Tuesday, July 28, 2009
0000
ႏိုင္ငံေရးသိပၸံပညာ အပိုင္း(၇)
၆။ တျပည္ေထာင္စနစ္ႏိုင္ငံမ်ား၏ အားနည္းခ်က္မ်ား
၁။ ေလာကဓမၼတာ သေဘာတရားအရ ဤေလာက၌ အားသာခ်က္ ရွိသလို အားနည္းခ်က္ဟူသည္လည္း ရွိၿပီးျဖစ္၏။ Unitary State ႏိုင္ငံတြင္ အစိုးရတဖြဲ႕တည္းသာရွိသျဖင့္ ေကာင္းေသာအခ်က္မ်ားသကဲ့သို႕ မေကာင္းေသာ အားနည္းခ်က္မ်ားလည္းရွိေပ၏။ မ်က္ေမွာက္ေခတ္တြင္ အစိုးရတိုင္း၌ မ်ားစြာေသာ ျပႆနာမ်ားကို ရင္ဆိုင္ေနရသျဖင့္ အေရးႀကီးေသာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ျပႆနာမ်ားႏွင့္ ျပည္တြင္းျပႆနာမ်ားကိုသာ အဓိကထား ေျဖရွင္းေနၾကရေပသည္။
ထို႕ေၾကာင့္ ျပႆနာငယ္မ်ားမွာ လ်စ္လ်ဴရႈခံေနရေပသည္။ ထိုသို႕ လ်စ္လ်ဴရႈထားရေသာ ျပႆနာမ်ားႏွင့္ သက္ဆိုင္ရာလူ ပုဂၢိဳလ္အဖြဲ႕အစည္းတို႕တြင္ ထိခိုက္နစ္နာေစရေပသည္။ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံမ်ား၌တြင္မူ ေဒသဆိုင္ရာျပႆနာမ်ားကို ျပည္နယ္အစိုးရ တို႕က ေျဖရွင္းေပးႏိုင္သျဖင့္ မလိုလားအပ္ေသာ ထိခိုက္နစ္နာမႈမ်ား ေလ်ာ့နည္းသြားေစမည္ျဖစ္ေပသည္။ သို႕ရာတြင္ Unitary State ႏိုင္ငံတြင္ ေဒသႏၱရအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ကို အသံုးျပဳပါက ဤကဲ့သို႕ေသာ ျပႆနာမ်ားအား ေလ်ာ့နည္းသြားေအာင္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မည္ ျဖစ္ေပသည္။
၂။ အစိုးရတစ္ဖြဲ႕တည္း တိုင္းျပည္တြင္းရွိ အမ်ားအက်ိဳးအတြက္ ထမ္းေဆာင္လိုေသာ လူေတာ္လူေကာင္းမ်ားအတြက္ ၎တို႕ႏွင့္ သင့္ေတာ္ေသာေနရာမ်ား လံုေလာက္စြာမရွိသျဖင့္ လူ႕အရင္းအျမစ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတတ္ေစႏိုင္ေသာ အခြင့္အေရးဆံုရံႈးႏိုင္ေစ၏။ လူေတာ္လူေကာင္းမ်ားကို တိုင္းျပည္ လူအဖြဲ႕အစည္းအတြင္းသင့္ေတာ္ေသာေနရာမ်ား၌ အသံုးမခ်ႏိုင္ျခင္းေၾကာင့္လည္း ထိုတိုင္းျပည္၏ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတတ္မႈကိုထိခိုက္ေစေပသည္။ (ဥပမာ - ျမန္မာ၊ အစရွိသည္အားျဖင့္…..)
ျပည္နယ္အစိုးရမ်ားရွိေသာတိုင္းျပည္မ်ား၌မူ လူအမ်ားစုမွာ အစိုးရအမႈထမ္းခြင့္ရၾကေပမည္။ ျပည္နယ္အစိုးရဌာနတို႕၌ အမႈထမ္းျခင့္ျဖင့္ အေတြ႕အႀကံဳအေလ့အက်င့္မ်ားရရွိေစၿပီး ဗဟိုအစိုးရအတြက္ လူေတာ္လူေကာင္းမ်ားရရွိေစႏိုင္မည္ျဖစ္၏။ တနည္း အားျဖင့္ ျပည္နယ္အစိုးရမ်ားသည္ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံအတြက္ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ စီမံခန္႕ခြဲေရးအတတ္သင္ေက်ာင္းႀကီးမ်ားဟုပင္ ယူဆႏိုင္ ေပသည္။
၃။ အစိုးရတဖြဲ႕တည္းရွိျခင္းျဖင့္ ျဗဴရိုကေရစီ၀ါဒ ထြန္းကားျဖစ္ေပၚေစၿပီး ဤ၀ါဒ၏ေနာက္ဆက္တြဲဆိုးက်ိဳးအျဖစ္ ၎နယ္ပိုင္၊ ၿမိဳ႕ပိုင္၊ ရြာပိုင္၊ အစိုးရအုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာနမ်ားမွ အရာရွိမ်ားက ၎တို႕၏ ၾသဇာအာဏာမ်ားျဖင့္ ျပည္သူလူထုအား ဖိႏွိပ္ျခင္း၊ ၿခိမ္းေျခာက္ျခင္း၊ မတရားဖမ္းဆီးျခင္း/ေထာင္ခ်ျခင္း၊ အႏိုင္က်င့္ျခင္းမ်ား ျဖစ္ေပၚေစၿပီး ျပည္သူလူထု၏ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ လြတ္လပ္ခြင့္မ်ား ဆံုးရံႈးေစလိမ့္မည္ျဖစ္ေပသည္။
၄။ တိုင္းျပည္ႀကီးလြန္းၿပီး ပထ၀ီအေနအထား ဆက္စပ္မႈမရွိ၊ လူမ်ိဳးဓေလ့ထံုးစံမတူလွ်င္ Unitary State ႏိုင္ငံ မဖြဲ႕စည္းသင့္ေပ။ အေၾကာင္းမွာ မၾကာခဏျပည္တြင္းစစ္ႏွင့္ ပုန္ကန္မႈမ်ား ေပၚေပါက္ေစႏိုင္သျဖင့္ တိုင္းျပည္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတတ္မႈကို မ်ားစြာထိခိုက္ေစမည္ ျဖစ္ပါသည္။
ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံဆိုသည္မွာ ႏိုင္ငံႏွစ္ႏိုင္ငံေသာ္လည္းေကာင္း၊ ႏွစ္ႏိုင္ငံႏွင့္ အထက္ ပိုေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဖက္ဒေရးရွင္း (Federation) နည္းအရ ဖြဲ႕စည္းပံုမွာ ျပည္ေထာင္စုအျဖစ္ ပါ၀င္ေပါင္းစပ္လာေသာ ႏိုင္ငံအသီးသီးတို႕တြင္ မူလအစိုးရမ်ား ေပ်ာက္ကြယ္သြားျဖင္းမရွိဘဲ ဗဟိုအစိုးရတရပ္(သို႕) ျပည္ေထာင္စုအစိုးရတရပ္ အသစ္ေပၚေပါက္လာျခင္းပင္ျဖစ္ေပသည္။
ႏိုင္ငံမ်ားသည္ ျပည္ပရန္အား ကာကြယ္ႏိုင္ေစရန္ အမ်ိဳးသားအင္အားေတာင့္တင္းခိုင္မာလိုၿပီး၊ မိမိတို႕၏ မူလသီးျခား လြတ္လပ္မႈမ်ားကိုလည္း မဆံုးရံႈးေလိုေသာအခါ ဤျပည္ေထာင္စုနည္းျဖင့္ အခ်င္းခ်င္းေပါင္းစပ္ဖြဲ႕စည္းၾကေပသည္။ ျပည္ေထာင္စုနည္း အရ ေပါင္းစပ္ဖြဲ႕စည္းရာတြင္ ပါ၀င္ေသာ ႏိုင္ငံမ်ားမွာ အခ်ိဳ႕ေသာအာဏာပိုင္မ်ားကို စြန္႕လႊတ္ရၿပီး က်န္အာဏာမ်ားကိုသာ လက္၀ယ္ ထားရွိရေပ၏။
ျပည္နယ္မ်ား (Federation Unit) သည္ ဗဟိုအစိုးရေျဖရွင္းႏိုင္ေသာ ကာကြယ္ေရး၊ ႏိုင္ငံေရးစေသာ အာဏာမ်ားကို ဗဟိုသို႕ေပးအပ္ရၿပီး၊ မိမိတို႕ဘာသာေျဖရွင္းႏိုင္ေသာ ၾကြင္းက်န္သည့္အာဏာ (Residure Power) မ်ားကို မိမိတို႕ လက္၀ယ္ ထားရွိၾကေပသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံဆိုသည္မွာ ဗဟိုအစိုးရႏွင့္ ျပညနယ္အစိုးရတို႕အာဏာခြဲေ၀ၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္သည့္ ႏိုင္ငံပင္ျဖစ္ေပသည္။
ဗဟိုအစိုးရႏွင့္ ျပည္နယ္အစိုးရတို႕အၾကား အာဏာခြဲေ၀ရာတြင္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေးျဖင့္ခြဲေ၀ေပသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံမ်ားတြင္ သီးျခားထင္ရွားသည့္ ဂုဏ္အဂၤါလကၡဏာသံုးရပ္ ေပၚေပါက္လာခဲ့ေပ၏။
၎တို႕မွာ…
၁။ ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒ တန္ခိုးႀကီးျခင္း
၂။ အာဏာကိုခြဲေ၀ထားျခင္း
၃။ဗဟိုအစိုးရႏွင့္ ျပည္နယ္အစိုးရမ်ားေသာ္လည္းေကာင္း၊ ျပည္နယ္အစိုးရအခ်င္းခ်င္းေသာ္လည္းေကာင္း အျငင္းပြါးမႈမ်ားကို ဆံုးျဖတ္ေျဖရွင္းႏိုင္သည့္ အာဏာပိုင္အဖြဲ႕တခုရွိျခင္း စသည္တို႕ျဖစ္ေပသည္။
၁။ ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒ တန္ခိုးႀကီးျခင္း
ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံသည္ အာဏာအား ေ၀ငွထားသျဖင့္ ဗဟိုအစိုးရေသာ္လည္းေကာင္း၊ ျပည္နယ္အစိုးရမ်ားေသာ္လည္းေကာင္း တန္ခိုးအာဏာ ၾကီးမားျခင္းမရွိေပ၊ အေၾကာင္းမွာ ဗဟိုအစိုးရတန္ခိုးအာဏာႀကီးမားေနလွ်င္ ျပည္နယ္တို႕၏ အခြင့္အေရးမ်ားကို ထိခိုက္ႏိုင္သျဖင့္ Unitary State ႏိုင္ငံႏွင့္ မျခားဘဲရွိေနေပလိမ့္မည္။
ျပည္နယ္အစိုးရတို႕က တန္ခိုးၾသဇာပို၍ႀကီးမားေနျပန္လွ်င္လည္း ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံဆိုသည့္ အဓိပၸါယ္မရွိျဖစ္ေနေပလိမ့္မည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ဗဟိုအစိုးရႏွင့္ ျပည္နယ္အစိုးရတို႕ထက္ တန္ခိုးအာဏားပိုႀကီးမားေသာ အရာတခုရွိရေပလိမ့္မည္။ ၎အရာမွာ ဖြဲ႕စည္း ပံုအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒပင္ျဖစ္ေလသည္။
ျပည္နယ္ အစိုးရမ်ားသည္လည္းေကာင္း၊ ဗဟို အစိုးရသည္လည္းေကာင္း ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပုံအေျခခံဥပေဒ၏ ခြင့္ျပဳခ်က္မ်ားမွအပ မည္သည့္အခ်က္ အလက္ တစံုတရာ တခုတေလကိုမွ် ခ်ိဳးေဖါက္ႏိုင္ခြင့္ အလွ်င္းမရွိေစရေပ။ ဗဟိုအစိုးရႏွင့္ ျပည္နယ္အစိုးရတို႕၏ ေဆာင္ရြက္ခ်က္တိုင္း သည္ ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒ၏ ခြင့္ျပဳခ်က္အတိုင္းသာျဖစ္ရပါမည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံတြင္ ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒသည္ တန္ခိုးအာဏာအႀကီးမားဆံုးပင္ျဖစ္ေပသည္။
၂။ အာဏာကိုခြဲေ၀ထားျခင္း
ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံတြင္ ပါ၀င္ေသာ ျပည္နယ္မ်ားသည္ ၎တို႕၏ အခ်ိဳကေသာအာဏာမ်ား အခြင့္အေရးမ်ားကို စြန္႕လႊတ္ရ ေပသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ၎ျပည္နယ္တို႕သည္ မည္သည့္အခြင့္အေရးႏွင့္မည္သည့္အာဏာမ်ားကို စြန္႕လႊတ္ၾကရၿပီး မည္သည့္အခြင့္ အေရးႏွင့္ မည္သည္အာဏာမ်ားကို ပိုင္ဆိုင္က်င့္သံုးခြင့္ရွိေၾကာင္း သိရွိထားၾရေပသည္။ ယင္းသို႕အားျဖင့္ မိမိႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ အာဏာ မသက္ဆိုင္ေသာအာဏာ ဟူ၍ တိတိက်က်သိ၇ွိႏိုင္ေစရန္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒျဖင့္ ခြဲေ၀သတ္မွတ္ထားေပသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ အာဏာခြဲေ၀ထားျခင္းမွာ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံ၏ သီးျခားထင္ရွားေသာ ဒုတိယလကၡဏာတရပ္ပင္ျဖစ္ေပသည္။
၃။ ဗဟိုအစိုးရႏွင့္ ျပည္နယ္အစိုးရမ်ားေသာ္လည္းေကာင္း၊ ျပည္နယ္အစိုးရအခ်င္းခ်င္းေသာ္လည္းေကာင္း အျငင္းပြါး မႈမ်ားကို ဆံုးျဖတ္ ေျဖရွင္းႏိုင္သည့္ အာဏာပိုင္အဖြဲ႕တခုရွိျခင္း
ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံ၌ အစိုးရအခ်င္းခ်င္းအျငင္းပြါးမႈမ်ားျဖစ္ေပၚႏိုင္ေပသည္။ အထူးသျဖင့္ ဗဟိုအစိုးရႏွင့္ ျပည္နယ္အစိုးရတို႕သည္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကိစၥရပ္မ်ားတြင္၎၊ တရားဥပေဒေရးရာမ်ားအတြက္ေသာ္၎ အျငင္းပြါးမႈ အခ်င္း ပြါးမႈမ်ားျဖစ္ေပၚတတ္ေပသည္။
ဤကဲ့သို႕ အျငင္းပြါးမႈ အခ်င္းပြါးမႈမ်ားကို ဆံုးျဖတ္ေျဖရွင္းရန္ အဖြဲ႕အစည္းတရပ္ လိုအပ္ေပသည္။ အမ်ားအားျဖင့္ ဤသို႕အျငင္း ပြါးမႈမ်ားကို ဆံုးျဖတ္ေျဖရွင္းခြင့္ရွိေသာအဖြဲ႕မွာ ဗဟိုတရားစီရင္ေရးဌာနပင္ ျဖစ္ေပသည္။ တနည္းအားျဖင့္ အာဏာကို ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒျဖင့္ ခြဲေ၀ထားသျဖင့္ ၄င္းအာဏာႏွင့္ စပ္လွ်င္းၿပီး အျငင္းပြါးမႈ ျဖစ္ေပၚလာေသာအခါ ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒ ကိုပင္ ကိုးကားကိုင္ဆြဲခြင့္ရွိေသာ အဖြဲ႕အစည္းပုဂၢိဳလ္သည္ အျငင္းပြါးမႈမ်ားကို ေျဖရွင္းႏိုင္ခြင့္ရွိေသာ အဖြဲ႕အစည္း (သို႕) ပုဂၢိဳလ္ပင္ျဖစ္ ေလသည္။ မည္သို႕ပင္ျဖစ္ေစ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံ၌ အျငင္းပြါးမႈမ်ားကို ေျဖရွင္းဆံုးျဖတ္ႏိုင္ေသာ အဖြဲ႕အစည္းတခု ရွိေနျခင္းသည္ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံ၏ တတိယေျမာက္ ထူးျခားသည့္ လကၡဏာတရပ္ျဖစ္ေၾကာင္း စြဲၿမဲစြာမွတ္သားထားရေပမည္။
ႏိုင္ငံမ်ားသည္ ျပည္ပရန္အား ကာကြယ္ႏိုင္ေစရန္ အမ်ိဳးသားအင္အားေတာင့္တင္းခိုင္မာလိုၿပီး၊ မိမိတို႕၏ မူလသီးျခား လြတ္လပ္မႈမ်ားကိုလည္း မဆံုးရံႈးေလိုေသာအခါ ဤျပည္ေထာင္စုနည္းျဖင့္ အခ်င္းခ်င္းေပါင္းစပ္ဖြဲ႕စည္းၾကေပသည္။ ျပည္ေထာင္စုနည္း အရ ေပါင္းစပ္ဖြဲ႕စည္းရာတြင္ ပါ၀င္ေသာ ႏိုင္ငံမ်ားမွာ အခ်ိဳ႕ေသာအာဏာပိုင္မ်ားကို စြန္႕လႊတ္ရၿပီး က်န္အာဏာမ်ားကိုသာ လက္၀ယ္ ထားရွိရေပ၏။
ျပည္နယ္မ်ား (Federation Unit) သည္ ဗဟိုအစိုးရေျဖရွင္းႏိုင္ေသာ ကာကြယ္ေရး၊ ႏိုင္ငံေရးစေသာ အာဏာမ်ားကို ဗဟိုသို႕ေပးအပ္ရၿပီး၊ မိမိတို႕ဘာသာေျဖရွင္းႏိုင္ေသာ ၾကြင္းက်န္သည့္အာဏာ (Residure Power) မ်ားကို မိမိတို႕ လက္၀ယ္ ထားရွိၾကေပသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံဆိုသည္မွာ ဗဟိုအစိုးရႏွင့္ ျပညနယ္အစိုးရတို႕အာဏာခြဲေ၀ၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္သည့္ ႏိုင္ငံပင္ျဖစ္ေပသည္။
ဗဟိုအစိုးရႏွင့္ ျပည္နယ္အစိုးရတို႕အၾကား အာဏာခြဲေ၀ရာတြင္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေးျဖင့္ခြဲေ၀ေပသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံမ်ားတြင္ သီးျခားထင္ရွားသည့္ ဂုဏ္အဂၤါလကၡဏာသံုးရပ္ ေပၚေပါက္လာခဲ့ေပ၏။
၎တို႕မွာ…
၁။ ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒ တန္ခိုးႀကီးျခင္း
၂။ အာဏာကိုခြဲေ၀ထားျခင္း
၃။ဗဟိုအစိုးရႏွင့္ ျပည္နယ္အစိုးရမ်ားေသာ္လည္းေကာင္း၊ ျပည္နယ္အစိုးရအခ်င္းခ်င္းေသာ္လည္းေကာင္း အျငင္းပြါးမႈမ်ားကို ဆံုးျဖတ္ေျဖရွင္းႏိုင္သည့္ အာဏာပိုင္အဖြဲ႕တခုရွိျခင္း စသည္တို႕ျဖစ္ေပသည္။
၁။ ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒ တန္ခိုးႀကီးျခင္း
ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံသည္ အာဏာအား ေ၀ငွထားသျဖင့္ ဗဟိုအစိုးရေသာ္လည္းေကာင္း၊ ျပည္နယ္အစိုးရမ်ားေသာ္လည္းေကာင္း တန္ခိုးအာဏာ ၾကီးမားျခင္းမရွိေပ၊ အေၾကာင္းမွာ ဗဟိုအစိုးရတန္ခိုးအာဏာႀကီးမားေနလွ်င္ ျပည္နယ္တို႕၏ အခြင့္အေရးမ်ားကို ထိခိုက္ႏိုင္သျဖင့္ Unitary State ႏိုင္ငံႏွင့္ မျခားဘဲရွိေနေပလိမ့္မည္။
ျပည္နယ္အစိုးရတို႕က တန္ခိုးၾသဇာပို၍ႀကီးမားေနျပန္လွ်င္လည္း ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံဆိုသည့္ အဓိပၸါယ္မရွိျဖစ္ေနေပလိမ့္မည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ဗဟိုအစိုးရႏွင့္ ျပည္နယ္အစိုးရတို႕ထက္ တန္ခိုးအာဏားပိုႀကီးမားေသာ အရာတခုရွိရေပလိမ့္မည္။ ၎အရာမွာ ဖြဲ႕စည္း ပံုအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒပင္ျဖစ္ေလသည္။
ျပည္နယ္ အစိုးရမ်ားသည္လည္းေကာင္း၊ ဗဟို အစိုးရသည္လည္းေကာင္း ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပုံအေျခခံဥပေဒ၏ ခြင့္ျပဳခ်က္မ်ားမွအပ မည္သည့္အခ်က္ အလက္ တစံုတရာ တခုတေလကိုမွ် ခ်ိဳးေဖါက္ႏိုင္ခြင့္ အလွ်င္းမရွိေစရေပ။ ဗဟိုအစိုးရႏွင့္ ျပည္နယ္အစိုးရတို႕၏ ေဆာင္ရြက္ခ်က္တိုင္း သည္ ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒ၏ ခြင့္ျပဳခ်က္အတိုင္းသာျဖစ္ရပါမည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံတြင္ ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒသည္ တန္ခိုးအာဏာအႀကီးမားဆံုးပင္ျဖစ္ေပသည္။
၂။ အာဏာကိုခြဲေ၀ထားျခင္း
ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံတြင္ ပါ၀င္ေသာ ျပည္နယ္မ်ားသည္ ၎တို႕၏ အခ်ိဳကေသာအာဏာမ်ား အခြင့္အေရးမ်ားကို စြန္႕လႊတ္ရ ေပသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ၎ျပည္နယ္တို႕သည္ မည္သည့္အခြင့္အေရးႏွင့္မည္သည့္အာဏာမ်ားကို စြန္႕လႊတ္ၾကရၿပီး မည္သည့္အခြင့္ အေရးႏွင့္ မည္သည္အာဏာမ်ားကို ပိုင္ဆိုင္က်င့္သံုးခြင့္ရွိေၾကာင္း သိရွိထားၾရေပသည္။ ယင္းသို႕အားျဖင့္ မိမိႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ အာဏာ မသက္ဆိုင္ေသာအာဏာ ဟူ၍ တိတိက်က်သိ၇ွိႏိုင္ေစရန္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒျဖင့္ ခြဲေ၀သတ္မွတ္ထားေပသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ အာဏာခြဲေ၀ထားျခင္းမွာ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံ၏ သီးျခားထင္ရွားေသာ ဒုတိယလကၡဏာတရပ္ပင္ျဖစ္ေပသည္။
၃။ ဗဟိုအစိုးရႏွင့္ ျပည္နယ္အစိုးရမ်ားေသာ္လည္းေကာင္း၊ ျပည္နယ္အစိုးရအခ်င္းခ်င္းေသာ္လည္းေကာင္း အျငင္းပြါး မႈမ်ားကို ဆံုးျဖတ္ ေျဖရွင္းႏိုင္သည့္ အာဏာပိုင္အဖြဲ႕တခုရွိျခင္း
ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံ၌ အစိုးရအခ်င္းခ်င္းအျငင္းပြါးမႈမ်ားျဖစ္ေပၚႏိုင္ေပသည္။ အထူးသျဖင့္ ဗဟိုအစိုးရႏွင့္ ျပည္နယ္အစိုးရတို႕သည္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကိစၥရပ္မ်ားတြင္၎၊ တရားဥပေဒေရးရာမ်ားအတြက္ေသာ္၎ အျငင္းပြါးမႈ အခ်င္း ပြါးမႈမ်ားျဖစ္ေပၚတတ္ေပသည္။
ဤကဲ့သို႕ အျငင္းပြါးမႈ အခ်င္းပြါးမႈမ်ားကို ဆံုးျဖတ္ေျဖရွင္းရန္ အဖြဲ႕အစည္းတရပ္ လိုအပ္ေပသည္။ အမ်ားအားျဖင့္ ဤသို႕အျငင္း ပြါးမႈမ်ားကို ဆံုးျဖတ္ေျဖရွင္းခြင့္ရွိေသာအဖြဲ႕မွာ ဗဟိုတရားစီရင္ေရးဌာနပင္ ျဖစ္ေပသည္။ တနည္းအားျဖင့္ အာဏာကို ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒျဖင့္ ခြဲေ၀ထားသျဖင့္ ၄င္းအာဏာႏွင့္ စပ္လွ်င္းၿပီး အျငင္းပြါးမႈ ျဖစ္ေပၚလာေသာအခါ ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒ ကိုပင္ ကိုးကားကိုင္ဆြဲခြင့္ရွိေသာ အဖြဲ႕အစည္းပုဂၢိဳလ္သည္ အျငင္းပြါးမႈမ်ားကို ေျဖရွင္းႏိုင္ခြင့္ရွိေသာ အဖြဲ႕အစည္း (သို႕) ပုဂၢိဳလ္ပင္ျဖစ္ ေလသည္။ မည္သို႕ပင္ျဖစ္ေစ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံ၌ အျငင္းပြါးမႈမ်ားကို ေျဖရွင္းဆံုးျဖတ္ႏိုင္ေသာ အဖြဲ႕အစည္းတခု ရွိေနျခင္းသည္ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံ၏ တတိယေျမာက္ ထူးျခားသည့္ လကၡဏာတရပ္ျဖစ္ေၾကာင္း စြဲၿမဲစြာမွတ္သားထားရေပမည္။
Posted in: ႏိုင္ငံေရးသိပၸံ
1 comments:
Pdfနဲ့မဟုတ်ပဲ အဲ့ဒီစာအုပ်ထုတ်လားဗျ ဝယ်ချင်လို့ပါ
Post a Comment
comment ေလးဖတ္ပါရေစ။
စိတ္ရွည္ သည္းခံေပးပါ။