French Southern and Antartic Lands

၇၈။ ျပင္သစ္ေတာင္ပိုင္းႏွင့္ အႏၱာတိတ္နယ္ေျမမ်ား
(Franch Southern And Antartic Lands)
ပင္လယ္ရပ္ျခား ျပင္သစ္ပိုင္ နယ္ေျမ

ေနာက္ခံသမိုင္းအက်ဥ္း
၁၈၇၁ တြင္ ကြ်န္းေပၚ၌ ရက္တုိ ႏြားေမြးျမဴေရး စမ္းသပ္လုပ္ကိုင္ခဲ့သည္။ ၁၉၄၉ တြင္ ျပင္သစ ္မိုးေလ၀သ တိုင္းတာေရးစခန္းတစ္ခု တည္ေထာင္ခဲ့ျပီး ယေန႔ တိုင္အသံုးျပဳလ်က္ရွိ၏ ၁၈၉၃ တြင္ စိန္႔ေပါကြ်န္းကို ျပင္သစ္ပိုင္အျဖစ္ ေၾကျငာခဲ့သည္။ ၁၈၄၃ မွ ၁၉၁၄ အထိ ငါး ဖမ္း လုပ္ငန္းလုပ္ကိုင္ရာကြ်န္းတစ္ကြ်န္း ျဖစ္ခဲ့သည္။ ၁၉၂၈ တြင္ ပုဇြန္ထုပ္စည္သြတ္ဗူး လုပ္ငနး္လုပ္ကိုင္ခဲ့ျပီး ၁၉၃၁ ခုႏွစ္ ကုမၼဏီ ေဒ၀ါလီခံေသာအခါ အလုပ္သမားခုႏွစ္ဦး ကြ်န္းေပၚတြင္ စြန္႔ပစ္ထားျခင္းခံရသည္။ ၁၉၃၄ ကယ္ဆယ္ေရးအဖြဲ႔ေရာက္ရွိလာခ်ိန္တြင္ ႏွစ္ဦးသာ အသက္ရွင္လ်က္က်န္ခဲ့သည္။ ခရိုဇက္ကြ်န္းမ်ားသည္ ခရိုဇက္ ေျမျပန္႔လြင္ျပင္မွ ၾကီးမားက်ယ္ျပန္႔ေသာ ကြ်န္းစုၾကီးတစ္ခု ျဖစ္သည္။ ခရိုဇက္ကြ်နး္မ်ားကို အဓိကအားျဖင့္ အပိုင္းႏွစ္ပိုင္းခဲြျခားႏိုင္သည္။ ေအာက္(စ္)ခိုခြန္ကြ်န္း ၊ အေပၚထရီကြ်န္းငယ္မ်ား ၊ ပင္ဂိုအင္ကြ်န္း ၊ဘရစ္ခန္႔ ဒီအယ္ဟီးရိုးအင္း သႏၱာေက်ာက္တန္းမ်ား ပါ၀င္ေသာ အယ္ေအာ့ ဆီဒန္တယ္ (အေနာက္) ပိုင္းႏွင့္ ဒီအက္(စ္) ကြ်န္း ဒီလာပိုဆက္ရွင္းကြ်န္းတို႔ပါ၀င္ေသာ အယ္ေအာရီယန္တယ္ (အေရွ႕) တို႔ျဖစ္ၾကသည္။ ၁၇၇၂ တြင္ ျပင္သစ္က ၎ကြ်န္းမ်ားကို ေတြ႔ရွိျပီး ပိုင္နက္အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့သည္။ ပင္လယ္ဖ်ံဖမ္းျခင္းႏွင့္ ေ၀လငါး ဖမ္းျခင္းလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ အသံုးျပဳခဲ့သည္။ မူလက မာဒါကာစတာ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္တြင္ရွိခဲ့ျပီး ၁၉၅၅ တြင္ (TAAF) ၏ နယ္ေျမအစိတ္အပိုင္းတစ္ခု ျဖစ္လာခဲ့သည္။ ကာဂူလင္းကြ်န္းမ်ားကို ၁၇၇၂ တြင္ ေတြ႔ရွိခဲ့ျပီး ကြ်န္းၾကီးတစ္ကြ်န္းႏွင့္ ကြ်န္းငယ္ ၃၀၀ ခန္႔ပါ၀င္သည္။ သိပၸံပညာရွင္ ၅၀ မွ ၁၀၀ ခန္႔ ပါ၀င္ေသာ စူးစမ္း ေလ့လာေရးအဖြဲ႔တစ္ဖြဲ႔သည္ ကြ်န္းေပၚရွိ ေအာ့(စ္) ဖရန္စစ္ ကြ်န္းတြင္ အျမဲေနထိုင္လ်က္ရွိသည္။ အက္ဒီ လိုင္းနယ္ေျမသည္ (TAAF) ၏ တစ္ခုတည္းေသာ တီးတည္ မတည္ရွိေသာ နယ္ေျမျဖစ္ျပီး အႏၱာတိတ္ေဒသ အတြင္းပါ၀င္သည္။ ၎ကိုအေမရိကန္ အစိုးရက ျပင္သစ္ပိုင္အျဖစ္ အသိအမွတ္မျပဳေခ်။ ဘက္ဆက္ဒါအင္ဒီယား ထံုးအိုင္ေပါက္သႏၱာကြ်န္းကို ၁၈၉၂ ခုႏွစ္ ကတည္းက ျပင္သစ္က ပိုင္ဆိုင္ခဲ့သည္။ သႏၱာေက်ာက္တန္းမ်ားျဖင့္ ၀န္းရံလ်က္ရွိေသာ မီးေတာင္ေက်ာက္ကြ်န္းတစ္ကြ်န္းျဖစ္ျပီး ဒီေရျမင့္တက္လာခ်ိန္တြင္ ေရလႊမ္းေလ့ရွိသည္။

ဥေရာပကြ်န္းသည္ သစ္ပင္ထူထပ္ေသာ ကြ်န္းတစ္ကြ်န္းျဖစ္ျပီး ၁၈၉၇ ခုႏွစ္ ကတည္းက ျပင္သစ္က ပိုင္ဆိုင္ ခဲ့သည္။ ကြ်န္းေစာင့္တပ္ငယ္တစ္ခု ခ်ထားျပီး မိုးေလ၀သ ေလ့လာေရးစခန္းတြင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ လ်က္ရွိသည္။ ဂလိုရီရိုဆို ကြ်န္းမ်ားတြင္ အသီးအႏွံေပါၾကြယ္၀ေသာ သႏၱာကြ်န္းႏွစ္ကြ်န္းႏွင့္ ေက်ာက္ဆိုင္ ကြ်န္းသံုးကြ်န္းပါ၀င္သည္ ၁၈၉၂ ခုႏွစ္ ကတည္းက ျပင္သစ္ပိုင္ဆိုင္ခဲ့သည္။ ဂလိုရီးယု ကြ်န္းေပၚတြင္ ကြ်န္းေစာင့္ တပ္တစ္ခုရွိျပီး မိုးေလ၀သႏွင့္ ေရဒီယိုစခန္းတြင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္လ်က္ရွိသည္။ ဟြန္ဒီႏိုဗာ ကြ်န္းကို ၁၅ ရာစု အတြင္းက ေက်ာ္ၾကားေသာ စပိန္ေရေၾကာင္းစြန္႔စားရွာေဖြသူ တစ္ဦး၏အမည္ကို အစြဲျပဳမွည့္ေခၚထားျခင္းျဖစ္ျပီး ၁၈၉၇ ခုႏွစ္ကတညး္က ျပင္သစ္ပိုင္ဆိုင္ခဲ့သည္။ ေျမဩဇာ အျဖစ္သံုးေသာ ပင္လယ္ငွက္ေခ်းႏွင့္ ေဖါ့စဖိတ္ ရွာေဖြရန္ ကြ်န္းေပၚသို႔ သြားေရာက္ၾကသည္။ လက္ရွိတြင္ ကြ်န္းေစာင့္တပ္ငယ္ တစ္တပ္မွ မိုးေလ၀သႏွင့္ ဇလ ေဗဒစခန္းတစ္ခုတြင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ရွိသည္။ ထရိုမယ္လင္ ကြ်န္းကို ၁၇၇၆ တြင္ ျပင္သစ္က ရွာေဖြေတြ႔ရွိခဲ့သည္။ ၁၈၁၄ တြင္ ရီယူနီယံကြ်န္း၏ တရားစီရင္ေရးေအာက္သို႔ ေရာက္ရွိခဲ့သည္။ လက္ရွိတြင္ ပင္လယ္လိပ္ၾကီးမ်ား ေဘးမဲ့နယ္ေျမ အျဖစ္သတ္မွတ္ထားျပီး အေရးၾကီးေသာ မိုးေလ၀သႏွင့္ ဇလေဗဒ စခန္း တစ္ခု ထားရွိသည္။

ပထ၀ီ အေနအထား
တည္ေနရာ
အာဖရိကတိုက္ အေရွ႕ဘက္။ အိႏိၵယသမုဒၵရာေတာင္ပိုင္း ရွိကြ်န္းမ်ား ၊ အခ်ိဳ႕ကြ်န္းမ်ားသည္ မာဒါကာစတာ အနီးတြင္ရွိျပီး အခ်ိဳ႕မွာ အာဖရိက၊ အႏၱာတိတ္ႏွင့္ ဩစေၾတးလ်တိုက္မ်ားတြင္ အကြာအေ၀း အခ်ိဳးညီစြာ တည္ရွိသည္။

ေျမပံုအညႊန္း
အာႏၱာတိက ေဒသ။ အာဖရိက။

ဧရိယာ အက်ယ္အ၀န္း
အမ္စတာဒမ္ ကြ်န္း ။
ကုန္းေျမ - 55 sq km
ေရ - 0 sq km
စုစုေပါင္း - 55 sq km

စိန္႔ေပါကြ်န္း
ကုန္းေျမ - 7 sq km
ေရ - 0 sq km
စုစုေပါင္း - 7 sq km

ခရိုဗက္ကြ်န္းမ်ား
ကုန္းေျမ - 352 sq km
ေရ - 0 sq km
စုစုေပါင္း - 352 sq km

ကာဂူလင္း ကြ်န္းမ်ား
ကုန္းေျမ - 7,215 sq km
ေရ - 0 sq km
စုစုေပါင္း - 7,125 sq km

ဘက္ဆက္ဒါအိႏိၵယ (အက္ပါဆက္ ကြ်န္းမ်ား)
ကုန္းေျမ - 0.2 sq km
(ထံုးအိုင္) ေရ - 79.8 sq km
စုစုေပါင္း - 80.0 sq km

ဥေရာပ ကြ်န္း (အက္ပါဆက္ကြ်န္းမ်ား )
ကုန္းေျမ - 28sq km
ေရ - 0 sq km
စုစုေပါင္း - 28 sq km

ဂလိုရီရိုဆိုကြ်န္းမ်ား (အက္ပါဆက္ကြ်န္းမ်ား)
ကုန္းေျမ - 5 sq km
ေရ - 0 sq km
စုစုေပါင္း - 5 sq km

ဟြန္ဒီနိုဗာကြ်န္း (အက္ဆက္ပါကြ်န္းမ်ား)
ကုန္းေျမ - 44 sq km
ေရ - 0 sq km
စုစုေပါင္း - 4.4 sq km


ထရိုမယ္လင္ကြ်နး္မ်ား (အက္ပါဆက္ကြ်န္းမ်ား)
ကုန္းေျမ - 1 sq km
ေရ - 0 sq km
စုစုေပါင္း - 1 sq km

ထိစပ္နယ္ေျမ
မရွိ။

ကမ္းရိုးတန္း
အမ္စတာဒမ္ - 28 km
ကာဂူလင္ကြ်န္းမ်ား - 2,800 km
ဘက္ဆက္ဒါအိႏိၵယ - 35.2 km
ဥေရာပ ကြ်န္း - 22.2 km
ဂလိုရီရိုဘိုကြ်န္းမ်ား - 35.2 km
ဟြန္ဒီနိုဗာကြ်န္း - 42.1 km
ထရိုမယ္လင္ကြ်န္း - 3.7 km

ရာသီဥတု
အမ္စတာဒမ္ ႏွင့္ စိန္႔ေပါ - အေနာက္ေလအျမဲတိုက္ျပီး စိုထိုင္း ဆျမင့္မားေသာ သမုဒၵရာပိုင္း ရာသီဥတု။
ခရိုဇက္ကြ်န္းမ်ား = ေလထန္ ၊ ေအးျမ ၊ စိုစြတ္ ၊ တိမ္ထူ ။ကာဂူလင္ကြ်န္းမ်ား = သမုဒၵရာပိုင္းရာသီဥတု ။ ေအးျမ ၊ အုံ႔မိႈင္း ၊ ေလထန္။ အက္ပါဆက္ကြ်န္းမ်ား = အပူပိုင္းေဒသရာသီဥတု။

ေျမမ်က္ႏွာသြင္ျပင္
အမ္စတာဒမ္ = မီးေတာင္ကြ်နး္ျဖစ္ျပီး မတ္ေစာက္ေသာ ကမ္းရိုးတန္းကမ္းပါးျပတ္မ်ားရွိ။ မီးေတာင္၏ အလယ္ ပိုင္းၾကမ္းျပင္သည္ၾကီးမားက်ယ္ျပန္႔ေသာေျမျပန္႔ျဖစ္၏ စိန္႔ေပါ = သံုးေျမွာင့္ပံုသ႑ာန္ရွိ။ မီးေတာင္၏အထြဋ္ပိုင္း ျဖစ္။ အေရွဘက္ျခမ္းတြင္ေက်ာက္စိုင္ထူထပ္ေသာ မတ္ေစာက္ကမ္းပါးမ်ားရွိ။ ေရပူစမ္းမ်ားစိမ့္ထြက္လ်က္ရွိ။ ခရိုဇက္ကြ်န္းမ်ား = ခရိုဇက္ လြင္ျပင္မွျဖစ္လာေသာ ကြ်န္းစုျဖစ္၍ ကြ်နး္အုပ္စု ႏွစ္စု ခြဲထား။ကာဂူလင္ကြ်န္းမ်ား = ကာဂူလင္ကြ်နး္၏ အတြင္းပိုင္းတြင္ ျမင့္မားေသာေတာင္မ်ားႏွင့္ ၾကမ္းတမ္းေသာမ်က္ႏွာ သြင္ျပင္ရွိ။ ေတာင္ကုန္း မ်ား ေတာင္ၾကားမ်ား ႏွင့္ ေျမျပန္႔မ်ားရွိျပီး ကမ္းေျခမွ ကြ်န္းဆြယ္မ်ားတိုးထြက္လ်က္ရွိ။ ဘက္ဆက္ဒါအိႏိၵယ = ထံုးအိုင္ေပါက္သႏၱာေက်ာက္ကြ်န္း ၊ ဒီေရျမင့္တက္ခ်ိန္ ေရလႊမ္းမိုး ၊ (၁၅) မီတာအနက္ရွိ ထံုးေရအိုင္။ဥေရာပကြ်န္း ၊ဂလိုရီရိုဆိုကြ်န္းမ်ား ၊၊ ဟြန္ဒီနိုဗာကြ်န္း = နိမ့္၍ျပန္႔ျပဴးညီညာ ၊ သဲေသာင္ထူ။ ထရို မယ္လင္ကြ်န္း = နိမ့္၍ျပန္႔ျပဴးညီညာ၊သဲေသာင္ထူ။ မီးေတာင္ထိပ္ျဖစ္နိုင္ဖြယ္ရွိ။

မ်က္ႏွာျပင္အျမင့္ျခားနားခ်က္
အနိမ့္ဆံုးအပိုင္း အိႏိၵယသမုဒၵရာ - 0 m
အျမင့္ဆံုးအပိုင္း အမ္စတာဒမ္ကြ်န္းေပၚရွိ ဒီလာဒိုက္ေတာင္ - 867 m

သဘာ၀အရင္းအျမစ္
ငါး ၊ ေက်ာက္ပုဇြန္ ။ ဂလိုရီရိုဆိုကြ်န္းမ်ားႏွင့္ ထရိုမယ္လင္ကြ်န္း ေပၚတြင္ ပင္လယ္ငွက္ေခ်း ၊
ေဖါ့စဖိတ္ ႏွင့္ အုန္းသီး မ်ားထြက္ရွိ။

လူ႔အရင္းအျမစ္
ကြ်န္းေစာင့္တပ္္မ်ား ၊ သုေတသနျပဳသိပၸံပညာရွင္မ်ားမွလႊဲ၍အေျခခ်ေနထိုင္သူမရွိ။

Posted in: ကမာၻ႔ႏိုင္ငံမ်ား