Basic Political Science Part (11)

အခန္း (၁၁)
ႏိုင္ငံေရးအေတြးအေခၚႏွင့္ သေဘာသဘာ၀မ်ား အပိုင္း (၈)

သမၼတႏိုင္ငံ (သို႔) ျပည္သူ႔သမၼတႏိုင္ငံမ်ား၏ အေစာပိုင္းကာလ

Niccolo Machiavelli (1469~1527)

မက္ခီယာဗယ္လီ

အီတလီမင္းသား

-ႏိုင္ငံေရးအေတြးအေခၚပညာရွင္
-သမၼတ ႏိုင္ငံထူေထာင္ေရး အေတြးအေခၚအယူအဆမ်ားအား စာေပပညာျဖင့္ တင္ျပခဲ့သည္။
-ဖေလာ့ရင့္ၿမိဳ႕ျပႏိုင္ငံ (အီတလီ)
-စည္းလံုးမႈမရွိသူတလူ ငါတမင္းေခတ္တြင္ တိုးတတ္ေသာႏိုင္ငံအယူအဆသည္ ေနာင္ေခတ္ အီတလီလူမ်ဳိးမ်ား အတြက္၎ အေနာက္တိုင္းႏိုင္ငံေရးေလာကအတြင္၌၎ သံုးသပ္ရန္အင္အားတရပ္ သက္ေရာက္ခဲ့ပါ၏။

Name : Niccolo Machiavelli
Birth : May 3rd, 1469 (Florence)
Death : June 21th, 1527 (Florence)
School/ Tradition : Renaissance Philosophy, Realism, Classical, Republicanism
Main interests : Politics, Military theory, History
Influences : Cicero, Sallust, Livy, Xenophon
Influenced : Thomas Hobby, James Harrington, Jean Jacques Rousseau

ဖေလာ့ရင့္ မင္းသား မက္ခီယာဗယ္လီသည္ ၁၄၆၉~၁၅၂၇ (၁၆) ရာစုအတြင္း စည္းလံုးမႈမရွိ ... ၊ သူတလူ ငါတမင္းျဖင့္ ႃမို႔႐ိုးမ်ားအတြင္း စုျပံဳ ေနထိုင္ဆဲ ျဖစ္သည္ ... ။ ထိုအခ်ိန္၌ ဂ်ာမန္၊ စပိန္၊ အဂၤလန္၊ ျပင္သစ္တို႔သည္ အင္အား မ်ားစုစည္း၍ ႃမို႔ျပႏိုင္ငံမ်ား ... တည္ေထာင္၍ နယ္ပယ္မ်ား ခ်ဲ႕ထြင္ ေနထိုင္ခ်ိန္ ျဖစ္သည္ ... ။ ထို႔ေၾကာင့္ ... ဥေရာပ၌ အီတလီ ႏိုင္ငံ၏ အေျခအေနသည္ ေခတ္ေနာက္ျပန္ စြဲေနေသာ အေျခအေနမ်ဳိး ... ျဖစ္ေနေပသည္ ... ။

နီစ္ကိုလိုမက္ ခီယာဗယ္လီ (1469~1527) ၏ ေရးသားခဲ့ေသာ ... စာအုပ္သံုးအုပ္အနက္ "မင္းသား" "The Prince" စာအုပ္သည္ ထင္ရွားပါ၏ ... ။ ေရွးေခတ္ႏိုင္ငံေရး ... အယူအဆမ်ားအတြင္း တမူထူးျခားေသာ သမၼတႏိုင္ငံ ထူေထာင္ေရး အယူအဆမ်ားအား ထို႔ေခတ္ ... အီတလီ ႏိုင္ငံေရး သမားတေယာက္အေနျဖင့္ ၾကံဳေတြ႕ေနရေသာ ျပင္သစ္၊ စပိန္တို႔၏ ၿခိမ္းေျခာက္လာမႈမ်ား အေျခအေန မ်ားအေပၚ အေျခခံ၍ ၎၏ အယူအဆမ်ားအား ... စာေပပညာျဖင့္ ထုတ္ေဖၚ တင္ျပခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္ ... ။

သို႔ေသာ္ အီတလီ၌ မက္ခီယာဗယ္လီႏွင့္ ေစာ၍ ၁၂၇၈~၁၃၄၃ ကာလအတြင္း ... ပါဒူအာ "Padua" မွ မာဆီးလီးယပ္စ္ "Marsilius" က-

ႏိုင္ငံေရးတြင္ "႐ိုးသားေျဖာင့္မတ္ေရး" ႏွင့္ ဘုရင္၊ ပုပ္ရဟန္းမင္းတို႔ အပါအ၀င္ "အာဏာသည္ ျပည္သူထံမွ လာသည္" ဟူေသာ အယူအဆသည္ ေဟာေျပာၿပီး၊ ရွိၿပီးျဖစ္၏ ... ။

ထို႔ျပင္ "Marsilius" က အစိုးရ၏လုပ္ငန္းသည္ လူတိုင္းလိုခ်င္ေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္သည္ ... ။ သို႔ေသာ္ သမၼတႏိုင္ငံထက္ ဘုရင္စနစ္က ပို၍ ေပးႏိုင္သည္ဟု ယူဆခဲ့သည္ ... ။ သို႔ေသာ္ ... ဘုရင္သည္ ဘုရားသခင္မွ ရာသက္ပန္ လႊဲအပ္ထားေသာ အာဏာ "Divine Rights" ကို ရသည္ဟု လက္ခံျခင္းမဟုတ္ ... ။ သားက အေဖကို မဆက္ခံႏိုင္ ... ။ ႏိုင္ငံအခ်ဳပ္အျခာႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဤသို႔ ... ေတာင္းဆိုခြင့္ မရွိ။ ျပည္သူက အဆင္ေျပေန၍သာ လက္ခံထားျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဆိုပါသည္ ... ။

(၁၄) ရာစုအတြင္း ... အီတလီ ၿမိဳ႕ျပ ႏိုင္ငံမ်ားအၾကား၌ ၎၏ အယူအဆအား ျပည္သူႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္သူ လူတန္း စားအၾကား က်င့္၀တ္ႏွင့္ အသစ္ထိုးေဖါက္ ေဖၚထုတ္လာေသာ ႏိုင္ငံေရး အယူအဆအား ထိုေခတ္ အထက္တန္းလႊာ တို႔က ေျပာင္ေျပာင္ တင္းတင္းပင္ တိုက္ဖ်က္ျခင္းကို ခံခဲ့ရပါသည္ ... ။

"Marsilius" သည္ အီတလီ ဂုိဏ္းခ်ဳပ္ဘုန္းေတာ္ႀကီး တပါးျဖစ္ပါသည္ ... ။ ဂိုဏ္းခ်ဳပ္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးတပါးမွ ဤသို႔ ႏိုင္ငံေရးအေတြးအေခၚ အယူအဆ ထြက္ေပၚလာျခင္းမွာ ထိုေခတ္အခါက အနည္းငယ္ ထူးဆန္းခဲ့ပါသည္ ... ။ သို႔ေသာ္ သူ၏ အၾကံျပဳခ်က္မ်ားသည္ ေနာင္အႏွစ္ (၆၀၀) အၾကာတြင္ ႏိုင္ငံအားလံုး၌ က်င့္သံုးလာရေသာ ျပည္သူ႕အစိုးရ သေဘာတရားမ်ား ျဖစ္လာခဲ့ပါသည္ ... ။

မက္ခီယာဗယ္လီ၏ အယူအဆသည္လည္း သမၼတႏိုင္ငံ ထူေထာင္ေရးႏွင့္ ၎အဆင့္သို႔ ေကာင္းစြာ ေရာက္ရွိရန္ ၾကားကာလ၌ အာဏာရွင္ အဆင့္တစ္ခုကို ျဖတ္သန္းရန္ လိုအပ္သည္ဟု ယူဆခဲ့ဟန္ရွိပါသည္ ... ။

ဤသေဘာတရားမ်ားသည္လည္း ေနာင္အခါ၌ အီတလီအာဏာရွင္ "မူဆိုလီနီ" ေဟာေျပာခဲ့ေသာ မိန္႔ခြန္းမ်ားႏွင့္ "ကားလ္မတ္က္စ္" ၏ ပစၥည္းမဲ့ အာဏာရွင္စနစ္ ထူေထာင္ေရး အဆိုျပဳခ်က္ အယူအဆမ်ား၌ အေျခအေနအရ လိုအပ္ခ်က္တခုအျဖစ္ ထိုေခတ္အခါက ျပည္သူ႕ေထာက္ခံမႈ ရရွိခဲ့သည္ဆိုေသာ အေနအထားမွာလည္း သမိုင္းမွတ္တမ္းမ်ားက ဆိုပါသည္ ... ။

Posted in: ႏိုင္ငံေရးသိပၸံ