုးအပိုင္း ေမာက္ဆာအလီ 2,023 m

သဘာ၀အရင္းအျမစ္
ကမၻာ့အပူစြမ္းအင္နယ္ေျမ ၊ ေရႊ ၊ ရႊံ႔ေစး ၊နွမ္းဖက္ေက်ာက္ ၊ ထံုးေက်ာက္၊
ဆား ၊ ဒိုင္ယာတိုမိုက္ ၊ ေက်ာက္ပတ္တီးေက်ာက္၊ ေရျမဳပ္ေက်ာက္ ၊ေရနံ။

လူ႔အရင္းအျမစ္
လူဦးေရ 506,221 (2008)
လူဦးေရတိုးႏႈန္း 1.945 % (2008)
ေမြးဖြားႏႈန္း 38.61 / 1000 ဦးေရ (2008)
ေသဆံုးႏႈန္း 19.16 / 1000 ဦးေရ (2008)
ပွ်မ္းမွ်အသက္ က်ား - 41.89 ႏွစ္
မ - 44.77 ႏွစ္
စုစုေပါင္း - 43.31 ႏွစ္ (2008)


လူမ်ိဳး
ဂ်စ္ေဘာက္တိယန္

တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳး
ဆိုမာလီ - 60 %
ေအဖါ - 35 %
အျခား - 5 %

ကိုးကြယ္မႈ
မြတ္စလင္ - 94 %
ခရစ္ယာန္ - 6 %

ဘာသာစကား
ျပင္သစ္ (ရံုးသံုး) ၊အာရပ္ (ရံုးသံုး) ၊ဆိုမာလီ ၊ ေအဖါ။

ျမိဳ႕ေတာ္
ဂ်စ္ေဘာက္တီ (Djibouti)

Posted in: ကမာၻ႔ႏိုင္ငံမ်ား