Lao People's Democratic Republic

၁၂၂။လာအို(Laos)
Lao People’s Democratic Republic

ေနာက္ခံသမိုင္းအက်ဥ္း

ယေန႔ လာအိုႏိုင္ငံသည္ (၁၄) ရာစု ဘုရင္ ဖါငမ္ (Fa Ngum) တည္ေထာင္ေသာ လန္ဇန္လာအိုဘုရင့္ ႏိုင္ငံေတာ္မွ ေပၚေပါက္လာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ လန္ဇန္ ႏိုင္ငံေတာ္သည္ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀၀ ၾကာေအာင္ လာအိုႏိုင္ငံတစ္၀ွမ္း သာမက ယေန႔ ကေမၻာဒီးယားႏွင့္ ထိုင္းႏုိင္ငံတို႔ အထိ လႊမ္းမိုးမႈရွိခဲ့သည္။ ရာစုႏွစ္မ်ားစြာ တျဖည္းျဖည္းဆုတ္ယုတ္က်ဆင္းလာခဲ့ေသာ လာအိုႏိုင္ငံသည္ (၁၈) ရာစုေႏွာင္းပိုင္းမွ ျပင္သစ္ အင္ဒိုခ်ိဳင္းနား ေဒသ၏ အစိတ္အပိုင္း တစ္ခုအျဖစ္ သိမ္းသြင္းျခင္းခံရသည့္ (၁၉) ရာစု ေႏွာင္းပိုင္းအထိ ထိုင္းတို႔၏ သိမ္းပိုက္မႈကိုခံခဲ့ရသည္။၁၉၀၇ ခုႏွစ္တြင္ ခ်ဳပ္ဆိုေသာ ျပင္သစ္ - ထိုင္း စာခ်ဳပ္ (Franco – Siamese Treaty) အရ ယေန႔ ထိုင္း - လာအိုနယ္ နိမိတ္ ေပၚေပါက္ခဲ့သည္။ ၁၉၇၅ တြင္ ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒီ ဖသက္ လာအို (Fathet Lao) က ေျခာက္ရာစုၾကာ ဘုရင္စံနစ္ကို ဖ်က္သိမ္း၍ အာဏာသိမ္းပိုက္ခဲ့ျပီး ဗီယက္နမ္ႏွင့္မဟာမိတ္ဖဲြ႔ကာ တင္းၾကပ္ေသာ ဆိုရွယ္လစ္စံနစ္ျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည္။ ၁၉၈၆ တြင္ ပုဂၢလိကလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈ လြတ္လပ္ခြင့္ ဥပေဒမ်ားစတင္ျပဌာန္းခဲ့သည္။ ၁၉၉၇ တြင္ အာဆီယံ အဖဲြ႔၀င္ ႏိုင္ငံျဖစ္လာခဲ့သည္။

ပထ၀ီ အေနအထား
တည္ေနရာ
အေရွ႕ေတာင္အာရွ ။ ထိုင္းႏိုင္ငံ၏ အေရွ႕ေျမာက္ဘက္ ႏွင့္ ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံ အေနာက္ဘက္။

ေျမပံုအညႊန္း
အေရွ႕ေတာင္အာရွ ။

ဧရိယာ
ကုန္းေျမ - 230 ,800 sq km
ေရ - 6000 sq km
စုစုေပါင္း - 236,800 sq km

ကမ္းရိုးတန္း
မရွိ (ကုန္းတြင္းပိတ္)

ရာသီဥတု
အပူပိုင္းမုတ္သံု။ ေမလ မွ နို၀င္ဘာလအထိ မိုးရာသီ။ ဒီဇင္ဘာမွဧျပီလအထိေျခာက္ေသြ႔။

ေျမမ်က္ႏွာသြင္ျပင္
ၾကမ္းတမ္းေသာ ေတာင္မ်ား ။ ေျမျပန္႔ ႏွင့္ လြင္ျပင္ မ်ားအနည္းငယ္ရွိ။

မ်က္ႏွာျပင္အျမင့္ျခားနားခ်က္
အနိမ့္ဆံုးအပိုင္း မဲေခါင္ျမစ္ - 70 m
အျမင့္ဆံုးအပိုင္း ဖူးဘိုင္ယာ - 2817 m

သဘာ၀အရင္းအျမစ္
သစ္ ၊ ေရအားလွ်ပ္စစ္ ၊ ဂ်စ္ပဘမ္ ၊ သံျဖဴ ၊ ေရႊ ၊ ေက်ာက္မ်က္။

လူ႔အရင္းအျမစ္
လူဦးေရ 6,834,942 (2009)
လူဦးေရတိုးႏႈန္း 2.316 % (2009)
ေမြးဖြားႏႈန္း 34.46 / 1000 ဦးေရ (2008)
ေသဆံုးႏႈန္း
ပွ်မ္းမွ်အသက္ က်ား - 57.53 ႏွစ္
မ - 58.9 ႏွစ္
စုစုေပါင္း - 56.68 ႏွစ္ (2009)

လူမ်ိဳး
လာအို

တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳး
လာအို - 55 %
ခမူး - 11 %
မုန္း - 8 %
အျခား - 26 %

ကိုးကြယ္မႈ
ဗုဒၶဘာသာ - 67 %
ခရစ္ယာန္ - 1.5 %
အျခား - 31.5 %

ဘာသာစကား
လာအို(ရံုးသံုး) ၊ျပင္သစ္ ၊အဂၤလိပ္ ႏွင့္ အျခားတိုင္းရင္းသားဘာသာစကားမ်ား။

ျမိဳ႕ေတာ္
ဗီယင္တီယန္း (ဗီယင္ခ်န္း)

Posted in: ကမာၻ႔ႏိုင္ငံမ်ား